Bu Blogda Ara

6 Kasım 2015 Cuma

Ecevit, Bülent [Bülent Ecevit]

Bülent Ecevit (1925 - 2006): Türk şair, yazar, çevirmen, siyasetçi ve devlet adamı.

28 Mayıs 1925'te İstanbul'da doğdu.

1944 yılında Robert Kolej'i bitirdi. 1946'da Rahşan Aral ile evlendi.

1944'te Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesi'nde İngiliz Dili ve Edebiyatı; Londra Üniversitesi'nde Sanskrit, Bengalce, Sanat Tarihi bölümlerine devam etti. 1957'de ABD'de Harvard Üniversitesi'nde sekiz ay incelemelerde bulundu.

1944'te Ankara'da Basın-Yayın Genel Müdürlüğü'ne İngilizce çevirmeni olarak girdi. 1946-50 arasında Londra'da Türk Basın Ataşeliği'nde çalıştı.

1950-60 arasında "Ulus" gazetesinde, ve "Ulus"un kapatıldığı yıllarda "Yeni Ulus" ve "Halkçı" gazetelerinde, yazar ve yazı işleri müdürü olarak çalıştı. 1954 sonu ile 1955 başlarında ABD'de, Kuzey Carolina'da yayımlanan "Winston Salem" gazetesinde konuk gazeteci olarak görev yaptı.

1965'te "Milliyet" gazetesinde günlük yazılar yazdı. 1950'lerde "Forum" dergisinin yazı işleri kadrosunda yer aldı. 1972'de aylık "Özgür İnsan", 1981'de haftalık "Arayış", 1988'de aylık "Güvercin" dergilerini çıkarttı.

1957 Seçimlerinde Ankara milletvekili oldu. 1960-61'de Kurucu Meclis üyeliği yaptı.

1961'de Ankara, 1965, 1973, 1977  ve 1991 Seçimlerinde Zonguldak; 1995 ve 1999 Seçimlerinde ise İstanbul'dan milletvekili olarak TBMM'ye girdi.

1959'da CHP Parti Meclisi'ndeydi.

1961-65 arasında, İsmet İnönü Hükümetlerinde Çalışma Bakanlığı yaptı. Bu dönemde toplu sözleşme ve grev hakları yasalaştı; sendika özgürlüğü sağlandı; genel olarak çalışma hakları ve sosyal güvenlik genişletildi.

1966'da, CHP'de başlayan "Ortanın Solu" hareketiyle birlikte, Genel Sekreterliğe seçildi. Bu tarihten itibaren "Demokratik Sol" düşüncenin kuramsallaşması ve kökleşmesi için çalışmalar yaptı. 1971'de partisinin askerî yönetimce oluşturulan hükümete katkıda bulunmasına karşı çıkarak Genel Sekreterlik görevinden ayrıldı.

1972 Mayıs ayında CHP Genel Başkanlığı'na seçildi. Genel Başkan olarak girdiği ilk seçim olan 1973 Seçimleri'nden partisi yüzde 33.3 oy alarak birinci çıktı.

1974'te Başbakan oldu. Bu dönemde, "Kıbrıs Barış Harekâtı" gerçekleşti; haşhaş ekimi yasağı kaldırıldı; Türkiye'nin Ege'deki hakları gündeme getirildi; açık yüksek öğretim başlatıldı.

1977'de bir azınlık hükümeti kurdu, fakat güvenoyu alamadı.

1978-79 yılları arasında yeniden Başbakan'dı.

12 Eylül 1980'deki "Askerî Darbe"nin ardından, askerî yönetime karşı çıkışları nedeniyle üç kez hapse mahkûm oldu.

1980'de, askerî yönetimin siyasal çalışmalarını ve düşünce açıklamasını yasaklaması üzerine, CHP Genel Başkanlığı'ndan ayrıldı ve siyasal yaşama katkılarını "Arayış" dergisiyle sürdürmeye çalıştı.

Siyasal haklarından yoksun bırakıldığı yıllar boyunca da siyasal çalışmalarını sürdürdüğü için hakkında yaklaşık 130 dava açıldı. Bu dönemde, eşi Rahşan Ecevit ile birlikte Demokratik Sol Parti'yi kurdu.

1987'deki halkoylamasıyla, siyasal haklarına yeniden kavuşunca, DSP Genel Başkanlığı'na seçildi ve bu görevi 2004 yılına kadar sürdürdü.

1997-98 yılları arasında kurulan 55. Hükümet'te Başbakan Yardımcılığı yaptı. 1999'da DSP Azınlık Hükümeti olan 56. Hükümet'in ve 1999-2002 yılları arasında da 57. Hükümet'in Başbakanı olarak görev yaptı.

* * *

Demokratik Sol Hareket'le ve uluslararası sorunlarla ilgili muhtelif kitapları yayınlandı: "Ortanın Solu" (1966), "Atatürk ve Devrimcilik" (1970), "Bizim İki Gücümüz Var: Halk ve Hak" (1976), "Toplum Siyaset Yönetim" (1976), "Bağımsızlık ve Özgürlük" (1984), "Toplumsal Kültürün Türk Siyasal Yaşamına Etkisi" (1989), "Değişen Dünya ve Türkiye" (1990), "Mithat Paşa ve Türk Ekonomisinin Tarihsel Süreci" (1993), "Körfez Bunalımının Öncesi ve Sonrası" (2003), "Kıbrıs Gerçeği ve Irak Sorunu" (2003)...

Yazarlığa sanat yazılarıyla başladı.. 1950'li yıllarda, çağdaş sanat akımlarını tanıtmak üzere kurulan "Helikon" derneğinin kurucuları arasında yer aldı ve bir süre Sanat Eleştirmenleri Derneği'nin Genel Sekreterliği görevini üstlendi.

1976'da şiir kitabı "Şiirler" yayınlandı. Daha sonra, şiirlerinin çevirileri kitap olarak, Federal Almanya'da, Sovyetler Birliği'nde, Romanya'da, Yugoslavya'da, Danimarka'da ve İsveç'te okurla buluştu.

T.S. Eliot'un "Kokteyl Parti" adlı şiir dramını Türkçe'ye çevirdi. İngiliz, Amerikan ve Hint ozanlarından Türkçeye çeviriler yaptı. Lise öğrencisiyken Rabindranath Tagor'dan çevirdiği iki kitap yayınlandı.

1985 yılında Hamburg Üniversitesi'nde bir sömestr ders verdi.

Yasaklı olduğu dönemde ve daha sonra başka Avrupa Üniversitelerince ve 1988 ve 1992 yılında muhtelif Amerikan Üniversitelerinde konferanslar sundu.

 5 Kasım 2006'da Ankara'da vefat etti. [6 kasım 2015; KaKuTS - KanalKultur]

Detaylı bilgi için, bkz. Süleyman Yağız: Ecevit Hep Haklı Çıktı. Fast Yayıncılık: 1, İstanbul 2002 (3. Baskı), 192 S., ISBN 975-93831-7-9

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder