Bu Blogda Ara

30 Eylül 2013 Pazartesi

İsmail Onarlı: Alevilerde Ölü Geleneği

[© İsmail Onarlı - KanalKultur] - Alevilikte mücerretlik yoktur. Doğurganlık, üretim, paylaşım, katılımcılık, çoğulculuk, özgürlük ve eşitlik temeldir. Hayat mücadeledir: Doğum, evlenme, ölüm yaşamın önemli birer evresidir.

Çorum, Amasya, Samsun. Ordu, Yozgat, Tokat bölgesinde "Su Selası"nda "Hitit gelenek ve göreneği" aynen Alevi inanç ve töresine geçmiştir. Malatya yöresinde mukim Alevi Kürt Atma Aşireti'nde ölen Aşiret Reisi veya efradı ile bir zengin şahıs ise onun için "Koç" veya "Teke" kurban edilerek 7 gün "ölü aşı" şöleni verilir ki, bu da"Hitit gelenek ve göreneği"nde dini ayinin bir ürünüdür. Atûfî Hayreddin Hızır'ın çiftliğinin olduğu ve bugün üç köyün bulunduğu yörede Hitit Höyükleri ve kalıntıları vardır. Hakk'a yürüyen bir kimse (kadın veya erkek) daha naaşı gömülmeden bir "Dâr / Toprak Kurbanı" tığlanır. Ölen kişi fakir ise cemaat kendi arasında para toplayarak kurban keser ve borçlarını öderler. Cenaze evden çıkarken "Su Selası" denilen dini ayinle "Hüseynî makamında" Teslim Abdal'ın bir nefesi söylenerek uğurlanır ve ardından bir barkaç / kova su dökülerek ölen şahıs "dâr-ı bekâya" yolcu edilir.

Musa Baran: Bademler Köyü'nde Sanat Faaliyetleri

[© Musa Baran - KanalKultur] - Bademler Köyü Tiyatrosu: Ünlü Alman düşünürü ve şairi Friedrich Schiller (1759-1805), "Das Theater ist eine moralische Errichtung" diyerek, tiyatronun en anlamlı tanımını yapmıştır. Öyledir. Tiyatro, bir eğitim, edeb-erkân yeridir.

Bademler köyüne gelen bir gazeteci, köyün tiyatro oyuncularından Mehmet Uran'a "tiyatro ne demektir?" diye sormuş. O da "tiyatro edeptir" deyivermiş. Burada Schiller'le Mehmet Uran'ı dengelemek istemiyorum, onları söyleten nedenleri karşılaştırmak istiyorum. "Tiyatro maskaralıktır" denen bir ortamda, elbette ki, "tiyatro edeptir" denecektir. Belli koşullar, belli sonuçlar doğurur...

1930-35 yıllarında, Bademler köyünde öğretmenlik yapan Mustafa Anarat, Kurtuluş Savaşı'na katılmış, Cumhuriyet Dönemi'nin ilk öğretmenlerinden, hem de devrimcilerinden biriydi. Köylülere tiyatroyu önerdi ve ilk kez çeşme başındaki alanda, "Yarım Osman" oyununu görüntüye getirdiler. Zaten orta oyunlarına aşılanmış olan gençler, bu oyunu da beceriyle başardılar. İşte o gün bu gün Bademler'de "theatral oyunlar" oynanmaktadır. 1969 yılında Bademler köyü, hayırsever bir iş adamının yardımıyla, özel tiyatro binasına da kavuştu. Sürekli değil, ama az da olsa oyunlar oynanmakta, şenlikler o tiyatroda düzenlenmektedir.

1964 yıllarında Necati Cumalı'nın konusunu Bademler'den aldığı "Susuz Yaz" öyküsü, Metin Erksan'ın yönetiminde, köyde filme alındı. Oyuncular Hülya Koçyiğit, Ulvi Doğan ve Erol Taş'tı; ama diğer oyuncular olsun, figüranlar olsun, hepsi de Bademler'dendi. Bu film, Berlin'de "Altın Ayı" ödülünü kazandı...

Burak Gümüş: Cogito Dergisi'nin Bizans Özel Sayısı Üzerine

Cogito [Yapı Kredi Yayınları]
17 (1999), 421 S., ISSN 1300-2880
[© Burak Gümüş - KanalKultur] - 1999 yılında yayınlanan Cogito Dergisi'nin Bizans özel sayısının başarılı olup, 2007'de yedinci baskısı çıkması, bu yapıtın bilimsel analizini meşru kılmaktadır. Çoğunlukta Dumbarton Oaks Araştırma Vakfı ile ilişkileri bulunan yazarlarının yer alan ve özgün Bizans metinlerine de yer verilen bu derginin amacı, "Bizans'tan bize kalan – zaman içinde unutturulmuş – mirası"[1] okuyuculara tekrar anımsatmak ve "bu topraklarda bizden öncekileri tanımaya el atmak"[2]tır.

Dergi, beş bölümden oluşmakta: Bizanslı manastırlarının kurallarına uyduğu dünyeviliğe karşı çıkan Kayseri piskoposu Aziz Basileios'un "Yunan Edebiyatının Nasıl Okunacağı Konusunda Gençlere Söylev"i[3] yer aldığı 'Bir Bizans Klasiği' bölümü; Doğu Roma İmparatorluğu'nun hiyerarşik dünya düzeni'ndeki konumu, Arap İslam, Latin Batı ve Slav Dünyası'na kültürel etkisinin işlendiği 'Harita'da Bizans'ı Aramak' kısımı; Rum-i Şarki'deki toplumsal yaşam ve aşk ilişkilerinin denetlenmesi çabaları, okuryazarlığın ve yoksulların durumu, manastırlardaki hayat, Osmanlı-Bizans ticari ilişkileri bazında Türk-Rum içiçeliği ve İstanbul'un fethine dönemin Bizanslı tarihçilerin bakışını ele alan "Bizans'ta Yaşamak" bölümü; Bizans'taki Türk imajı ve Osmanlı'nın gözüyle Bizans bölümü ve de Türkiye'de Bizantoloji'nin ihmali hakkında makale, tartışma ve söyleşilerin yer aldığı "Bizans: Nasıl Okundu, Neden Okunmadı?" bölümü.

Bizans kültürünün yerine bir Bizans Uygarlığı'ndan söz eden Bizantolog Speros Vryonis, Helenizm ve Hıristiyan Sentezi üzerine kurulmuş olan Doğu Roma'nın Batı Latin, Arap İslam ve Slav dünyasına farklı kültürel katkılarını sorunsallaştırmakta. Dinleri Hint-Avrupa paganlığı olan Slavlar, "9. Yüzyılın ilk yarısında ne alfabeye, ne de yazıya sahiptiler, okuma yazma bilmezlerdi."[4] Rum-i Şarki İmparatoru tarafından misyoner olarak Moravya'ya gönderilen Aziz Kyrillos ve Methodios, Hıristiyanlığın kutsal kitapları ve edebiyatının tercüme edilmesini ve ilk Slav Kiril alfabesinin oluşumunu içeren bir dinî yayma proğramında muvaffak olmaları sonucu, bunların etkisi altında kalan Bulgarların vasıtasıyla, Sırp, Rumen ve Rusların slavlaştırlmış hıristiyan Bizans kültürünün tesiri altında kalmıştır.

27 Eylül 2013 Cuma

Filiz Hallıoğlu: Tasarımdan Üretime İğne Oyaları - Ödemiş Mekik Oyalı Kolye - III

© Filiz Hallıoğlu - Ödemiş Mekik Oyalı Kolye

Firuz Kutal çizdi: 4+4+4 eğitim sistemi başlıyor!

© Firuz Kutal çizdi: "4+4+4 eğitim sistemi başlıyor!"

Hasan Gürgenarazili: Dünya Çapında Özlem ve Hüzün - La Paloma

Hasan Gürgenarazili
[© Hasan Gürgenarazili - KanalKultur] -  Bugün size dünyanın en çok çalınan "hüznün, özlemin ve aşkın" aynı zamanda da protestonun şarkısından, ilk kez Julio Iglesias de la Cueva'nın yorumuyla tanıştığım daha sonra Elvis Presley, Dean Martin, Freddy Quinn ve Hans Albers'in yorumlarıyla dinlemekten bıkıp usanmadığım "trans-kültürel" bir şarkıdan, "La Paloma"dan söz etmek istiyorum: Sigrid Faltin'in yönettiği, "La Paloma. Sehnsucht. Weltweit. / La Paloma. The song. Longing. Worldwide. / La Paloma. Añoranza. Mundial." adlı; Almanca ve İngilizce sürümü 93 dk. 35mm Dolby Digital, İspanyolca versiyonu 86 dk. olan bir belgesel filmden de aynı zamanda.

Küba'da Sebastián de Yradier (ölm. 1865) tarafından bestelenen 150 yıllık bir şarkı, La Paloma.

İspanyol - Basklı müzisyen Sebastián de Yradier (Sebastián de Iradier y Salaverri), 1809 Lanciego'da (Rioja) doğmuş. Madrid ve Paris'e gitmiş. 1850 - 1860 yılları arasında Amerika turnesine çıkmış. Küba'dayken, "La Paloma"yı bestelediğine inanılıyor. Ardından Bask'a dönmüş ve 1865 yılında unutulmuş bir şekilde ölmüş.

Gelelim "La Paloma"ya:

Günümüzde Zanzibar'da bir düğün, Romanya'da ise bir cenaze töreni "La Paloma" ile nihayetlenirken; o, Meksika'da yeni seçilen Devlet Başkanı'na karşı "ideolojik" bir tepkiyi dile getiriyor. Aynı zamanda Almanların favori şarkısı. 2003, Bild gazetesi okuyucuları, "La Paloma"yı yüzyılın şarkıları arasında konumlandırdı. Kuzey Almanya'da bu Freddy Quinn ve Hans Albers'de ifade bulan denizci romantizmiyle ilgisi olmayan denizciliğe ve onun özgürlüğüne ait bir simge.

"La Paloma" niçin değişik tenlerdeki ve dinlerdeki insanlara gözyaşı, dahası hüzün ve özlem verir? Dünyada üçbinden fazla dörtbine yakın farklı sürümü bilinen bu şarkının sırrı nedir?

Roz Kohen: Eldivenin Gizemi | El misterio de la guante

© Roz Kohen
Roz Kohen "Yahudi İstanbul'unu / İstanbul Yahudileri'ni" çiziyor ve anlatıyor: İstanbul'da Yahudiler ve Yahudi Yaşamı

Sıkıntılı bir çocukluk anım vardır: Yemek masasında kendi başıma yemek yerken, annem sol elime bir eldiveni sıkıca geçirmiş, kaşığı kullanamadığım elime tutuşturmuştu. Eldivenin gizemini çok sonradan öğrendim. Aileler 1950'li yıllarda, çocukların çoğuna "sol elini kullanma yasağı" uygulardı. Bizimkiler yasağın uygulanması ile kekelemeye başladığımı görünce, telaşlanıp o zamanların her derde deva Dr. Spock'un kitabına başvurmuş, hemen eldivenden vazgeçmişlerdi. Her ne kadar sol elimi kullanmama gönülden razı olmasalar da kaderlerine razı olmuşlardı. Aradan otuz yıl sonra kızım da bebekken sol eline kaşığı alınca, o sıkıntılı anı artık çocuklarımıza uygulamadığımıza sevinmiştim...

Ortaçağ ve Tarih- yazıcılığı: Senyörler, Klerkler ve Tarihçiler

Toplumsal Tarih [Tarih Vakfı Yayınları]
215 (2011), 96 S., ISSN 1300-7025-9-1
[KanalKultur] - Toplumsal Tarih, kasım 2011'de yayınlanan 215. sayısında Taner Timur'un "Ortaçağ ve Tarih- yazıcılığı: Senyörler, Klerkler ve Tarihçiler" başlıklı yazısını kapağa taşıdı.

Kapak konusu olarak yayınlanan Taner Timur'un yazısında, Ortaçağ'da tarih yazıcılığının dönemin bilim anlayışına göre bilimsel sayılmamasının nedenlerini ve tarih-yazıcılığının dönüşümünü anlamak için dönemin baskın zihniyet yapıları inceleniyor. Taner Timur, bunu yaparken tarihçilerle birlikte senyörlere ve klerklere bakarak, onların temsil ettiği Ortaçağ zihniyetini ve bu zihniyetin nedensellikle olan ilişkisi üzerinde duruyor.

Yusuf Ziya Karabıçak, ondokuzuncu yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı İmparatorluğu'nda Yunan hurufatıyla Türkçe yayınlanan "Angeliaforos Çocuklar İçin" adlı çocuk dergisini diğer dergiler ile karşılaştırarak inceliyor.

Aude Aylin de Tapia, Aynoroz Dağı kesişlerinin dokuzuncu yüzyıla kadar uzanan ilk yerleşiminin sonrasında inşa edilen manastırların Osmanlı dönemindeki tarihini ele alıyor.

Salih Özbaran, Osmanlı'da bir korsan denizci olan Selman Reis'in 1511'de Osmanlı sultanlığı tarafından Mısır'a gönderilmesiyle başlayan ve 1528'e kadar Kızıldeniz ve açıklarında geçen yaşam öyküsünü ve Selman Reis'in raporunu okuyucularla paylaşıyor.

Osmanlı'dan Günümüze Kur'an ve Hüsn-i Hat, Sempozyuma Konu Oluyor

Osmanlı'dan Günümüze Kur'an ve Hüsn-i Hat Sempozyumu
[Amasya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dekanlığı]
/ 1 - 3 kasım 2013, Amasya, Tel.: (0358) 260 00 56-57
[KanalKultur] - Hat sanatı denilince öncelikle Kur'an-ı Kerim harfleri ile yazılmış güzel yazı sanatı akla geliyor. Bu sanat, Kur'an harflerinin 6.-10. yüzyıllar arasında geçirdiği uzunca bir gelişme döneminden sonra ortaya çıkmış. Kur'an-ı Kerim'in bir araya toplanmasından sonra, İslâm dininin bilime verdiği özel önemin etkisiyle, çok sayıda kâtip yetişmiş, yazı da doğal olarak büyük aşamalar göstererek önemli bir sanat kolu olmuş. Bu yazının ilk biçimi olan ve adını Kûfe kentinden alan köşeli karakterli kûfî yazısının yerini 9. yüzyıldan sonra aklâm-ı sitte (altı çeşit yazı) almaya başlamış.

İslâm kültürünün önemli unsurlarından hat sanatı, tarihi seyir içersinde gelişmiş, mükemmelleşmiş ve güzel sanatlar arasındaki seçkin yerini aldı. Osmanlı'da Kur'ân-ı Kerimi güzel yazmaya çok önem verildi: “Kur'ân-ı Kerîm Hicaz'da nâzil oldu, Mısır'da okundu, İstanbul'da yazıldı”... Osmanlı medreselerinde, Amasyalı Şeyh Hamdullah, Ahmed Karahisari, Hafız Osman, Yedikuleli Abdullah, Şekerzâde Mehmed Efendi, Mahmud Celâleddin Efendi, Kadıasker Mustafa İzzet Efendi, Şevki Efendi, Hasan Rıza Efendi gibi daha nice cihanşümul hat üstadları yetişti. Bugün yerli ve yabancı kütüphanelerde bulunan yazma mushafların her biri bu bakımdan ayrı bir değer ifade ediyor.

Sempozyum; hat sanatını başta Kur'ân-ı Kerim'in güzel yazılması olmak üzere, Osmanlı'dan günümüze çeşitli açılardan tanıtmak, mevcut problemleri tespit edip çözüm önerileri sunmak ve hat sanatının gelişmesine katkıda bulunmayı amaçlıyor. Bu bağlamda, hat sanatı ile ilgili aşağıdaki konu başlıklarına uygun bildiriler bekleniyor:

I. Turkish Metal Battle Festival - Berlin 2013



I. Turkish Metal Battle Festival
- Berlin 2013 / 28 eylül 2013, Berlin
[KanalKultur] - Türkiye'den ve dünyanın çeşitli yerlerinden Türk(iyeli) Metal müzik grupları, 28 eylül 2013 tarihinde Almanya'nın başkenti Berlin'de "I. Turkish Metal Battle Festival"i kapsamında biraraya geliyorlar...

Organizasyonunu Erol Yıldız ve Serkan Deniz'in yaptığı "I. Turkish Metal Battle Festival"i alanında bir ilk. Türkiye'nin Avrupa'ya açılan ve Türkiye dışında en fazla konser vermiş, başarılı Metal grubu Moribund Oblivion, Bahadır Uludağlar'ın öncülüğünde festivale damgasını vuruyor. Bahadır Uludağlar'ın Pure Black Metal türünde projesi The Exile isimli bir Metal grubu da festivalde yerlerini alıyor. Yine Berlin / Kreuzberg'den Devil Inside adlı grup da festivale katılıyor... Devil Inside'nin vokalini Ballhaus Naunynstraße'de ve kimi tiyatrolarda sahne alan, HipHop projesi de olan Volkan Türeli yapıyor. Ayrıca Dubai'den Mahmut Gecekuşu adlı bir müzisyenin öncülüğünü yaptığı Perversion da festivalde müzikseverlerle buluşuyor. Metal müzik hayranlarına heyecan veren, Türkiye'den festivale katkı sağlayan yılların Death Metal tecrübesine sahip Suicide de sahneye çıkıyor.. [KanalKultur]

Moribund Oblivion - Üzgünüm

"Geçmiş geride kaldı, ağladım bir zaman. /
Ruhum ayakta kaldı, aradım bir derman. /
Anılar hep bir yerlerde yaşar bunu biliyorum, /
Üzgünüm, artık sizlerle kalamam. //

Ve güneş birgün yeniden doğacak. /
Üzerime vuran ışıklarıyla parlayacağım. /
Geçmişte kalan diğer kendime, /
İçimde hep kırgın küskün olacağım. //

Eceli sevdiğinden gelen, /
Belkide mutlu olmalıdır bilemem. /
Bildiğim tek birşey varsa, /
Verdiğin acıyla ölücem. //

Gözyaşım ellerime düştü. /
Avuçlarım kalbime gömdü. /
İçimde ağlayan tüm sevgilerim, /
Suratını seven ellerime küstü." //

I. Turkish Metal Battle Festival - Berlin 2013 / 28 eylül 2013, Berlin

Öğrenmek Güç Verir! / Lernen macht stark! - Dil ve Eğitim / Sprache und Bildung - 3



Öğrenmek Güç Verir! / Lernen macht stark! - Dil ve Eğitim / Sprache und Bildung - 3

Ayrıntılı bilgi için bkz. → lernenmachtstark.de

Göçkuşağı

Göçkuşağı [Immigrant] /
Yönetmen: Mustafa Karakaya,
2009, 18'24'', Renkli, HDV;
Türkçe-Yunanca, Altyazı: İngilizce
[KanalKultur] - Tüm hatıralarını Selanik'te bırakıp Akdeniz vapuruyla geldiler. Bomboş evler, verimsiz topraklar karşıladı onları. Ama her şeye razıydılar. Yeter ki Türk topraklarına ayak basalım iki ayaklı tavuğumuz olsun diyordu Huriye teyze. Muhacirdi onlar ve ömür boyu muhacir kalacaklardı.

Ödüller

JCI İstanbul Crossroads 4. Uluslararası Kısa Film festivalinde 1.lik ödülü (İstanbul); 10. Altın Safran Uluslararası Belgesel Film Yarışması'nda Profesyonel dalda 2.lik ödülü (Safranbolu); 3. Kristal Klaket Kısa Film Yarışması 3.lük ödülü (İstanbul)

Mustafa Karakaya

1980 Nevşehir doğumlu. 1999 yılında Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sinema-TV Bölümü'nü kazandı. 2003'te TRT Genç Sinemacılar programı sponsorluğunda hazırladığı film ile mezun oldu. TGRT ve CNN Türk'te program yapımlarında yönetmen, görüntü yönetmeni olarak yer aldı. Eş zamanlı kısa film çalışmalarına devam etti. Halen doğduğu şehirde kuruculuğunu yaptığı Nevşehir Fotoğraf ve Sinema Amatörleri Derneği için etkinlikler düzenliyor. Senaryo aşamasındaki filmi için araştırmalar yapıyor.

2008 yılında çektiği "Satılık" adlı belgesel ile İstanbul Uluslararası 2. Mimarlık ve Kent Filmleri Festivali'nde Beşiktaş Belediyesi özel ödülü; İzmit 4. Genç Yetenekler Kısa Film Festivali'nde 2.lik ödülü aldı. Birçok festivalde finale kalarak gösterime hak kazandı. [KanalKultur]

Göçkuşağı [Immigrant] / Yönetmen: Mustafa Karakaya; Görüntü Yönetmeni: G. Hasan Temur; Müzik Yönetmeni: A. Fuat Akman; Grafik Animasyon: Abdullah Aydın; Ses: Gürhan Eren; Işık: Ahmet Kaya; Oyuncular: Sezen Kaya, Tolga Karataş, Methiye Demirci, Hediye Karakaya, Nazik Menekşe, Murat Toprakçı, Serap Karakaya, Meral Karakaya, Leyla Karakaya; 2009, 18'24'', Renkli, HDV; Türkçe-Yunanca, Altyazı: İngilizce

26 Eylül 2013 Perşembe

Barış Cihanoğlu - Kendini Bul | Find Yourself

Barış Cihanoğlu - Kendini Bul | Find Yourself
/ 4 ekim - 10 kasım 2013; Galeri İlayda,
Hüsrev Gerede Cad. No:37, Teşvikiye - İstanbul;
Tel.: (0212) 227 92 92
[KanalKultur] - Barış Cihanoğlu, "Kendini Bul | Find Yourself" isimli 15. solo resim sergisiyle Galeri İlayda'da 4 ekim - 10 kasım 2013 tarihleri arasında sanatseverle buluşuyor.

Genç kuşak çağdaş ressamlar arasında, kendine özgü resim dili ve sıra dışı bakış açısı ile bilinen Barış Cihanoğlu, "Kendini Bul | Find Yourself" adını verdiği son serisinde, yaşam içindeki bireyin kararsızlıklarını, benlik arayışlarını, bulunduğu dünya ile kendi iç dünyaları arasında kalışları ile araf'ta kalmanın yarattığı sorunları ve aidiyet meselesini irdeliyor.

Sanatçı resmine son dönemde eklediği deformasyonlara ve sıra dışı çekilmelere bu serisinde de devam ediyor. Portrelerde uyguladığı deformasyonlarda, figürler adeta tuvalin dışındaki başka bir kütlenin çekim etkisi altında kalarak belirli bir yöne doğru sistemli bir şekilde çekiliyor. Buradaki çekilmeler bazen, aynı kompozisyondaki iki farklı figürü aynı çizgide buluşturabiliyor ve bir anlamda onların kader ortaklığına gönderme yapıyor. Bazı kompozisyonlarda benzer konumdaki figürler birbirleriyle kaynaşıp, adeta "aynılaşıyor". Figürler durağan konumda iken sadece baş kısımlarından belirli bir yöne doğru çekilmeleri ise yaşam içindeki bireyin kendini bulmaya çabalarken istem dışı olarak sisteme entegre olma sürecine işaret ediyor.

Heykeltıraş Filiz Öztürk Doğan 2013 Chianciano Bieneli'nde İkinci

Filiz Öztürk Doğan - "thinking",
Bronze - wood, 54.5 x 19 x 22 cm., 2013
 
Filiz Öztürk Doğan
[KanalKultur] - 2013 Chianciano Bienali başarıyla sonuçlandı. Bienale 2000'in üzerinde uygulama arasından jüri tarafından seçilmiş 30 ülkeden 120 sanatçı katıldı. Bu sanatçılar arasında 7 Türk sanatçı eserlerini sergiledi.
Açılışını Belediye Başkanı Gabriella Ferranti'nin yaptığı Chianciano Bienali'ne 7 -14 eylül 2013 tarihleri arasında Sanat Müzesi ev sahipliği yaptı. Farklı Biennale çeşitli etkinliklere de ev sahipliği yaptı.

Filiz Öztürk Doğan, Leonardo Ödülü'nde heykel dalında 2.lik ödülü aldı.

Filiz Öztürk Doğan

1985-1989 Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Seramik Cam Ana Sanat Dalı Bülümü'nü bitirdi. Aynı okulda Yüksek Lisans yaptı. 1989 Mimar Sinan Üniversitesi Pano Yarışması 1.lik Ödülü; 1991 II. Prof. İsmail Hakkı Oygar Seramik Sergisi 3.lük Ödülü; 2011 VIII. Florence Biennale Heykel Dalı'nda 5.lik Ödülü ve 2013 Londra Art Biennale Heykel Dalı'nda 1.lik Ödülü aldı. Birçok festival ve sergilere katıldı. [KanalKultur]

Filiz Öztürk Doğan - "chaos",
Bronze - wood, 54 x 28 x 29 cm., 2013

Meray Akmut - BOtOX

Meray Akmut - 'BOtOX' / 25 eylül - 20 ekim 2013;
Artgalerim Nişantaşı Sanat Galerisi,
Valikonağı Cad. No:63 K:6-7, Nişantaşı - İstanbul;
Tel.: (0212) 343 85 50 - 51 dahili: 600
[KanalKultur] - Meray Akmut'un "BOtOX" adlı sergisi 25 eylül - 20 ekim 2013 tarihleri arasında, Artgalerim Nişantaşı Sanat Galerisi'nde sanatseverlerle buluşuyor.

Dev resimleri ile yedi yıl önce Contemporary İstanbul Sanat Fuarı'nda sanatseverlerin ilgisini çeken; deformasyonu özgün dokunuşlarıyla yorumlayan sanatçı, botox konseptli 17 parçadan oluşan bir sunumla sanatseverlerin karşısına çıkıyor. Sanatçı; video ve heykeli birleştirdiği enstalasyonunda tüm sergiyi "sıkıştırdığını" söylüyor ve "Botox gündemimiz ancak vazgeçilmezimiz değil" diyor.

Sergide sanatı, ciddi bir gerilme sonrası oynayarak ifade etme çabası olarak değerlendiren sanatçının eserlerinden zengin bir sunum bulunuyor...

Meray Akmut

1968 yılında Ankara'da doğdu. 1990'da Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Grafik Bölümü'nü bitirdi.

25 Eylül 2013 Çarşamba

Filiz Hallıoğlu: Tasarımdan Üretime İğne Oyaları - Ödemiş Mekik Oyalı Kolye - II

© Filiz Hallıoğlu - Ödemiş Mekik Oyalı Kolye

Firuz Kutal çizdi: Hayatımız futbol!..

© Firuz Kutal çizdi: Hayatımız futbol!..

Cılavuz Köy Enstitüsü

Cılavuz Köy Enstitüsü - Yönetmen: Ahmet Soner;
Kurgu: Memet Dalmaz; Yapım 13;
Türkiye, 2008, 75'
[KanalKultur] - Kars'ın Susuz (Cılavuz) ilçesindeki Cılavuz Köy Enstitüsü, Türkiye'nin ilk köy enstitülerinden biri. 1940'ta açıldı. Dursun Akçam, Ümit Kaftancıoğlu gibi aydınların yetişmesinde öncü rol oynadı. Kars ve Ardahan'daki yurttaşların "Aydınlanma Okulu"ydu. Enstitüden 1951'e dek 989 öğrenci mezun oldu. Türkiye'de açılan ilk 14 köy enstitüsünden biriydi ve sınır bölgesinde açılan eğitim yuvası olması nedeniyle de önem taşıyordu.

Belgesel, kapatılana kadar 900'ü aşkın öğretmenin mezun edildiği Cılavuz Köy Enstitüsü'nü anlatıyor. 1937'de Kars'ın Susuz ilçesinde Ruslardan kalma kışlada açılan Eğitmen Kursu, 1940 yılında Cılavuz Köy Enstitüsü adını alarak görevine devam etti. Daha sonraları Cılavuz'a, köy enstitülerinin kapatılması için var gücüyle çalışan Kazım Karabekir'in adı verildi.

Roz Kohen: Büyükada | Prinkipo

© Roz Kohen
Roz Kohen "Yahudi İstanbul'unu / İstanbul Yahudileri'ni" çiziyor ve anlatıyor: İstanbul'da Yahudiler ve Yahudi Yaşamı

İstanbul'da kış mevsimi sona ererken, Yahudiler temiz hava alma niyetiyle bahar mevsiminde Büyükada'ya yapacakları ilk ziyarete hazırlanırlardı.

Şakacı mizahıyla bizleri her zaman güldüren babam, "haydi Ada'ya dürbünlü köpeği görmeğe gidelim" derdi. Böylece, alelade bir gezi olmayacağını bilirdik.

İlkbaharda Büyükada'nın şehirdekinden çok değişik ve sakin bir atmosferi vardı. Kendine has mimarisi ve bahçeleri ile Ada ziyaretlerimiz hiçbir zaman alelade değildi aslında.

Ziyaret'in amacı ne olursa olsun, her Ada ziyareti gibi, bu da hatıralardan silinmiyecek bir gezi olurdu.

Gezi'nin başlangıcı, Büyükada'nın iskele çıkışıydı. Çıkışta vapur kalabalığını Çingene kızlar karşılardı. Sepetlerindeki, çam dikenlerine takılmış nefis kokulu yasemin demetlerini, vapurdan inen, günün modasına uygun yazlık elbiseli, zarif beyaz eldivenli kadınlara satarlardı.

Babam hevesle hemen Ada girişinin sağındaki Rum fırıncının dükkanına koşardı. Zaten çörekotu, susam, anason ve tarçın kokuları hepimizi Madam Mariola'nin pastahanesine yöneltirdi. Fırıncı Madam Mariola, önlüğüyle bizleri karşılamaya dükkan önüne çıkardı.

"Müsyü Izak, posi se kala ise?"[1]

800 Kilometre Engelli

800 Kilometre Engelli - Yönetmen:
Murat Erün; Yapımcı: Ayşe Özver;
Kamera - Kurgu: Murat Erün;
Müzik: Cafer İşleyen; 2012, 55'',
Renkli, Türkiye; Türkçe
"Kendinizi bir yolculuğa çıkmaya hazırlanırken düşünün. Sevdiğiniz bir arkadaşınızla birlikte, kıyıları takip ederek, küçük kasabaların taş döşeli sokaklarında dolaşarak, sevimli pansiyonlarda konaklayarak, eski çarşıları keşfederek, merak ettiğiniz ören yerlerini gezerek, eski dostlarınızı arayıp bulacağınız ve yenileri ile tanışacağınız canınızın istediği gibi hareket edeceğiniz bir yolculuk. Yalnız bu seferlik şöyle olsun. Ayaklarınız olmasın ya da olsun ama hareket ettiremeyin. Ya da gözleriniz görmüyor olsun... Yeniden hazırlanın bu yolculuğa. Biraz düşündükten sonra bu sevdadan vazgeçmediyseniz ya başınıza gelecekleri bilmiyorsunuz ya da gerçekten çok cesur birisiniz." (Murat Erün - Yönetmen)
[KanalKultur] - "800 Kilometre Engelli" filmi, fiziksel engelli iki arkadaşın bir motosiklet ve ona takılı yolcu sepeti ile İstanbul'dan Muğla'ya yaptıkları on üç günlük yolculuğu anlatıyor.

Emekli gazeteci Hüseyin Eroğlu (48), yıllardan beri hayal ettiği yolculuğu ressam arkadaşı Aydın Erkuş'un (52) motoruyla gerçekleştirirken, çoğu engelli gibi, bir yerden bir yere "götürülen" değil, "giden" olma fırsatını yakalıyor.

İki arkadaş yolculukları boyunca bir yandan merak ettikleri yerleri görmeye çalışırken diğer yandan engellilerin yaşamlarına, sorunlarına toplum olarak ne derece kafa yorduğumuzu, tutum ve davranışlarımızın onları nasıl etkilediğini düşünmemizi sağlamaya çalışıyor.

Murat Erün tarafından yönetilen ve kurgusu yapılan filmin yönetmen yardımcılığını fotoğraf sanatçısı Altan Bal, filmin özgün müziğini ise Ezginin Günlüğü Müzik Grubu'ndan Cafer İşleyen yaptı. Filmin yapımcılığı Ayşe Özver tarafından gerçekleştirildi.

OnstOn / Can Yeşiloğlu - Ottomanik Düşler: Otomatizmden Ottomatizme

OnstOn / Can Yeşiloğlu - Ottomanik Düşler
/ 26 eylül - 13 kasım 2013; Galeri G-art,
Harbiye Mahallesi, Kadırgalar Caddesi, No:3,
Maçka G-Mall (Şişli Evlendirme Dairesi
Karşısı, Küçükçiftlik Parkı yanı), İstanbul;
Tel.: (0212) 296 08 76
[KanalKultur] - Galeri G-art, İstanbul'un hareketli yeni sanat sezonu içerisinde, Uluslararası İstanbul Bienali ile eş zamanlı olarak, Bienal izleyenlerine farklı bir pencere açan avangard sanatçı Can Yeşiloğlu / OnstOn'un "Ottomatik Düşler" sergisi ile sezonu açıyor. Sergi, 26 eylül - 13 kasım 2013 tarihleri arasında..

Sanat hayatında 10 yılı demlendirmiş ve kendi düş dünyasını kurmayı başarmış genç sanatçı Can Yeşiloğlu / OnstOn, şimdi yaşadığımız ve yarattığımız gelecek içinde; dün, bugün ve yarının aynı anda buluştuğu, zamansal ve uzaysal bir kayma yaratarak geçmişin Osmanlı imgesi ile bugünün megapol İstanbul'u arasında yeni köprüler oluşturarak, bir paralel evren ve yeni köprüler kuruyor. Bu düş aleminde; yapılar hayvanlarla, makineler insan bedenleri ile iç içe girip, yeni ve mutant diyebileceğimiz formlar yaratıyor. Bu dünyanın iş makineleri etsel formalara, fesli "neo Osmanlı" beyleri ise sokak punk'larına karışıyor.

Yaklaşık 100 yıl önce gerçeküstücü sanatçılar, Freud'un psikanalizinin etkisi ile "Otomatizm" denen yazı ve resim tekniğini keşfettiler. Otomatizm en basit tanımı ile aklın her türlü oto - sansürünün ötesinde, zihnin "saf" imgelerinin yazıya ve resme dönüşme serüveniydi. Avangard sanatçı Can Yeşiloğlu; gerçeküstücü Otomatizm kavramını sürekli yeniden ürettiğimiz (ve de tükettiğimiz) Osmanlı imgesi ile birleştirip; bir neoloji yaratıyor: Ottomatik Düşler..

Can Yeşiloğlu için Otomatizm (daha doğrusu Ottomatizm); yatışmış, sakin bir bilinçdışının değil; çatışmalı, merkezsizleşmiş, mekansızlaşmış, kaotik bir bilinçdışının sözcüsü. Onun imgesinde Otomatizmin tedirgin edici, tekinsiz atmosferiyle; çocuksu düşlerin ve yetişkin ütopyaların büyüsü iç içe giriyor. Şansın resme kattığı bu cazibe ile sanatçının ince ince kurguladığı düşler portreler ile iç içe geçiyor. Ve kuşkusuz ressamın kendi şahsına münhasır bu düş dünyası, heyecan kadar meraka, kaos kadar neşeye de ev sahipliği yapıyor.

1930'lardan 1950'lere İktidarın Doğu ve Dersim Algısı

Toplumsal Tarih [Tarih Vakfı Yayınları]
210 (2011), 96 S., ISSN 1300-7025-9-1
[KanalKultur] - Toplumsal Tarih, haziran 2011'de yayınlanan 210. sayısında Taner Timur'un "Max Weber; Modernleşme Sosyoloji ve Tarihçilik" başlıklı yazısını kapağa taşıdı.

Dergide Taner Timur, Max Weber'in eserleri; 'kapitalist espri', 'tarihi birey', 'ideal-tip', 'protestan etiği' gibi kavramlar çerçevesinde Weber'in Marx'tan hangi noktalarda etkilendiği, Marx'ın ortaya koyduğu sorunlara nasıl farklı yaklaşımlar geliştirdiği gibi konular üzerinde duruyor.

Sezai Balcı ve Mustafa Balcıoğlu, Teşkilatı Mahsusa Başkanı Tunuslu Ali Başhamba'nın hayatına ve mücadelesine odaklanan makalenin ikinci bölümünde Başhamba'nın İstanbul yıllarını ele alıyorlar.

Juliette Dumas, 15. ve 16. yüzyıllarda Osmanlı hanedanının evlilik politikasındaki değişime odaklandığı yazısının, bu sayıda yer alan ikinci bölümünde padişah kızları için kulluktan yükselen paşaların damat olarak seçilme geleneğinin nasıl oluştuğunu anlatıyor.

Mehmet Ö. Alkan, 1909'daki ilk seçimlerden 1990'ların başına dek uzanan seçimlere ilişkin seçim kitapları, seçim anketleri, sloganlar, afişler, mizah dergileri gibi kaynaklarla çok renkli bir seçim tarihi sunuyor.

Ahmet Akşit, Fikret Adanır ile 2005 yılında gerçekleşen Ermeni Konferansı ve konferansta sunulan tebliğlerin toplandığı "İmparatorluğun Çöküş Döneminde Osmanlı Ermenileri Bilimsel Sorumluluk ve Demokrasi Sorunları" kitabı üzerine bir söyleşi gerçekleştiriyor.

24 Eylül 2013 Salı

Öğrenmek Güç Verir! / Lernen macht stark! - Dil ve Eğitim / Sprache und Bildung - 2


 
Öğrenmek Güç Verir! / Lernen macht stark! - Dil ve Eğitim / Sprache und Bildung - 2
 
Ayrıntılı bilgi için bkz. → lernenmachtstark.de

Cansu Tanpolat - Öcüler



[KanalKultur] - Mine Sanat Galerisi sezonu Cansu Tanpolat'ın "Öcüler" başlıklı sergisiyle açıyor.

Genç sanatcının ilk kişisel sergisinde yaklaşık 15 adet heykeli sergileniyor. 16- 30 eylül 2013 tarihleri arasındaki serginin Küratörlüğünü Prof. Balkan Naci İslimyeli yapıyor.

Işık Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi mezunu olan sanatcı aynı fakültede yüksek lisans eğitimini sürdürüyor...
Prof. Balkan Naci İslimyeli sergi hakkında şunları söylüyor:
"Cansu Tanpolat'ın 'Öcüleri' çocuk dünyasının derinliklerindeki el değişmemiş korkularımızdan üretilmiş biçimlerdir. Bir çocuk odasının duvarlarında geceleri düş gücüyle yaratılan gölgeler ve onların büyüyen, küçülen, çoğalan, biçim değiştiren hatta yatağımıza kadar giren uzantıları, Cansu nun esin kaynaklarıdır. Onun bu sevimli 'Öcüler'i insanın korktuğu şeylere dönüşmesini, kendisini korku öznesiyle arkadaş kılmasını, korkuyu onun aracılığıyla yenmesini dışlaştıran saf anlatımlardır... Her oyun temelde arkaik korkularımızı alt etmeye yönelik dirimsel bir savunmadır. Cansunun yarattığı canavarlarla benzersiz arkadaşlığı bu savunmayı yapıta dönüştürürken, taşıdığı sadeliği biçim malzeme ve renk kullanımınında da yineliyor.. Cansu Tanpolat'ın 'Öcüler'iyle birlikte sanat alanına taşıdığı yaramaz heykelleri, sevgi ve korkunun tek beden olduğu psikolojik derinliğiyle birlikte okunduğunda önemi daha da artan çok boyutlu oyuncaklardır. [KanalKultur]
Cansu Tanpolat - Öcüler / 16- 30 eylül 2013; Mine Sanat Galerisi, Teşvikiye Mah. Prof. Dr. Müfide Küley Sok. No:1/1 Yasemin Apt. D:5, Şişli - İstanbul; Tel.: (0212) 232 38 13

Portreler: Çığlık, A'nın Portresi...

Nuri İyem - 'Çığlık',
Duralit Üzerine Yağlı Boya, 55 x 45 cm., 1960
[KanalKultur] - Evin Sanat Galerisi sezonun açılışını birlikte çalıştığı sanatçılarının daha önce sergilenmemiş eserlerinden oluşan "Portreler" sergisi ile yapıyor.

Sanat tarihi boyunca varolan ve her dönemde önemli bir yeri olan 'portre', salt modelin dış görünüşünü değil, aynı zamanda modelin ruhsal ve duygusal durumunu sanatçının gözünden yansıtır. Sanatçı, karşısındaki ifadeyi hem içinde yaşadığı dönemin hem de kendi iç dünyasının etkisiyle yorumlar.

Evin Sanat Galerisi'ndeki portre sergisi, farklı kuşaklardaki on ressamın kendilerine özgü üsluplarıyla ortaya koydukları portrelerinin yanı sıra Nasip İyem ve Rahmi Aksungur'un büstlerini bir araya getiriyor.

Sergide Nuri İyem'in alışılagelmiş Anadolu kadını portrelerinden farklı olarak 1953'te yaptığı ünlü besteci Beethoven portresi gibi farklı eserleri de yer alıyor.

Türk resminin yaşayan en büyük ustalarından Neş'e Erdok'un portrelerinin yanı sıra özgün portreleriyle Cansen Ercan, bilinçaltı okumalarıyla ürettiği portreler ile Temür Köran, güncel konuları irdelediği resimleriyle Hakan Gürsoytrak "Portreler" sergisinin önemli isimleri.
 
Neş'e Erdok - 'A'nın Portresi',
Tuval Üzerine Yağlı Boya, 100 x 80 cm, 2013
Özellikle kadın portreleriyle dikkat çeken Zulal, kişisel sergilerinde portre geleneğini sıklıkla vurgulayan Emin Turan ve Hakan Cingöz'ün eserlerine Setenay Alpsoy ve Aylin Zaptçıoğlu'nun bu sergi için ürettikleri resimleri eşlik ediyor.

Portreler Sergisi 28 eylül - 9 kasım 2013 tarihleri Evin Sanat Galerisi'nde.. [KanalKultur]

Evin Sanat Galerisi, Büyük Bebek Deresi Sokak No:13, Bebek - 34342 İstanbul; Tel.:(0212) 265 81 58

23 Eylül 2013 Pazartesi

Hasan Gürgenarazili: Hapı Yutmak...

 Hasan Gürgenarazili
[© Hasan Gürgenarazili - KanalKultur] -  Ne zaman işlerinden bunalıp tatil yapabilecek bir zaman bulabilse, Pasifik'teki o adaya giderdi. Yine öyle oldu...

Dünyanın en yaşlısı, aynı zamanda en genci olan yeni yetme; eski kulağı kesik "Yaşlı Adam", çok sevdiği yerde, küçük teknesi Hexagon'la Pasifik'teki o adada balık tutuyor; okyanusun açıklarında oynaşan balıkların peşine düşüyordu.

Kuşkusuz, elinde balıkçı yüzüğü olmasına karşın, bu amatör balıkçı, kılıç balığı avında değildi ama, köpekbalıklarıyla da sık sık karşılaşıyordu.

Hayatının muhakemesini yaptığı, belli bir süre için inzivaya çekildiği yerde, mutluydu mutlu olmasına ancak, geçmişle gelecek arasındaki anda akıp giden dalgalı suya, esip gelen fırtınaya çevirmeye yüz tutmuş rüzgara karşı kürek çekerken, öylece bir başınaydı...

Kıyıya ulaşıp, Hexagon'u sığınağına çekti. Yılların tecrübesiyle havanın bozmak üzere olduğunu artık anlayabiliyordu.

Kumsalda öbekleşip oturan bir grup adamın yanından kulübesine seyirtirken, rüzgarın yardımıyla artık sesleri duymaktan yorulmuş kulaklarına "hiç" yabancı olmadığı bir lisan çalınınca, "bunlar da nereden çıktı" dercesine dikkat kesildi. Öbekleşen adamları ve rüzgarı önüne alarak, belindeki deniz suyunun giremiyeceği torbasından bir çift kulaklık çıkardı ve kulaklarına takarak, altın rengine dönüşmüş kumsala oturuverdi. Rüzgar, sesleri müzik notaları gibi havada uçurup, ahengli bir şekilde kulaklıkların mekanik aksamından içeri taşıyordu...

"Evet, evet, bu seslerden ibaret lisan o" dedi, kendi kendine...

Filiz Hallıoğlu: Tasarımdan Üretime İğne Oyaları - Ödemiş Mekik Oyalı Kolye


© Filiz Hallıoğlu - Ödemiş Mekik Oyalı Kolye

Firuz Kutal çizdi: 'Bugünkü dersimiz Dersim'

© Firuz Kutal çizdi: "Bugünkü dersimiz Dersim"

Dersim'de İnanç - Antropoloji - Teoloji

[KanalKultur] - Tunceli Üniversitesi tarafından organize edilen ve Onursal Başkanlığını üniversite rektörü Prof. Dr. Durmuş Boztuğ'un yürüttüğü "II. Ululararası Tunceli (Dersim) Sempozyumu", 20 - 22 eylül 2013 tarihlerinde Tunceli'de düzenlendi.

Sempozyum'da "İnanç - Antropoloji - Teoloji" de bir konu kümesi olarak ele alındı. Bu konu kümesinde "Dersim'de Küreselleşen Ocak - Aşiret İlişkileri" ve "Tunceli Sarı Saltık Ocağı'na Bağlı Alevilerde Uluhiyet İnancı" yoğunluklu şekilde tartışıldı.

II. Ululararası Tunceli (Dersim) Sempozyumu'nun düzenlenme amacı şu şekilde belirtildi:
"Tunceli (Dersim), etno-politik saiklerle ve daha çok tarih ve sosyoloji disiplini bağlamında üzerine oldukça çok şey söylenen ve belli ki daha söylenecek çok şeyin olduğu bir kenttir. Tunceli'yle ilgili yazılanlar biraz yakından izlendiğinde genel olarak dil, inanç, etnisite veya kültür gibi 'sorunları' merkezine alan çalışmaların entelektüel gündemde belirgin bir biçimde etkili olduğu kolaylıkla görülür. Entelektüel gündeme egemen olan çalışmaların ağırlıkla dil, inanç ve etnisite ilişkili olması, muhtemeldir ki “sorunların yakıcılığıyla” (ya da sıcaklığıyla) açıklanabilir.
Ne var ki, bu 'içsel' sorunların tartışılmasındaki yoğunluk ve yaygınlık, başka bazı toplumsal sorunların tartışılmasındaki önceliği çoğu zaman 'zorunlu olarak' öteleyebilmektedir. Örneğin, yoksulluk, işsizlik, istihdam sorunu gibi önemli bazı sosyo- ekonomik sorunlar, yoğun ve yaygın 'içsel' sorunların belirleyici olduğu bir zeminde hak ettiği gündemi yakalayamamaktadır. Keza örnek gösterilen sosyo-ekonomik sorunlar ve diğer bazı sorunları merkezine almış çalışmaların yeterince yapılmıyor olması Tunceli'de tartışmaya değer başkaca sorunların olmadığı anlamına gelmemelidir.
İlki 2010 yılında yapılan I. Uluslararası Tunceli (Dersim) Sempozyumunun devamı niteliğini taşıyan ve 20-22 Eylül 2013 tarihleri arasında Tunceli'de düzenlenen II. Uluslararası Tunceli (Dersim) Sempozyumu, belirlenmiş olan konularla bir bakıma bu eksikliği de giderecek çalışmaları ve araştırmacıları buluşturmayı hedeflemiştir."
Sempozyumda "Dersim - Alevilik İlişkisi", "Dil-Politik, Yakın Dönem Politik Tarih ve Siyaset", "Hikayelerde Dersim", "Dil - Alfabe Çalışmaları", "Sağlık ve Geleneksel Arayışlar", "Yeni Anayasa Sürecinde Aleviler ve Kürtler", "Mitoloji - Tarih - Arkeoloji", "Belgeler Tarihi", "Yakın Dönem Politik Tarihi", "Edebiyat - Söylence", "Kızılbaşlık - Alevilik - Ocak", "Belgeler - Tarih - Modernizm", "Güncel Sorunlar", "Ekonomi Politik", "İnanç - Antropoloji - Teoloji"... başlıklarında oturumlar yapıldı.

21 Eylül 2013 Cumartesi

Roz Kohen: Özel Ders | Lisyon Partikular

© Roz Kohen
Roz Kohen "Yahudi İstanbul'unu / İstanbul Yahudileri'ni" çiziyor ve anlatıyor: İstanbul'da Yahudiler ve Yahudi Yaşamı

"O yıllarda birinci sınıfa başlayacak çocuklara özel öğretmen tutulur; okula başlamadan okuma yazma öğretilirdi. Şishane'nin Yahudi Cemaati arasında en çok güvenilen öğretmen Matmazel Janet'ti. Birinci sınıfa başlayacak olan ablama, köşedeki kırtasiyeciden alfabe alındığında, bana da alınmadı diye çok sinirlediğimi; Matmazel Janet özel ders vermeye evimize geldiğinde, ders sırasında masanın altından dersi izlediğimi ve Matmazel'in ayakkabısını çizdiğimi hatırlarım... O zaman, üç yaşında idim."

Çarşı

Çarşı - Bir Kemeraltı Belgeseli
/ Yönetmen: Nilgün Eroğlu Maktav, 2009, 30'
[KanalKultur] - "Çarşı" İzmir'in Kemeraltı Çarşısı'nı konu alan belgesel; kuruluşundan bugüne dek Çarşı'nın hikayesini anlatırken, bir yandan da bu hikayenin üzerinden İzmir'e ve tarihe bakıyor. Çünkü İzmir tam da Kemeraltı'nın içinde kurulmuş ve bu tarihi çarşıyla var olmuş bir dünya kenti. Farklı dinlerden, farklı coğrafyalardan ve kültürlerden gelen insanlar yüzlerce yıl burada ticaret yapmışlar, birlikte çalışmışlar, beraber yaşamışlar ve savaşlara, çatışmalara, acılara rağmen "geçmişiyle bugün bile kenti ayrıcalıklı kılan bir kültür" oluşturmuşlar.

Nilgün Eroğlu Maktav, belgesel için şunları söylüyor:
"Artık hamalların mesken tuttuğu metruk hanlar... Restore edilirken yeni zamanların ruhuna adapte edilmiş mekanlar... Eskimiş pasajlar, eski oteller, çoğu yıkılmış, belirsiz bir geleceği bekleyen eski konaklar... İthal malı eşyalara rağmen inatla sanatını sürdürmeye çalışan ustalar... Küresel sermayenin yeni çarşıları, markaları karşısında ayakta kalabilmek için mücadele eden eski esnaf... Daha çok varoşlara, yoksullara hitap eden ucuz ürünler... İşportanın hakimiyeti... Ve kalabalıklar... Nedir yaşlı çarşıdan bugüne kalan? Güzel zamanlarını anılarda bırakmış nostaljik mekanlardan birisi olarak mı bakacağız Kemeraltı'na? Yoksa hala başka bir hayat mümkün müdür? 'Çarşı', eğer tarihe ve hayata farklı bir yerden bakabilirsek bunun mümkün olabileceğini söyleyen bir belgesel. Walter Benjamin'in dediği gibi; 'Ezilenlerin geleneği gösteriyor ki, içinde yaşadığımız 'olağanüstü hal' istisna değil, kuraldır. Buna denk düşen bir tarih anlayışına ulaşmak zorundayız. O zaman açıkça göreceğiz ki gerçek olağanüstü hali yaratmak bize düşen bir görevdir.' Böyle bir bilinçle dolaştık Kemeraltı'nın 'neşeli ve bir o kadar da hüzünlü' sokaklarında... Gidenlerin ve kayıp yaşantıların hüznüyle, ama çok özel bir mekanda olduğumuzu hiç unutmadan...

20 Eylül 2013 Cuma

A Stranger | Yabancı, 12. Filmekimi'nde

A Stranger | Yabancı - Bobo Jelcic
Saraybosna Film Festivali'nde Jüri Özel Ödülü'nü
kazanan, Bobo Jelčić'in A Stranger | Yabancı
filmi ölüm ve yaşam üzerinden savaş sonrasında
Bosna'nın bölünmüşlüğünü anlatıyor.
[KanalKultur] - İstanbul Kültür Sanat Vakfı tarafından 12. kez düzenlenen Filmekimi 28 eylül - 6 ekim 2013 tarihlerinde İstanbul'un yanı sıra Türkiye'nin farklı kentlerinde sanatseverlerle buluşuyor.

Filmekimi, on ikinci yılında da usta yönetmenlerin son yapıtlarının aralarında bulunduğu çoğu ödüllü 40'a yakın filmi izleyicilerin karşısına çıkarıyor.

Filmekimi'nde Coen Kardeşler, Claire Denis, Asghar Farhadi, Jim Jarmusch, Alejandro Jodorowsky, Abdellatif Kechiche, Kim Ki-duk, Jean-Luc Godard, Takashi Miike, François Ozon, Paul Schrader, Onur Ünlü, Hirokazu Kore-eda ve Michael Winterbottom gibi önemli yönetmenlerin son filmleri yer alıyor.

İlk kez düzenlendiği 2002 yılından bu yana İstanbullu sinemaseverlerden büyük ilgi gören Filmekimi, 2012'de 47 bin izleyiciyle buluşmuş, salonlardaki doluluk oranı % 99'a ulaşmıştı. Filmekimi, sekiz yıl boyunca İstanbul'un eşsiz sinemalarından tarihi Emek Sineması'nda gerçekleştirilmişti. 2013'te ekim ayı boyunca Filmekimi'nin İstanbul ayağı Atlas, Beyoğlu ve Nişantaşı Citylife City's sinemalarında düzenleniyor.

12. Filmekimi sinemanın en iyi ve en güncel örneklerini sadece İstanbul'a değil, Türkiye'nin farklı noktalarına da eriştirmeyi hedefliyor. Filmekimi 2011 ve 2012'de olduğu gibi, İstanbul sınırlarını aşarak altı şehirde daha sinemaseverlere ulaşıyor ve Bursa, İzmir, Ankara, Trabzon, Diyarbakır ve Gaziantep'te gösterimler düzenliyor.

İstanbul dışındaki şehirlerde, 12. Filmekimi programında yer alan filmlerden yapılan on dört filmlik seçkinin yanı sıra, Danis Tanovic'in, nisan 2013'te yapılan 32. İstanbul Film Festivali kapsamındaki FACE İnsan Hakları Yarışması'nda Özel Mansiyon kazanan An Episode In The Life Of An Iron Picker | Bir Hurdacının Hayatı gösteriliyor.

Düşten Gerçeğe Alamut Kalesi, Dersim '38'i Araştır(ma)mak...

Toplumsal Tarih [Tarih Vakfı Yayınları]
217 (2012), 96 S., ISSN 1300-7025-9-1
[KanalKultur] - Toplumsal Tarih, ocak 2012'de yayınlanan 217. sayısında Oktay Özel'in "Arşivler Meselemiz: Siyaset Kurumunun Tarihçiyle Tehlikeli Dansı ve Meşrutiyet Kaybı" başlıklı yazısını kapağa taşıyor. Oktay Özel, Türkiye'de arşivler konusunda yaşanan güncel tartışmaların önümüze serdiğinden çok daha derin boyutları olduğuna dikkat çekip, siyasetçi ile tarihçi arasındaki problemli ilişkiye ve devletin arşivleri resmi görüş doğrultusunda kullandırma gayretlerine işaret ediyor.

Dr. Ebru Oğurlu, Dr. Emre Erşen, Yrd. Doç. Dr. İbrahim Mazlum, Dr. Nurşen Gürboğa, Dr. S. Gülfer Ihlamur Öner, Marmara Üniversitesi'nde çalışma arkadaşları olan Profesör Dr. Büşra Ersanlı'nın toplumsal adalet ve demokrasiye adanmış hayatını ele alan bir yazı kaleme alıyorlar. Mete Tunçay, 21 Eylül 1920'de Rusya'daki TKP İstihbaratının verdiği bir mülâkatı sunarak Türkiye solunun 1920 sonbaharında M. Kemal Paşa'ya ve Milli Mücadele'ye bakışını ortaya koyuyor.

Bülent Bilmez, Dersim 38 hakkında geçmişten günümüze yaşanan tartışmaları ve oluşan literatürü ele alırken, konuya Dersimlilerin hassasiyetlerini öne alarak yaklaşıyor. Cihangir Gündoğdu ise Haydaranlı Hıdır Ağa'nın ve Koçanlı Hüseyin Ağa'nın mektuplarını sunarak aşiret ileri gelenlerinin kendi bölgelerindeki askeri ve mülki erkânla görüşmelerini değerlendiriyor.

Bülent Genç ve Vural Genç, Alamut Kalesi'ni özellikle kazı döneminde ziyaret ederek mimarisini, çeşitli bölümlerini, uzun süren kuşatmalara dayanan depolama sistemlerini, sur duvarlarını ve kalenin genel yapısını inceliyorlar. Yenikapı kazılarında ortaya çıkarılan tekneler ve bunların konservasyonuyla ilgili çalışmaları yürüten Ufuk Kocabaş, Işıl Özsait - Kocabaş, Evren Türkmenoğlu, Taner Güler ve Namık Kılıç kaydedilen gelişmeleri anlatıyorlar.

Ölesiye - Tutkunun Hükmettiği Filmler

[KanalKultur] - İstanbul Modern Sinema 19 - 29 eylül 2013 tarihleri arasında "Ölesiye" konulu film gösteriminde, tutkunun hükmettiği hayatların geçtiği 11 filmlik bir seçki sunuyor. İrade ve yargıları aşan güçlü ihtirasların yaşandığı kara sevdalara, tutkudaki teslimiyet kavramına, tutkuyla tutsaklığın arasındaki çizginin kaybolduğu farklı kaderlere bakan programda sinema tarihinin farklı dönem ve coğrafyalarından örnekler yer alıyor.

"Ölesiye" kapsamında Tarkovski, Demirkubuz, Buñuel ve Fassbinder gibi yönetmenlerin filmleri izlenebilir.

Seçkide yer alan kimi filmler şunlar:

Solaris | Solyaris - Yönetmen: Andrey Tarkovski; 1972, 167'; Sovyetler Birliği, 35 mm, Renkli; Rusça

Solaris isimli uzay istasyonundan tuhaf sinyaller gelmektedir. Kozmonot ve psikolog Kris Kelvin bu sorunla ilgilenmek üzere oraya gönderilir. Ancak kendisi de bu büyülü, okyanusa benzer gezegende yaşanan doğaüstü olaylara maruz kalacak, yıllar önce ölmüş karısına kavuşarak kendi bilincinin en karanlık katmanlarına doğru bir yolculuğa çıkacaktır. Rus yönetmen Tarkovski, bilim kurgu yazarı Stanislaw Lem'in romanındaki bilimkurgu şablonunu kırarak insan-doğa ve hakikat kavramları üzerine kendi fikir ve duygularını aşılayarak bir başyapıt yaratmıştır. Vicdan muhasebesi üzerine derin bir gerilim filmi olan Solaris, Cannes'da hem Jüri Büyük ödülü'nü, hem de Fipresci ödülünü kazandı.

Caz ve Teknoloji

"Caz sanatının yayılmasında kuşkusuz 1930'lardan itibaren kayıt tekniklerinin gelişmesi büyük rol oynadı. 1950'lerde Rock'n Roll'un moda olmasıyla elektrikli çalgılar ön plana çıktı. Bu olanak 1960'ların sonunda başta Miles Davis olmak üzere yenilik arayan caz ustalarına da çekici geldi. Oysa elektikli gitarın öncüsü Charlie Christian'dı. Demek ki cazda teknolojiye ilgi çok önce başlamıştı. Günümüze kadar son derece çabuk ilerleyen teknik olanaklardan caz sanatçılarının da yararlanması çok doğal. Çünkü caz müziğinin doğasında var yenilikçilik. Öte yandan acaba teknoloji daima cazın lehine mi işledi yoksa bazı uygulamalarda ruhunu mu öldürdü? Deneyimli radyo programcısı ve müzik yazarı Hülya Tunçağ'ın ev sahipliğinde gerçekleşecek bu panelde caz ve teknoloji arasındaki ilişkiye odaklanacağız."
[KanalKultur] - 25 eylül - 12 ekim 2013 tarihleri arasında İstanbul'da 23.sü düzenlenen "Akbank Caz Festivali" kapsamında 9 ekim 2013 günü "Caz ve Teknoloji" konulu bir panel düzenleniyor. Panelin katılımcıları Baki Duyarlar (Piyanist),Yahha Dai (Saksafonist) ve Şevket Akıncı (Gitarist).

Panel: "Caz ve Teknoloji" (Artısıyla Eksisiyle) / 09.10.2013, Akbank Sanat, İstiklal Cad. No:8, Beyoğlu - 34435 İstanbul; Tel.: (0212) 252 35 00-01

18 Eylül 2013 Çarşamba

Ustanın Sırrı

Ustanın Sırrı -
Yönetmen: Nesrin Aktolun, 2009, 36'
[KanalKultur] - Dünyanın en eski ve en büyük çarşılarından biri olan Kapalıçarşı, 500 yıllık kuyumculuk geleneğini barındırıyor.

Nesrin Aktolun'un yönettiği belgesel, ömrünü altık takı üretimine veren ustaların karanlıkta geçen üretim süreci ve o becerilerinin arkasındaki 500 yıllık geleneğe ayna tutuyor.

Nesrin Aktolun

Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı bölümünden 1986 yılında mezun oldu. 1987 yılında TRT'de Yardımcı Prodüktör olarak göreve başladı. Yönetmenliğini ve yapımcılığını yaptığı pek çok belgesel ve kültür programları hazırladı. Halen TRT İstanbul Televizyonunda prodüktör olarak çalışıyor.

Filmografi

Ustanın Sırrı (2009)
Gülün Büyüsü (2008)
Sihirli Damla (2007)
Türk Kahvesi (2005)
Bir Portre: Prof.Dr. Oktay Aslanapa (1999)
Ümmülhan (1998)
Bir Çocuk Büyüyor (1996-97)
Bilimde Damlalar (1990-91)
Bilim ve Teknoloji (1989-90) [KanalKultur]

Ustanın Sırrı - Yönetmen: Nesrin Aktolun; Görüntü Yönetmeni: Gökhan Eren; Kurgu: Özlem Türkant; Müzik: Burak Demir; Fotoğraf: Berkant Çolak; Yapım Yardımcısı: Hakan Bişkin; Kamera Asistanları: Muhammet Uyar, Recep Hocaoğlu, Tolga Dural; Grafik Tasarım: Berkant Çolak, Ayhan Bilasa; 2009, 36'

5 Nolu Cezaevi: 1980 - 84

5 Nolu Cezaevi: 1980–84 - Yönetmen: Çayan Demirel;
Yapımcı: Ayşe Çetinbaş; Görüntü Yönetmeni:
Koray Kesik; Montaj: Burak Bal; Özgün Müzik:
Ahmet Tirgil; Müzik: Nizamettin Arıç, Serdar Can;
2009, 97'
[KanalKultur] - Çayan Demirel'in yönetmeliğini yaptığı "5 Nolu Cezaevi: 1980 - 84" adlı belgesel, çoğunun Kürt olduğu bu cezaevindeki tutuklulara devlet tarafından ne tür akıl almaz sistematik işkencelerin yapıldığını ve nasıl Türkleştirme politikalarının uygulandığını gösteriyor.

Belgeselin yapımı için 80'e yakın tanıkla görüşülmüş.

Dönemin askeri yetkilileri cezaevini bir 'askeri okul' olarak nitelerken tutuklular o dönemi 'vahşet yılları' olarak hatırlıyorlar. Onlara göre bu vahşetin zincirlerini kırabilmek için tek bir yol vardı; o da direnmek veya kendini feda etmek. Tutuklular zincirleri kırmak için mücadele ettiler ve "5 Nolu Cezaevi:1980–84" belgeseli neredeyse 30 yıl sonra yaşananları tanıkların ağzından bizlere aktarıyor.

Ödüller

2009 46. Antalya Altın Portakal Film Festivali En İyi Belgesel Film; 21. Ankara Uluslararası Film Festivali En İyi Belgesel Film; 42. SİYAD Ödülleri  En İyi Belgesel Film

Çayan Demirel

1977 yılında İstanbul'da doğdu. İlk çalışmasında bilim felsefeci Yılmaz Öner'in biyografisi olan "Bir Bilim Adamıyla Zaman Enleminde Yolculuk" filminin yapımcılığını üstlendi. '38' adlı belgeselinin ardından gelen "5 Nolu Cezaevi:1980 - 84" yönetmenin ikinci filmi. [KanalKultur]

5 Nolu Cezaevi: 1980 - 84 - Yönetmen: Çayan Demirel; Yapımcı: Ayşe Çetinbaş; Görüntü Yönetmeni: Koray Kesik; Montaj: Burak Bal; Özgün Müzik: Ahmet Tirgil; Müzik: Nizamettin Arıç, Serdar Can; 2009, 97'

Türkiye'de Kısa Filmin Tarihi

[KanalKultur] - "Ülkemizde ne yazık ki, uzun yıllardan beri uğraş verilmesine karşın, kısa film yapısal varlığını gerçek anlamda oluşturamadı. Zaten bu sorumluluğu salt gönüllü girişimlerle ayakta tutabilmek olası değil. Kısa film, alt yapı, üretim ve dağıtım açısından, kendi başına bir sektör olarak ciddiye alınmadığı sürece bu başıboşluğun sürgit devam edeceğini söylemek hiç de zor değil... Günümüz koşullarında, nitelikli bir kısa film için gerekli olan bütçe 40.000 euro civarında. Türkiye'de bugüne dek ne kültür bakanlığının, ne televizyon kanallarının, ne de yapım şirketlerinin bu boyutta bir kısa film desteklediği duyulmadı." diyor, yönetmen Hilmi Etikan Milliyet Sanat Dergisi'ne yazdığı [534 (2003)] "Kısa Filmin Suçu Ne?" başlıklı yazısında.

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğü'nün katkılarıyla hazırlanan 2007 yapımı belgesel, Türkiye'de, 1967 yılından 2006 yılına kadar geçen sürede, gerçekleştirdiği kısa filmlerle sinemasal bir kimlik oluşturmuş ve süreklilik göstermiş yönetmenlerin tanıklığında bir döneme ışık tutuyor. Belgeselde, Artun Yeres, Ahmet Soner, Veysel Atayman, Hilmi Etikan, Nur Akalın, Nuri Bilge Ceylan, Belmin Söylemez, Ethem Özgüven, Yeşim Ustaoğlu, İlker Canikligil, Ahmet Sönmez, Alin Taşçıyan, Mehmet Açar, Belma Baş, Mustafa Altıoklar, Oktay Güzeloğlu, Ahmet Uluçay ve Tan Tolga Demirci tanıklıklarıyla yer alıyor.

Hasan Gürgenarazili: 'Uçkursuz Feylozof Meyder' Nicksiz Kalmış

Hasan Gürgenarazili
[© Hasan Gürgenarazili - KanalKultur] - Bir süredir yoğun işlerim nedeniyle "Absurdistan"a gidemez, dağlarında ormanlarında, ovalarında yaylalarında, vadilerinde kanyonlarında dolaşamaz; 'Kahvehane -  Kıraathane' sohbetlerine katılamaz olmuştum.

Absurdistan vatandaşı bazı "user"ler, köyün delisinin dışında her nasılsa yokluğumu hissetmişlerki, e-posta kutuma gönderdikleri 'nâme'lerle ülkelerinin gidişatıyla ilgili, komşularının ve halet-i ruhiyelerinin ahvalleriyle ilgili havadisleri iletmeye başladılar.

'e-Nâme' adını verdiğim 'Absurdistan'ın çeşitli izahatlarını, orada gelişen olayları ve 'Absurd'larla 'Absurde'lerin psiko-analizlerini içeren e-postaları zaman buldukça sizlerle paylaşıyorum.

Bunlardan biri de bir 'zombi' tarafından kaleme alınan aşağıdaki e-Nâme.

'Satılmış Ruhlar Alemi'nin Zombisi' şunları yazıyor:
"Hiç kardeşim,
Bir süredir Absurdistan'da seni göremiyorum. Herhalde hayatla cebelleşiyorsun. Burada herşey daha da absurd oldu.
Anlatmaya nereden başlasam ki:
Absurdistan ahalisi, görülmemiş bir şekilde 'Absurd' kimliğine sahip çıkmaya başladı. Hatta 'Absurdistan'dan hikâyeler' köyü dahi kuruldu. Köyün muhtarlığına Absurdistanlı 1Absurd seçildi.
Absurdistanlı 1Absurd'un yaptığı ilk icraat, 'Absurdistan'dan hikâyeler' köyünün delisi 'DeliDivane'yi tımarhaneye attırmak oldu. En son, Akıllılar Tımarhanesi'nin 9. Hariciye Koğuşu'nda olduğu havadisini onu ziyarete giden birilerinden almıştım. O günden bugüne 'DeliDivane'den ses-seda yok. Akıbetini kimse bilmiyor, meçhul...

17 Eylül 2013 Salı

Filiz Hallıoğlu: Tasarımdan Üretime İğne Oyaları - Ödemiş Mekik Oyalı Gerdan

© Filiz Hallıoğlu - Ödemiş Mekik Oyalı Gerdan

Firuz Kutal çizdi: Az Özgür Düşünce

© Firuz Kutal çizdi: Az Özgür Düşünce

Bir Kitap - Sergi'de Feridun Oral ve Mona Lisa - Buruk Bir Tebessümün Kısa Hikayesi

Feridun Oral - "Mona Lisa - Buruk bir
tebessümün kısa hikayesi" [Kitap - Sergi]
/ 23 ekim - 17 kasım 2013; Galeri Selvin,
Arnavutköy Dere Sok. No:3, Arnavutköy
- Beşiktaş - İstanbul; Tel.: (0212) 263 74 81
[KanalKultur] - Feridun Oral, Mona Lisa'nın buruk tebessümünün anlamlı, ironik ve şaşırtıcı hikayesinin bilinmeyenini 23 ekim - 17 kasım 2013 tarihlerinde Galeri Selvin'de kitap-sergi ile gözler önüne seriyor.

Kitap-sergi, İstanbul'daki bir köy berberinde, eski bir çerçevede asılı duran, Mona Lisa'nın, yıllardır tüm sanatseverlerin aklını kurcalayan o meşhur müstehzi ve gizemli gülümsemesinin ardındaki bilinmeyenleri anlatıyor.

Feridun Oral köy berberindeki bu ilginç rastlantıdan aldığı ilhamla, Floransa (Toscana bölgesi) gezisi sonrası, benzersiz ironisiyle bunu kitap-sergiye dönüştürmüş. Bu dönüşüm, adeta 510 yıl önceki tarihe tanıklık ediyormuş gibi hissettiren benzersiz ve çok yaratıcı kurgusal bir hikaye.

Leonardo Da Vinci, Mona Lisa ve hayali kahraman Lanzi'nin adeta günümüze kadar korunarak gelmiş hissi veren eşyaları ve tasarımları, her detayı ile bizi kitaptaki olaylara inandırmayı başarıyor. Fantastik ama bir o kadar da gerçek görünen bu hikaye adeta Fİ tarihine tanıklık ediyor ve Floransa ile İstanbul arasındaki hoş benzerliklerle noktalanıyor. Bu kurgusal hikayenin yer aldığı kitabın sayfaları arasında dolaşmak ise benzersiz bir deneyim yaşatıyor.

Roz Kohen: Beyrutlu Teyzeoğlu | El Primo de Beyrouth

© Roz Kohen
Roz Kohen "Yahudi İstanbul'unu / İstanbul Yahudileri'ni" çiziyor ve anlatıyor: İstanbul'da Yahudiler ve Yahudi Yaşamı

Hiç beklenmedik bir sonbahar gününde babamın en son çocukluğunda gördüğü teyzeoğlu David Haleva, Melek Apartmanı'nın kapısında belirmişti. David ailesiyle çocukluğunda Beyrut'a taşınmış ve orada yeni bir yaşama başlamış, ondan sonraki hayatını ve kendi ailesini orada kurmuştu. Akşam babam eve gelip karşılaştıklarında, ikisinin de mutluluğu gözlerinden okunuyordu.

Doğdukları ülkeden ayrılan çocuk muhacirler, bana sorarsanız, yaşamlarına çeki düzen verdiklerinde, hep eski dost ve akrabaları görmeye gelirler...

David Haleva'nın artık övüneceği çocukları, evlenme çağındaydı ve Beyrut'ta küçük bir kırtasiye dükkanı işletiyordu. İstanbul'da geçirdiği bir hafta süresince, eski mahalleleri ve mesire yerlerini dolaşırken, babamla; geçen 40 yılın arasını kapatmaya çalışıyordu. Ondan sonraki yıllarda, taşındığımız yeni ülkelerden, onun ailesiyle haberleşmeye devam ettik. Kimimiz, İstanbul'da; kimimiz Tel-Aviv'de; Stocholm'da; Nashville'de; Toronto'da ve Londra'da olsak da David Haleva'nın 1950'lerdeki bu bir haftalık ziyareti, Devora ve Estreya'nın torunlarını o gün bu gündür bir araya getirdi, getiriyor...

Sert Kesik | Rough Cut

Sert Kesik | Rough Cut - Yönetmen: Firouzeh Khosrovani;
İran, Betacam, Renkli, 2007, 26'
[KanalKultur] - İran'da ki baskıcı tutumun had safaya ulaştığını anlatan 26 dakikalık bir kısa film. Bir gün gezerken mağazaların vitrinlerinde duran mankenlerin kafalarının ve ellerinin olmadığını fark etmiş Firouzeh Khosrovani. İçeri girip mağaza sahibine sormuş sebebini ve bu olay belgeselin çıkış noktasını oluşturmuş.

Ödül: Portekiz Évora Uluslararası Kısa Film Festivali "En İyi Belgesel", 2008

80'lerde mankenler mağaza vitrinlerinde görünmez oldu, İran-Irak arasındaki savaşta yeniden ortaya çıktılar. İlkin erkek mankenler, ardından da - İran kadını ve toplumuna verilen bir uyarıymışçasına - dişil niteliklerini asgari düzeye indirmek adına üretim şirketlerince değiştirilen kadın mankenler tekrar ortaya çıkar oldu. Komik ve manasız bir totemle, kurulan düzenin devam ettirilmesi amaçlandı.

Firouzeh Khosrovani

İran'da yaşayıp oradaki baskıya isyan edebilen ve bunu bir belgesele dönüştürebilen cesur bir kadın yönetmen. İkinci evim dediği İtalya'nın önemli gazetelerinden birinde köşe yazarlığı da yapıyor aynı zamanda. [KanalKultur]

Sert Kesik | Rough Cut - Yönetmen: Firouzeh Khosrovani; İran, Betacam, Renkli, 2007, 26'

Keşfin Kıyısında: Su Düşleri

Keşfin Kıyısında "Su Düşleri" /
Yönetmen: Hakan Aytekin; Senaryo: Hakan Aytekin;
Görüntü Yönetmeni: Turhan Yavuz; Yapımcı:
Ahmet Hızarcı; Müzik: Nadir Göktürk; Seslendiren:
Sacit Onan; Betacam SP, Renkli, 2000, 31'15"
[KanalKultur] - Güneydoğu Anadolu Projesi kapsamında, Fırat ve Dicle nehirlerinin üzerine yapılan barajlar birçok yerleşimi sular altında bırakıyor. Havzalardaki kültürel varlıklar, baraj suları altında kalmak ya da kurtarılmakla karşı karşıya. Kurtarma kazıları yapan bilim adamları barajlar su tutmadan arkeolojik yerleşimleri gün ışığına çıkarmaya çalışıyor. Kazılar sonucunda, belki de uygarlık tarihinin pek çok bilinmeyeni keşfedilmiş olacak. Ancak, zaman akıp geçiyor ve olanaklar sınırlı... Arkeoloji dünyası son durağı belli olmayan bir "keşif yolculuğu"nda. Bölgede yer alan pek çok değerin belki de yalnızca "kıyısından geçmiş" olacaklar. Çünkü su, "yaşam" kadar, "ölüm"ün de gücünü taşıyor.

Hakan Aytekin

1961 yılında Ankara'da doğdu. Ankara Üniversitesi Basın ve Yayın Yüksek Okulu Radyo Televizyon Bölümü'nde lisans, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İletişim Bilimleri Anabilim Dalı'nda yüksek lisans eğitimini tamamladı. Öğrencilik yıllarında Suha Arın'la başladığı belgesel sinema alanında senarist ve yönetmen olarak çok sayıda ürün verdi. Belgesel sinema alanında ulusal ve uluslararası yarışmalarda ödüller kazandı. İmgesel sinema alanında Nesli Çölgeçen ve İrfan Eroğlu ile birlikte yazdığı senaryoların ("Selamsız Bandosu", "İmdat ile Zarife") yanı sıra, çeşitli dergilerde yayınlanan makale, öykü ve denemeleri ile iki kitabı bulunmaktadır. Halen Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi'nde öğretim görevlisi olarak çalışıyor.

Hayretü'l-azime fi intihalati'l-Garibe: Voltaire ve Şanizade Mehmed Ataullah Efendi

Toplumsal Tarih [Tarih Vakfı Yayınları]
237 (2013), 96 S., ISSN 1300-7025-9-1
[KanalKultur] - Toplumsal Tarih, eylül 2013'de yayınlanan 237. sayısında Edhem Eldem'in "Hayretü'l-azime fi intihalati'l-Garibe: Voltaire ve Şanizade Mehmed Ataullah Efendi" başlıklı yazısını kapağa taşıdı. Edhem Eldem, yaptığı incelemeyle Şanizade Tarihi'nin mukaddimesinin neredeyse olduğu gibi Fransız filozof Voltaire'den alındığını ortaya koyuyor ve 19.yüzyılda yazılmış bu eserin mukaddimesinin Voltaire'den alındığının şimdiye kadar ortaya çıkmamış olmasını tarihçiliğimiz açısından ne anlama geldiği üzerinde duruyor.

Feride Yıldız ve Cansu Kılınçarslan, 1970'lerde Pol-Der yönetiminde görev almış olan Sıtkı Öner'le gerçekleştirdikleri söyleşide Öner'in kişisel deneyimini takip ederek polislerin örgütlenme deneyimlerinin toplumsal etkilerine dikkat çekiyor. Nagihan Doğan, Erken Abbasi döneminde hilafet kurumunun durumunu ele alırken Emevilerin halifelik uygulamaları ve Şii imamet nazariyesi ile karşılaştırmalı bir analiz sunuyor. Pelin Tünaydın, 16. yüzyıldan günümüze kanunnâmelerden, edebiyattan, ansiklopedi maddelerine uzanan referanslarla Çingene kadınlarının tasavvur edilmiş bir takım klişelerle cinsellikleri üzerinden nasıl ötekileştirildikleri ortaya koyuyor. Ayşegül Baykan - Tali Hatuka, mekân ve toplumsal hafıza ilişkisini irdelerken Taksim Meydanı gibi bir kamusal alanın yeniden düzenlenmesinin söz konusu olduğu bu günlerde Taksim'in sembolik anlamını kalıcılaştıran 1 Mayıs 1977 olayını ele alıyor.

Ayşe Çiçek- Kahraman Şakul, Şehir Üniversitesi'nde gerçekleşen "18. Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu: Süreklilik ve Değişim" çalıştayındaki 18. yy tartışmasını kapsamlı bir özet-yazı ile tarihçiliğimizin gündemine taşıyorlar. Christiana Maranci, Kars'ta 7. yüzyılda inşa edilen ve büyük bir tarihi önemi olan Ermeni Müren Kilisesi hakkında bilgi veriyor ve çökmek üzere olan kilisenin durumuna dikkat çekiyor.

Rafet Ekiz 10. Yıl Anma Sergisi

Rafet Ekiz 10. Yıl Anma Sergisi / 14 - 29 eylül 2013;
Harmony Sanat Galerisi, Kuzguncuk Mh., Üsküdar
- 34674 İstanbul; Tel.: (0216) 553 2167
[KanalKultur] - Türkiye'de çağdaş resmin önemli isimlerinden Rafet Ekiz 10. ölüm yıldönümünde, 14 - 29 eylül 2013 tarihleri arasında Kuzguncuk Harmony Sanat Galerisi'nde açılan sergi ile anılıyor. Sanatçı 14 temmuz 2003 tarihinde bir arabanın çarpması sonucu erken yaşta yaşama veda etmişti…

Rafet Ekiz'in otuz yıllık sanat yaşamının çeşitli evrelerinden eserleri sergide yer alıyor.

Özgün, kendine has resmiyle sevilen, dikkati çeken sanatçının eserlerinde binlerce yıllık Anadolu uygarlıklarını-kültürünü görmek olası. Ekiz, Anadolu'yu eşsiz zenginlikte kaynak olarak görmüş, izlenmesi-incelenmesi gerektiğini yeni kuşak sanatçılarına önermişti.

Onun resmi hakkında birçok saygın resim eleştirmeni de irdeleyici değerlendirmelerde bulundu:

Mehmet Arap (2006)

Özellikle Anadolu'daki kadim kültürleri irdelediğinizde yaşamın, günümüze göre, ne kadar 'totemik, şamanik ve mitik', haliyle de ilkel bir gramer üzerinde yapılandıklarına odaklanırsınız. İşte 'Rafet Ekiz Karakteri' bu noktada işe karışır. Ekizin pentürlerinde gözünüze takılan, sizi rahatsız eden ya da kendinizden geçiren şey 'İlkellik'tir. İlkel kelimesi 'ilk' sıfatına '-el' eki getirilerek türetilmiştir. Anlambilimsel (Semeiology) açıdan baktığınızda 'ilk'; yorumlanmamış, öz, bengi, ve sembol' anlamlarıyla ilşkilendirilebilir. İşte bu im (İlk-ellik) sanatçının pentürde irdelediği başlıca konudur; tek, özgün ve orijinal, yani urmonotheistik...

16 Eylül 2013 Pazartesi

Kardeş Nereye: Mübadele | Where are you going bro: The Exchange

Kardeş Nereye: Mübadele | Where are you
going bro: The Exchange / Yönetmen -
Yapımcı: Ömer Asan; Danışman: İbrahim
Dizman; Müzik: Serdar Kemal Sarak;
2011, 77'
[KanalKultur] - "Kardeş Nereye: Mübadele" adlı belgesel film İzmir'de gösterime çıkıyor. Türkiye'de Ordu'da, Yunanistan'da Selanik, Drama, Katerini ve Kilkis'te çekimleri yapılan belgesel 1923 Lozan Antlaşması sonrası gerçekleşen mübadeleyi konu alıyor.

1914 yılı, Osmanlı Devleti'nin resmi istatistiğine göre Osmanlı coğrafyasında 12 milyon Türk, altı milyon Arap, iki milyon Kürt olmak üzere 20 milyon İslam; Hıristiyan nüfusu olarak da bir milyon 800 bin Rum, 1.679.000 Ermeni, 187.000 Yahudi vardı. Bu istatistik ayrıca 66.000 Protestan, 24.000 Katolik göstermişse de milliyeti açıklanmamıştı. Bu resmi bilgiye göre Hıristiyanların genel nüfusu 3,5 milyondu. (1914 yılı nüfus istatistiki, Dolap No. (53) -9, Göz (5-2) 3, Klasör 523, Dosya No. (29-31) 118) İnsanlık tarihinin, iki devlet arasındaki ilk anlaşmalı insan değişimi eylemi olan mübadele (1924) sonucunda 1.200.000 Anadolulu Hıristiyan Yunanistan'a gönderilmiş, bunun karşılığında 350.000 Müslüman Türkiye'ye getirilmişti.

Belgesel, her iki halkın yaşadığı tarihi dramı aynı anda konu alıyor.

Belgeselin yönetmeni Yönetmen Ömer Asan, filmle ilgili olarak şunları söylüyor:
"İnsanlık tarihinin, iki devlet arasındaki ilk anlaşmalı insan değişimi eylemi olan mübadele (1924) sonucunda 1 milyon 200 bin Anadolulu Hıristiyan Yunanistan'a gönderilmiş, bunun karşılığında 350 bin Müslüman Türkiye'ye getirilmişti. Her iki halkın yaşadığı tarihi dramı aynı anda analitik bir bakışla konu alan filmimiz, alanında bir ilk olma özelliğini taşımaktadır. Belgesel çalışması sonucunda anlaşıldı ki, mübadelenin yarattığı büyük dramın sonuçları üçüncü kuşakta dahi travmatik izler bırakmıştır. Şaşırtıcı bir şekilde, kaybedilen anayurda özlem mübadil çocuklarında canlı olarak varlığını korumaktadır."
77 dakikalık belgesel bir film olan çalışmayı Ömer Asan yönetti. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca desteklenen filmin danışmanlığını İbrahim Dizman yaptı. Belgeselin müzikleri Serdar Kemal Sarak'a ait. [KanalKultur]

Kardeş Nereye: Mübadele | Where are you going bro: The Exchange / Yönetmen - Yapımcı: Ömer Asan; Danışman: İbrahim Dizman; Müzik: Serdar Kemal Sarak; 2011, 77'

Harraga

Harraga / Yönetmen: Eva Patricia Fernández 
& Mario de la Torre; Senaryo:
Eva Patricia Fernández, Mario de la Torre;
Görüntü: Laura Sánchez-Vizcaino;
Montaj: Antonio Gómez-Escalonilla;
Yapım: Creta Producciones S.L.,
Uzala Films S.L., irene productionP;
2008, Renkli, 20', 35mm 1:1.85,
Dolby SR, İspanya
[KanalKultur] - Harraga karadan, denizden, havadan ülkeye giren illegal göçmenlerdir. Vize ve pasaport olmadan. Kanun dışı (...) Evet, anahtar sözcük bu: kanun kaçağı... peki ya bu harragalar çocuksa ne olur?

Mario de la Torre

Yönetmen ve senaryo yazarı. Chocolate con Churros (2005) adlı kısa filmini çekti. 14 ödül kazandı ve 100'den fazla uluslararası festivale seçildi. Tiyatro yönetmenliği yaptı Cannes Film Festivali'nde Prix de la Jeunesse ve Berlinale'de Talent Campus üyesiydi.

Eva Patricia Fernández

Bilişim Bilimleri doktorası sahibi. Film senaryosu asıl çalışma alanı. Mesleki kariyerine 2003'te Creta Prducciones ekibine katılarak reklam sektöründe başladı. Proje yönetiminin (El Chupinazo, 2005) yanı sıra, Érase Perdices canlandırma dizisinin senaryolarının koordinatörlüğünü yaptı.  Mesleki faaliyetlerini üniversitedeki öğretmenlik çalışmalarıyla birlikte sürdürüyor. [KanalKultur]

Harraga / Yönetmen: Eva Patricia Fernández  & Mario de la Torre; Senaryo: Eva Patricia Fernández, Mario de la Torre; Görüntü: Laura Sánchez-Vizcaino; Montaj: Antonio Gómez-Escalonilla; Yapım: Creta Producciones S.L., Uzala Films S.L., irene productionP; 2008, Renkli, 20', 35mm 1:1.85, Dolby SR, İspanya