Grigoris Oikonomidis - İstanbul’un Rum Mimarları | Γρηγόρης Οικονομίδης - Ρωμιοί Αρχιτέκτονες της Πόλης

Grigoris Oikonomidis'in yönetmenliğini yaptığı, “İstanbul’un Rum Mimarları” adlı belgeselin ana amacı 19. yüzyıl boyunca ve 20. yüzyılın ortalarına kadar faaliyet gösteren Rum diplomalı mühendislerin ya da “kalfa” dediğimiz ustaların İstanbul’un kentsel gelişimindeki katkılarını vurgulamak.

İstanbul’un Rum mimarlarının faaliyetleri, bugünün Türkiye’sinde diğer cemaatlerin mimarî faaliyetleri kadar tanınmasa da İstanbul’un çehresine imzalarını atmış, kentin Avrupalılaşmasını sağlamıştır.

Hâlâ ayakta kalmayı başaran binaların ön cephelerinde bu mimarların isimlerine rastlamak mümkün ve bunların arasında apartmanlar, malikâneler, dükkânlar, okullar, kiliseler, jimnastik kulüpleri, bankalar ve oteller olmak üzere değişik işlevlerdeki birçok bina sayılabilir.

Belgeselde hangi Rum mimarın eseri olduğu tespit edilen 40’a yakın bina kaydediliyor, kameranın yardımıyla her birinin içi ve dış cepheleri detaylı bir şekilde aktarılıyor.

Yunanistan’dan ve İstanbul’dan seçkin tarihçiler, mimarlar, araştırmacılar ve akademisyenler İstanbul’da ve Prens Adaları’nda faaliyet gösteren onlarca Rum mimarın hayatına ve eserlerine ışık tutuyor, ayrıca eski fotoğraflardan, portrelerden, mimar listelerinden, belgelerden ve çizim planlarından oluşan önemli bir tarihsel arşiv gözler önüne seriliyor..

* * *

Το ντοκιμαντέρ έχει αντικείμενο την ανάδειξη της συνεισφοράς των ρωμιών αρχιτεκτόνων στη διαμόρφωση του αστικού τοπίου της Κωνσταντινούπολης  κατά το 19ο  μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα, είτε αυτοί ήταν διπλωματούχοι μηχανικοί είτε εμπειροτέχνες τεχνίτες, επονομαζόμενοι «καλφάδες». Παρά το ότι η επαγγελματική τους δράση ήταν άγνωστη στη σημερινή Τουρκία, σε σχέση με την αντίστοιχη των αρχιτεκτόνων άλλων εθνοτήτων, έχουν αφήσει έντονο το στίγμα τους στο δομημένο περιβάλλον της Κωνσταντινούπολης, εισάγοντας νέους αρχιτεκτονικούς ρυθμούς και μορφολογικά πρότυπα, συμβάλλοντας έτσι καθοριστικά στον εξευρωπαϊσμό της Πόλης. Πολλά από τα κτήρια, που σώζονται μέχρι σήμερα σε καλή κατάσταση, φέρουν το όνομά τους στις προσόψεις τους. Πρόκειται για κτήρια διαφορετικών χρήσεων όπως πολυκατοικίες, επαύλεις, καταστήματα, σχολεία, εκκλησίες, αθλητικοί σύλλογοι, υποκαταστήματα τραπεζών, ξενοδοχεία.

Στο πλαίσιο του ντοκιμαντέρ καταγράφονται περί τα 40 από τα σημαντικότερα κτήρια που ήταν δυνατόν να ταυτοποιηθούν ως έργα των Ρωμιών αρχιτεκτόνων, με τον κινηματογραφικό φακό να εστιάζει στις εσωτερικές και εξωτερικές λεπτομέρειές τους. Εξέχοντες ιστορικοί, αρχιτέκτονες, ερευνητές και ακαδημαϊκοί από την Ελλάδα και την Πόλη, φωτίζουν το έργο δεκάδων ρωμιών αρχιτεκτόνων που έδρασαν στην Πόλη, στα προάστια και στα Πριγκηπόννησα. Ταυτόχρονα παρουσιάζεται σημαντικό ιστορικό αρχειακό υλικό, όπως φωτογραφίες της εποχής, προσωπογραφίες και κατάλογοι αρχιτεκτόνων, έγγραφα και σχέδια.

İstanbul’un Rum Mimarları / Yönetmen: Grigoris Oikonomidis; Bilimsel Danışman - Senaryo: Savvas Tsilenis; Montaj - Ses: Hristos Yiannakopoulos; Kamera: Hristos Yiannakopoulos, Aleksandros Theofilaktou, Yiannis Floulis; Voice over: Andreas Marianos; Müzik: Manolis Karpathios, PIANOTURCA, VOSPOROS; Çeviri: İo Tsokona, Savvas Tsilenis; Metinler: Ariadni Kopidaki; Grafikler: Hristos Tziokos, Yeoryia Theodosiou; Çekim düzenlenmesi: Anna Maria Aslanoğlu, Antonis-Foivos Nomikos- ISTOS productions; Prodüksyon: Zoğrafyon Lisesi Mezunları Derneği & Grigoris Oikonomidis, 2015-2016