Gölge Oyununun Düzene Tutunma Çabası

Toplumsal Tarih [Tarih Vakfı Yayınları]
 228 (2012), 96 S., ISSN 1300-7025-9-1

[KanalKultur] - Toplumsal Tarih, aralık 2012'de yayınlanan 228. sayısında editörlüğünü Peri Efe'nin yaptığı "Gölge Oyununun Düzene Tutunma Çabası" başlıklı dosyaya yer verdi. Dosya gölge oyununun etkisinin zayıflamasından önceki dönemde içine girmiş olduğu yenilenme sürecini konu ediyor.

Toplumsal Tarih dergisinin bu sayısındaki "Gölge Oyununun Düzene Tutunma Çabası" başlıklı dosyada Peri Efe'nin yanı sıra Ahmet Akşit, Fırat Güllü ve Raif Ogan gibi isimler yer aldı. Ahmet Akşit, tiyatronun Osmanlı'da gösteri hayatına girmesinden itibaren toplumun geleneksel gösteri sanatlarıyla ve Karagöz'le olan ilişkisindeki dönüşümü irdeliyor. Peri Efe hayal oyununun gelişimine, hayalcilerin tutumlarına ve toplumdaki tepkilere bakarak modern zamanlarda Yunanistan'da Karagiozis nam gölge tiyatrosunun uyum sağlama çabasını anlatıyor. Dosyada M. Raif Ogan'ın Yeni Sabah gazetesinde 1945 yılında yayınlanan yazılardan bir derlemeye yer veriliyor. Ogan 1900 öncesinde ve sonrasında çocukluğundan beri şahit olduğu ve dinledigi Karagöz'le ilgili anılarını ve görüşlerini anlatıyor. Fırat Güllü, Hagop Baronyan ve Teodor Kasap arasında geçen "tiyatro mu geleneksel, seyirlikler mi" tartışmasında Baronyan'ın tutumunu değerlendiriyor.

Edhem Eldem, L'lllustration'dan Seçmeler'de derginin 23 mayıs 1903 tarihli sayısında yer alan Selanik'teki Osmanlı Bankası şubesine düzenlenen bombalı suikastı sunuyor.

Meral Akkent, kadın müzesi konseptinin dünyadaki örneklerini ve İstanbul Kadın Müzesi'nin nasıl bir amaçla yola çıktığını anlatıyor. Noémi Lévy, 1-2 kasım  2012 tarihlerinde Yıldız Şale Köşkü'nde düzenlenen "Tarihte Türk Polis Teşkilatı" başlıklı sempozyumu ve sempozyum dolayısıyla yaygın polis tarihi çalışmalarını eleştirel bir gözle değerlendiriyor. Martina Baleva, 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Osmanli'nın yaptığı katliamların Ruslar tarafından resimlenerek Osmanlı aleyhine kullanılmasını, bu propagandanın Avrupa basınında yarattığı etkiyi ve buna karşılık olarak II. Abdülhamid'in de Rusların Müslümanlara yaptığı zulmun resmedildiği albümler bastırdığı savaşın resim cephelerini konu ediyor. Zafer Toprak, Balkan Harbi'nin 100. yılında siyasal toplumsallaşmada önemli rolü olan resimlerin Balkanlarda savaşan ülkeler tarafından kitleleri mobilize etmek için nasıl kullanıldığını değerlendiriyor. Ayşe Yazıcıoğlu, "Tarihçinin Odası" söyleşilerinin beşincisinde Erik Jan Zürcher'le bir araya gelerek Zürcher'e Türkiye tarihi çalışmaya başlama hikâyesini, Türkiye siyasal hayatında yaşanan değişimin ve toplumsal dönüşümün çalışmalarına nasıl etki ettiğini, araştırma yöntemlerini, en çok yararlandığı arşiv ve kütüphaneleri soruyor.

Mete Tunçay, geçtiğimiz aylarda II. Meşrutiyet döneminde eğitimin çağdaşlaştırılması çalışmalarına katkıda bulunan eğitimci ve Türkiye Komünist Partisi'nin ilk yöneticilerinden Ethem Nejat üzerine yayınanan iki kitabı kritik ediyor. Zerrin İren Boynudelik, Matta ve Luka İncil'inde yer alan İsa'nın doğum sahnesinin Avrupa resim tarihinde nasıl sunulduğunu özellikle de Francesco di Giorgio Martini'nin çizimiyle sunuyor.

Her ay olduğu gibi Toplumsal Tarih'in 228. sayısında Edhem Eldem "L'illustration'dan Seçmeler"in yanı sıra Emel Seyhan da "Osmanlı Basınında Yüzyıl Önce Bu Ay" isimli köşesiyle dergide yer alıyor.

Ayrıca, Toplumsal Tarih'in son sayısında Bülent Genç'in "TOKİ Deprem Konutlarının Yol Açtığı Tahribattan Defineciliğe" yazısı ile güncel haberleri ve "Tarih Vakfı'ndan Haberler" okurla buluşuyor. [KanalKultur]

Toplumsal Tarih [Tarih Vakfı Yayınları] 228 (2012), 96 S., ISSN 1300-7025-9-1