[KanalKultur] - Toplumsal Tarih'in aralık 2006'da yayınlanan 156. sayısının kapak konusu, Osmanlı'nın son döneminden bu yana "Türkiye'de Kadın Hareketi". "Toplumsal Tarih", 19. yüzyıldan günümüze kadının toplumda ve siyasetteki yerini irdeliyor. Korkutularak kaçırılan Rumların bıraktığı yerleşimlere muhacirlerin yerleştirilmesi; Selanik'te giyim tarzı ve sosyal hayat; Evliya Çelebi'nin "Seyahatnâme"sinden, 16 ve 17. yüzyıllarda "Kürdistan" notları üzerine yazılar da "Toplumsal Tarih"in 156. sayısında yer alıyor.
Naim Güleryüz'ün kaleminden Yahudiler tarafından Osmanlı'da kurulan ilk matbaanın öyküsü, Dan Shapira'nın Karay Yahudilerinin matbaacılık tarihi ve Sacit Kutlu'nun Ermeni alfabesinin icadının 1500. ve Ermeni matbaacılığının 400. çifte jübileleri vesilesiyle 1912 yılında yapılan kutlamaları üzerine yazıları ile, Toplumsal Tarih 156. sayısında "matbaacılık tarihi"ne de geniş yer veriyor.
Dergide, Aydan Çelik'le yeni çıkan kitabı "miş'li geçmiş zaman" üzerine yapılan söyleşi de yer alıyor ve çizerin "İnsan Evrimi" başlıklı çizimi ek olarak veriliyor.
72 Yılın Ardından Kadını İçermeyen Siyaset - Ayşegül Yaraman, Türkiye'de kadınların siyasal haklarına kavuşmalarının tarihini sorguluyor: "Kadın hareketi, bilindiği gibi Osmanlı'da 19. yüzyılın ikinci yarısında başlamıştır. Miras ve eğitim alanlarında kadınlar lehine gelişen değişim sürecini; önce kadınların örgütlenmeleri, savaşların da etkisiyle erkek nüfusun alandan çekilmesine müteakip çalışma yaşamına girmeleri, Kurtuluş Savaşı sürecinde cephede yer almaları izler. Dolayısıyla bu hareketin temel hedefi olan ‘de jure' eşitlik, tüm dünyada olduğu gibi modernizasyonun bir parçasıdır. Siyasal hakların kadınlara da erkeklerle eşit olarak tanınması toplumsal dönüşümün zorunluluklarındandır; resmi tarihin iddia ettiği gibi kadınlara verilmiş bir ‘bağış' olarak nitelendirilemez."
Balkan Harbi Yılları - Rum Yerleşimlerine Muhacir İskanı - Tuncay Bilecen'in kaleminden Balkan Harbi yıllarındaki iskan politikaları üzerine bir yazı: "Balkan savaşları sonrasında Anadolu'ya doğru başlayan yoğun muhacir akını karşısında, gelenlerin bir an önce yerleşik hayata geçebilmeleri için pek çok proje üretildi. Ancak kısa bir süre sonra çıkan I. Dünya Savaşı nedeniyle bu projelerin neredeyse hiçbiri tam olarak hayata geçirilemedi. İT yönetimi, Batı Anadolu'daki Müslüman nüfusu artırmak amacıyla Trakya'dan Çanakkale Boğazı'na ve Ege kıyılarına kadar, buralarda yaşayan Rumları korkutarak kaçırmaya ve yerlerine de muhacirleri iskân etmeye çalıştı."
Evliya Çelebi'nin "Seyahatname"sinde 16. ve 17. Yüzyıllarda "Kürdistan" - Evliya Çelebi'nin, Kürt eyaletleriyle ilgili gözlemleri üzerine Martin van Bruinessen tarafından kaleme alınan bir çalışma: "Amadiya, Kürt emirlikleri arasında en özerk ve en güçlü emirlik olarak öne çıkar. Evliya Çelebi, diğer herhangi bir Osmanlı eyaletinde olduğu gibi buranın da bir dizi sancağa ayrıldığını gözler, fakat memurluklara yapılan atamalar sultan tarafından değil, Amadiya Hanı tarafından yapılmaktadır. Burada sipahi ordusunu besleyecek Osmanlı tımar, zeamet sistemi, yeniçeri birlikleri ya da başkaca Osmanlı askeri görevlisi yoktur."
Dergide ayrıca Emel Seyhan'ın kaleminden "Osmanlı Basınında Yüz Yıl Önce Bu Ay", Yavuz Selim Karakışla'dan "Arşivden Bir Belge" ve Edhem Eldem tarafından hazırlanan "L'Illustration'dan Seçmeler" bölümleri yer alıyor. [KanalKultur]
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder