[© İsmail Onarlı - KanalKultur] - Alevilikte mücerretlik yoktur. Doğurganlık, üretim, paylaşım, katılımcılık, çoğulculuk, özgürlük ve eşitlik temeldir. Hayat mücadeledir: Doğum, evlenme, ölüm yaşamın önemli birer evresidir.
Çorum, Amasya, Samsun. Ordu, Yozgat, Tokat bölgesinde "Su Selası"nda "Hitit gelenek ve göreneği" aynen Alevi inanç ve töresine geçmiştir. Malatya yöresinde mukim Alevi Kürt Atma Aşireti'nde ölen Aşiret Reisi veya efradı ile bir zengin şahıs ise onun için "Koç" veya "Teke" kurban edilerek 7 gün "ölü aşı" şöleni verilir ki, bu da"Hitit gelenek ve göreneği"nde dini ayinin bir ürünüdür. Atûfî Hayreddin Hızır'ın çiftliğinin olduğu ve bugün üç köyün bulunduğu yörede Hitit Höyükleri ve kalıntıları vardır. Hakk'a yürüyen bir kimse (kadın veya erkek) daha naaşı gömülmeden bir "Dâr / Toprak Kurbanı" tığlanır. Ölen kişi fakir ise cemaat kendi arasında para toplayarak kurban keser ve borçlarını öderler. Cenaze evden çıkarken "Su Selası" denilen dini ayinle "Hüseynî makamında" Teslim Abdal'ın bir nefesi söylenerek uğurlanır ve ardından bir barkaç / kova su dökülerek ölen şahıs "dâr-ı bekâya" yolcu edilir.
insan ve kültüre dair... | twitter: @kanalkultur | instagram: ismailenginhd | facebook: kanalkultur
Bu Blogda Ara
30 Eylül 2013 Pazartesi
Musa Baran: Bademler Köyü'nde Sanat Faaliyetleri
[© Musa Baran - KanalKultur] - Bademler Köyü Tiyatrosu: Ünlü Alman düşünürü ve şairi Friedrich Schiller (1759-1805), "Das Theater ist eine moralische Errichtung" diyerek, tiyatronun en anlamlı tanımını yapmıştır. Öyledir. Tiyatro, bir eğitim, edeb-erkân yeridir.
Bademler köyüne gelen bir gazeteci, köyün tiyatro oyuncularından Mehmet Uran'a "tiyatro ne demektir?" diye sormuş. O da "tiyatro edeptir" deyivermiş. Burada Schiller'le Mehmet Uran'ı dengelemek istemiyorum, onları söyleten nedenleri karşılaştırmak istiyorum. "Tiyatro maskaralıktır" denen bir ortamda, elbette ki, "tiyatro edeptir" denecektir. Belli koşullar, belli sonuçlar doğurur...
1930-35 yıllarında, Bademler köyünde öğretmenlik yapan Mustafa Anarat, Kurtuluş Savaşı'na katılmış, Cumhuriyet Dönemi'nin ilk öğretmenlerinden, hem de devrimcilerinden biriydi. Köylülere tiyatroyu önerdi ve ilk kez çeşme başındaki alanda, "Yarım Osman" oyununu görüntüye getirdiler. Zaten orta oyunlarına aşılanmış olan gençler, bu oyunu da beceriyle başardılar. İşte o gün bu gün Bademler'de "theatral oyunlar" oynanmaktadır. 1969 yılında Bademler köyü, hayırsever bir iş adamının yardımıyla, özel tiyatro binasına da kavuştu. Sürekli değil, ama az da olsa oyunlar oynanmakta, şenlikler o tiyatroda düzenlenmektedir.
1964 yıllarında Necati Cumalı'nın konusunu Bademler'den aldığı "Susuz Yaz" öyküsü, Metin Erksan'ın yönetiminde, köyde filme alındı. Oyuncular Hülya Koçyiğit, Ulvi Doğan ve Erol Taş'tı; ama diğer oyuncular olsun, figüranlar olsun, hepsi de Bademler'dendi. Bu film, Berlin'de "Altın Ayı" ödülünü kazandı...
Bademler köyüne gelen bir gazeteci, köyün tiyatro oyuncularından Mehmet Uran'a "tiyatro ne demektir?" diye sormuş. O da "tiyatro edeptir" deyivermiş. Burada Schiller'le Mehmet Uran'ı dengelemek istemiyorum, onları söyleten nedenleri karşılaştırmak istiyorum. "Tiyatro maskaralıktır" denen bir ortamda, elbette ki, "tiyatro edeptir" denecektir. Belli koşullar, belli sonuçlar doğurur...
1930-35 yıllarında, Bademler köyünde öğretmenlik yapan Mustafa Anarat, Kurtuluş Savaşı'na katılmış, Cumhuriyet Dönemi'nin ilk öğretmenlerinden, hem de devrimcilerinden biriydi. Köylülere tiyatroyu önerdi ve ilk kez çeşme başındaki alanda, "Yarım Osman" oyununu görüntüye getirdiler. Zaten orta oyunlarına aşılanmış olan gençler, bu oyunu da beceriyle başardılar. İşte o gün bu gün Bademler'de "theatral oyunlar" oynanmaktadır. 1969 yılında Bademler köyü, hayırsever bir iş adamının yardımıyla, özel tiyatro binasına da kavuştu. Sürekli değil, ama az da olsa oyunlar oynanmakta, şenlikler o tiyatroda düzenlenmektedir.
1964 yıllarında Necati Cumalı'nın konusunu Bademler'den aldığı "Susuz Yaz" öyküsü, Metin Erksan'ın yönetiminde, köyde filme alındı. Oyuncular Hülya Koçyiğit, Ulvi Doğan ve Erol Taş'tı; ama diğer oyuncular olsun, figüranlar olsun, hepsi de Bademler'dendi. Bu film, Berlin'de "Altın Ayı" ödülünü kazandı...
Burak Gümüş: Cogito Dergisi'nin Bizans Özel Sayısı Üzerine
Cogito [Yapı Kredi Yayınları] 17 (1999), 421 S., ISSN 1300-2880 |
Dergi, beş bölümden oluşmakta: Bizanslı manastırlarının kurallarına uyduğu dünyeviliğe karşı çıkan Kayseri piskoposu Aziz Basileios'un "Yunan Edebiyatının Nasıl Okunacağı Konusunda Gençlere Söylev"i[3] yer aldığı 'Bir Bizans Klasiği' bölümü; Doğu Roma İmparatorluğu'nun hiyerarşik dünya düzeni'ndeki konumu, Arap İslam, Latin Batı ve Slav Dünyası'na kültürel etkisinin işlendiği 'Harita'da Bizans'ı Aramak' kısımı; Rum-i Şarki'deki toplumsal yaşam ve aşk ilişkilerinin denetlenmesi çabaları, okuryazarlığın ve yoksulların durumu, manastırlardaki hayat, Osmanlı-Bizans ticari ilişkileri bazında Türk-Rum içiçeliği ve İstanbul'un fethine dönemin Bizanslı tarihçilerin bakışını ele alan "Bizans'ta Yaşamak" bölümü; Bizans'taki Türk imajı ve Osmanlı'nın gözüyle Bizans bölümü ve de Türkiye'de Bizantoloji'nin ihmali hakkında makale, tartışma ve söyleşilerin yer aldığı "Bizans: Nasıl Okundu, Neden Okunmadı?" bölümü.
Bizans kültürünün yerine bir Bizans Uygarlığı'ndan söz eden Bizantolog Speros Vryonis, Helenizm ve Hıristiyan Sentezi üzerine kurulmuş olan Doğu Roma'nın Batı Latin, Arap İslam ve Slav dünyasına farklı kültürel katkılarını sorunsallaştırmakta. Dinleri Hint-Avrupa paganlığı olan Slavlar, "9. Yüzyılın ilk yarısında ne alfabeye, ne de yazıya sahiptiler, okuma yazma bilmezlerdi."[4] Rum-i Şarki İmparatoru tarafından misyoner olarak Moravya'ya gönderilen Aziz Kyrillos ve Methodios, Hıristiyanlığın kutsal kitapları ve edebiyatının tercüme edilmesini ve ilk Slav Kiril alfabesinin oluşumunu içeren bir dinî yayma proğramında muvaffak olmaları sonucu, bunların etkisi altında kalan Bulgarların vasıtasıyla, Sırp, Rumen ve Rusların slavlaştırlmış hıristiyan Bizans kültürünün tesiri altında kalmıştır.
27 Eylül 2013 Cuma
Hasan Gürgenarazili: Dünya Çapında Özlem ve Hüzün - La Paloma
Hasan Gürgenarazili |
Küba'da Sebastián de Yradier (ölm. 1865) tarafından bestelenen 150 yıllık bir şarkı, La Paloma.
İspanyol - Basklı müzisyen Sebastián de Yradier (Sebastián de Iradier y Salaverri), 1809 Lanciego'da (Rioja) doğmuş. Madrid ve Paris'e gitmiş. 1850 - 1860 yılları arasında Amerika turnesine çıkmış. Küba'dayken, "La Paloma"yı bestelediğine inanılıyor. Ardından Bask'a dönmüş ve 1865 yılında unutulmuş bir şekilde ölmüş.
Gelelim "La Paloma"ya:
Günümüzde Zanzibar'da bir düğün, Romanya'da ise bir cenaze töreni "La Paloma" ile nihayetlenirken; o, Meksika'da yeni seçilen Devlet Başkanı'na karşı "ideolojik" bir tepkiyi dile getiriyor. Aynı zamanda Almanların favori şarkısı. 2003, Bild gazetesi okuyucuları, "La Paloma"yı yüzyılın şarkıları arasında konumlandırdı. Kuzey Almanya'da bu Freddy Quinn ve Hans Albers'de ifade bulan denizci romantizmiyle ilgisi olmayan denizciliğe ve onun özgürlüğüne ait bir simge.
"La Paloma" niçin değişik tenlerdeki ve dinlerdeki insanlara gözyaşı, dahası hüzün ve özlem verir? Dünyada üçbinden fazla dörtbine yakın farklı sürümü bilinen bu şarkının sırrı nedir?
Roz Kohen: Eldivenin Gizemi | El misterio de la guante
© Roz Kohen |
Sıkıntılı bir çocukluk anım vardır: Yemek masasında kendi başıma yemek yerken, annem sol elime bir eldiveni sıkıca geçirmiş, kaşığı kullanamadığım elime tutuşturmuştu. Eldivenin gizemini çok sonradan öğrendim. Aileler 1950'li yıllarda, çocukların çoğuna "sol elini kullanma yasağı" uygulardı. Bizimkiler yasağın uygulanması ile kekelemeye başladığımı görünce, telaşlanıp o zamanların her derde deva Dr. Spock'un kitabına başvurmuş, hemen eldivenden vazgeçmişlerdi. Her ne kadar sol elimi kullanmama gönülden razı olmasalar da kaderlerine razı olmuşlardı. Aradan otuz yıl sonra kızım da bebekken sol eline kaşığı alınca, o sıkıntılı anı artık çocuklarımıza uygulamadığımıza sevinmiştim...
Ortaçağ ve Tarih- yazıcılığı: Senyörler, Klerkler ve Tarihçiler
Toplumsal Tarih [Tarih Vakfı Yayınları] 215 (2011), 96 S., ISSN 1300-7025-9-1 |
Kapak konusu olarak yayınlanan Taner Timur'un yazısında, Ortaçağ'da tarih yazıcılığının dönemin bilim anlayışına göre bilimsel sayılmamasının nedenlerini ve tarih-yazıcılığının dönüşümünü anlamak için dönemin baskın zihniyet yapıları inceleniyor. Taner Timur, bunu yaparken tarihçilerle birlikte senyörlere ve klerklere bakarak, onların temsil ettiği Ortaçağ zihniyetini ve bu zihniyetin nedensellikle olan ilişkisi üzerinde duruyor.
Yusuf Ziya Karabıçak, ondokuzuncu yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı İmparatorluğu'nda Yunan hurufatıyla Türkçe yayınlanan "Angeliaforos Çocuklar İçin" adlı çocuk dergisini diğer dergiler ile karşılaştırarak inceliyor.
Aude Aylin de Tapia, Aynoroz Dağı kesişlerinin dokuzuncu yüzyıla kadar uzanan ilk yerleşiminin sonrasında inşa edilen manastırların Osmanlı dönemindeki tarihini ele alıyor.
Salih Özbaran, Osmanlı'da bir korsan denizci olan Selman Reis'in 1511'de Osmanlı sultanlığı tarafından Mısır'a gönderilmesiyle başlayan ve 1528'e kadar Kızıldeniz ve açıklarında geçen yaşam öyküsünü ve Selman Reis'in raporunu okuyucularla paylaşıyor.
Osmanlı'dan Günümüze Kur'an ve Hüsn-i Hat, Sempozyuma Konu Oluyor
Osmanlı'dan Günümüze Kur'an ve Hüsn-i Hat Sempozyumu [Amasya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dekanlığı] / 1 - 3 kasım 2013, Amasya, Tel.: (0358) 260 00 56-57 |
İslâm kültürünün önemli unsurlarından hat sanatı, tarihi seyir içersinde gelişmiş, mükemmelleşmiş ve güzel sanatlar arasındaki seçkin yerini aldı. Osmanlı'da Kur'ân-ı Kerimi güzel yazmaya çok önem verildi: “Kur'ân-ı Kerîm Hicaz'da nâzil oldu, Mısır'da okundu, İstanbul'da yazıldı”... Osmanlı medreselerinde, Amasyalı Şeyh Hamdullah, Ahmed Karahisari, Hafız Osman, Yedikuleli Abdullah, Şekerzâde Mehmed Efendi, Mahmud Celâleddin Efendi, Kadıasker Mustafa İzzet Efendi, Şevki Efendi, Hasan Rıza Efendi gibi daha nice cihanşümul hat üstadları yetişti. Bugün yerli ve yabancı kütüphanelerde bulunan yazma mushafların her biri bu bakımdan ayrı bir değer ifade ediyor.
Sempozyum; hat sanatını başta Kur'ân-ı Kerim'in güzel yazılması olmak üzere, Osmanlı'dan günümüze çeşitli açılardan tanıtmak, mevcut problemleri tespit edip çözüm önerileri sunmak ve hat sanatının gelişmesine katkıda bulunmayı amaçlıyor. Bu bağlamda, hat sanatı ile ilgili aşağıdaki konu başlıklarına uygun bildiriler bekleniyor:
I. Turkish Metal Battle Festival - Berlin 2013
I. Turkish Metal Battle Festival - Berlin 2013 / 28 eylül 2013, Berlin |
Organizasyonunu Erol Yıldız ve Serkan Deniz'in yaptığı "I. Turkish Metal Battle Festival"i alanında bir ilk. Türkiye'nin Avrupa'ya açılan ve Türkiye dışında en fazla konser vermiş, başarılı Metal grubu Moribund Oblivion, Bahadır Uludağlar'ın öncülüğünde festivale damgasını vuruyor. Bahadır Uludağlar'ın Pure Black Metal türünde projesi The Exile isimli bir Metal grubu da festivalde yerlerini alıyor. Yine Berlin / Kreuzberg'den Devil Inside adlı grup da festivale katılıyor... Devil Inside'nin vokalini Ballhaus Naunynstraße'de ve kimi tiyatrolarda sahne alan, HipHop projesi de olan Volkan Türeli yapıyor. Ayrıca Dubai'den Mahmut Gecekuşu adlı bir müzisyenin öncülüğünü yaptığı Perversion da festivalde müzikseverlerle buluşuyor. Metal müzik hayranlarına heyecan veren, Türkiye'den festivale katkı sağlayan yılların Death Metal tecrübesine sahip Suicide de sahneye çıkıyor.. [KanalKultur]
Moribund Oblivion - Üzgünüm
"Geçmiş geride kaldı, ağladım bir zaman. /
Ruhum ayakta kaldı, aradım bir derman. /
Anılar hep bir yerlerde yaşar bunu biliyorum, /
Üzgünüm, artık sizlerle kalamam. //
Ve güneş birgün yeniden doğacak. /
Üzerime vuran ışıklarıyla parlayacağım. /
Geçmişte kalan diğer kendime, /
İçimde hep kırgın küskün olacağım. //
Eceli sevdiğinden gelen, /
Belkide mutlu olmalıdır bilemem. /
Bildiğim tek birşey varsa, /
Verdiğin acıyla ölücem. //
Gözyaşım ellerime düştü. /
Avuçlarım kalbime gömdü. /
İçimde ağlayan tüm sevgilerim, /
Suratını seven ellerime küstü." //
I. Turkish Metal Battle Festival - Berlin 2013 / 28 eylül 2013, Berlin
Öğrenmek Güç Verir! / Lernen macht stark! - Dil ve Eğitim / Sprache und Bildung - 3
Öğrenmek Güç Verir! / Lernen macht stark! - Dil ve Eğitim / Sprache und Bildung - 3
Ayrıntılı bilgi için bkz. → lernenmachtstark.de
Göçkuşağı
Göçkuşağı [Immigrant] / Yönetmen: Mustafa Karakaya, 2009, 18'24'', Renkli, HDV; Türkçe-Yunanca, Altyazı: İngilizce |
Ödüller
JCI İstanbul Crossroads 4. Uluslararası Kısa Film festivalinde 1.lik ödülü (İstanbul); 10. Altın Safran Uluslararası Belgesel Film Yarışması'nda Profesyonel dalda 2.lik ödülü (Safranbolu); 3. Kristal Klaket Kısa Film Yarışması 3.lük ödülü (İstanbul)
Mustafa Karakaya
1980 Nevşehir doğumlu. 1999 yılında Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sinema-TV Bölümü'nü kazandı. 2003'te TRT Genç Sinemacılar programı sponsorluğunda hazırladığı film ile mezun oldu. TGRT ve CNN Türk'te program yapımlarında yönetmen, görüntü yönetmeni olarak yer aldı. Eş zamanlı kısa film çalışmalarına devam etti. Halen doğduğu şehirde kuruculuğunu yaptığı Nevşehir Fotoğraf ve Sinema Amatörleri Derneği için etkinlikler düzenliyor. Senaryo aşamasındaki filmi için araştırmalar yapıyor.
2008 yılında çektiği "Satılık" adlı belgesel ile İstanbul Uluslararası 2. Mimarlık ve Kent Filmleri Festivali'nde Beşiktaş Belediyesi özel ödülü; İzmit 4. Genç Yetenekler Kısa Film Festivali'nde 2.lik ödülü aldı. Birçok festivalde finale kalarak gösterime hak kazandı. [KanalKultur]
Göçkuşağı [Immigrant] / Yönetmen: Mustafa Karakaya; Görüntü Yönetmeni: G. Hasan Temur; Müzik Yönetmeni: A. Fuat Akman; Grafik Animasyon: Abdullah Aydın; Ses: Gürhan Eren; Işık: Ahmet Kaya; Oyuncular: Sezen Kaya, Tolga Karataş, Methiye Demirci, Hediye Karakaya, Nazik Menekşe, Murat Toprakçı, Serap Karakaya, Meral Karakaya, Leyla Karakaya; 2009, 18'24'', Renkli, HDV; Türkçe-Yunanca, Altyazı: İngilizce
26 Eylül 2013 Perşembe
Barış Cihanoğlu - Kendini Bul | Find Yourself
Barış Cihanoğlu - Kendini Bul | Find Yourself / 4 ekim - 10 kasım 2013; Galeri İlayda, Hüsrev Gerede Cad. No:37, Teşvikiye - İstanbul; Tel.: (0212) 227 92 92 |
Genç kuşak çağdaş ressamlar arasında, kendine özgü resim dili ve sıra dışı bakış açısı ile bilinen Barış Cihanoğlu, "Kendini Bul | Find Yourself" adını verdiği son serisinde, yaşam içindeki bireyin kararsızlıklarını, benlik arayışlarını, bulunduğu dünya ile kendi iç dünyaları arasında kalışları ile araf'ta kalmanın yarattığı sorunları ve aidiyet meselesini irdeliyor.
Sanatçı resmine son dönemde eklediği deformasyonlara ve sıra dışı çekilmelere bu serisinde de devam ediyor. Portrelerde uyguladığı deformasyonlarda, figürler adeta tuvalin dışındaki başka bir kütlenin çekim etkisi altında kalarak belirli bir yöne doğru sistemli bir şekilde çekiliyor. Buradaki çekilmeler bazen, aynı kompozisyondaki iki farklı figürü aynı çizgide buluşturabiliyor ve bir anlamda onların kader ortaklığına gönderme yapıyor. Bazı kompozisyonlarda benzer konumdaki figürler birbirleriyle kaynaşıp, adeta "aynılaşıyor". Figürler durağan konumda iken sadece baş kısımlarından belirli bir yöne doğru çekilmeleri ise yaşam içindeki bireyin kendini bulmaya çabalarken istem dışı olarak sisteme entegre olma sürecine işaret ediyor.
Heykeltıraş Filiz Öztürk Doğan 2013 Chianciano Bieneli'nde İkinci
Filiz Öztürk Doğan - "thinking", Bronze - wood, 54.5 x 19 x 22 cm., 2013 |
Filiz Öztürk Doğan |
Açılışını Belediye Başkanı Gabriella Ferranti'nin yaptığı Chianciano Bienali'ne 7 -14 eylül 2013 tarihleri arasında Sanat Müzesi ev sahipliği yaptı. Farklı Biennale çeşitli etkinliklere de ev sahipliği yaptı.
Filiz Öztürk Doğan, Leonardo Ödülü'nde heykel dalında 2.lik ödülü aldı.
Filiz Öztürk Doğan
1985-1989 Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Seramik Cam Ana Sanat Dalı Bülümü'nü bitirdi. Aynı okulda Yüksek Lisans yaptı. 1989 Mimar Sinan Üniversitesi Pano Yarışması 1.lik Ödülü; 1991 II. Prof. İsmail Hakkı Oygar Seramik Sergisi 3.lük Ödülü; 2011 VIII. Florence Biennale Heykel Dalı'nda 5.lik Ödülü ve 2013 Londra Art Biennale Heykel Dalı'nda 1.lik Ödülü aldı. Birçok festival ve sergilere katıldı. [KanalKultur]
Filiz Öztürk Doğan - "chaos", Bronze - wood, 54 x 28 x 29 cm., 2013 |
Meray Akmut - BOtOX
Meray Akmut - 'BOtOX' / 25 eylül - 20 ekim 2013; Artgalerim Nişantaşı Sanat Galerisi, Valikonağı Cad. No:63 K:6-7, Nişantaşı - İstanbul; Tel.: (0212) 343 85 50 - 51 dahili: 600 |
Dev resimleri ile yedi yıl önce Contemporary İstanbul Sanat Fuarı'nda sanatseverlerin ilgisini çeken; deformasyonu özgün dokunuşlarıyla yorumlayan sanatçı, botox konseptli 17 parçadan oluşan bir sunumla sanatseverlerin karşısına çıkıyor. Sanatçı; video ve heykeli birleştirdiği enstalasyonunda tüm sergiyi "sıkıştırdığını" söylüyor ve "Botox gündemimiz ancak vazgeçilmezimiz değil" diyor.
Sergide sanatı, ciddi bir gerilme sonrası oynayarak ifade etme çabası olarak değerlendiren sanatçının eserlerinden zengin bir sunum bulunuyor...
Meray Akmut
1968 yılında Ankara'da doğdu. 1990'da Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Grafik Bölümü'nü bitirdi.
25 Eylül 2013 Çarşamba
Cılavuz Köy Enstitüsü
Cılavuz Köy Enstitüsü - Yönetmen: Ahmet Soner; Kurgu: Memet Dalmaz; Yapım 13; Türkiye, 2008, 75' |
Belgesel, kapatılana kadar 900'ü aşkın öğretmenin mezun edildiği Cılavuz Köy Enstitüsü'nü anlatıyor. 1937'de Kars'ın Susuz ilçesinde Ruslardan kalma kışlada açılan Eğitmen Kursu, 1940 yılında Cılavuz Köy Enstitüsü adını alarak görevine devam etti. Daha sonraları Cılavuz'a, köy enstitülerinin kapatılması için var gücüyle çalışan Kazım Karabekir'in adı verildi.
Roz Kohen: Büyükada | Prinkipo
© Roz Kohen |
İstanbul'da kış mevsimi sona ererken, Yahudiler temiz hava alma niyetiyle bahar mevsiminde Büyükada'ya yapacakları ilk ziyarete hazırlanırlardı.
Şakacı mizahıyla bizleri her zaman güldüren babam, "haydi Ada'ya dürbünlü köpeği görmeğe gidelim" derdi. Böylece, alelade bir gezi olmayacağını bilirdik.
İlkbaharda Büyükada'nın şehirdekinden çok değişik ve sakin bir atmosferi vardı. Kendine has mimarisi ve bahçeleri ile Ada ziyaretlerimiz hiçbir zaman alelade değildi aslında.
Ziyaret'in amacı ne olursa olsun, her Ada ziyareti gibi, bu da hatıralardan silinmiyecek bir gezi olurdu.
Gezi'nin başlangıcı, Büyükada'nın iskele çıkışıydı. Çıkışta vapur kalabalığını Çingene kızlar karşılardı. Sepetlerindeki, çam dikenlerine takılmış nefis kokulu yasemin demetlerini, vapurdan inen, günün modasına uygun yazlık elbiseli, zarif beyaz eldivenli kadınlara satarlardı.
Babam hevesle hemen Ada girişinin sağındaki Rum fırıncının dükkanına koşardı. Zaten çörekotu, susam, anason ve tarçın kokuları hepimizi Madam Mariola'nin pastahanesine yöneltirdi. Fırıncı Madam Mariola, önlüğüyle bizleri karşılamaya dükkan önüne çıkardı.
"Müsyü Izak, posi se kala ise?"[1]
800 Kilometre Engelli
800 Kilometre Engelli - Yönetmen: Murat Erün; Yapımcı: Ayşe Özver; Kamera - Kurgu: Murat Erün; Müzik: Cafer İşleyen; 2012, 55'', Renkli, Türkiye; Türkçe |
[KanalKultur] - "800 Kilometre Engelli" filmi, fiziksel engelli iki arkadaşın bir motosiklet ve ona takılı yolcu sepeti ile İstanbul'dan Muğla'ya yaptıkları on üç günlük yolculuğu anlatıyor.
Emekli gazeteci Hüseyin Eroğlu (48), yıllardan beri hayal ettiği yolculuğu ressam arkadaşı Aydın Erkuş'un (52) motoruyla gerçekleştirirken, çoğu engelli gibi, bir yerden bir yere "götürülen" değil, "giden" olma fırsatını yakalıyor.
İki arkadaş yolculukları boyunca bir yandan merak ettikleri yerleri görmeye çalışırken diğer yandan engellilerin yaşamlarına, sorunlarına toplum olarak ne derece kafa yorduğumuzu, tutum ve davranışlarımızın onları nasıl etkilediğini düşünmemizi sağlamaya çalışıyor.
Murat Erün tarafından yönetilen ve kurgusu yapılan filmin yönetmen yardımcılığını fotoğraf sanatçısı Altan Bal, filmin özgün müziğini ise Ezginin Günlüğü Müzik Grubu'ndan Cafer İşleyen yaptı. Filmin yapımcılığı Ayşe Özver tarafından gerçekleştirildi.
OnstOn / Can Yeşiloğlu - Ottomanik Düşler: Otomatizmden Ottomatizme
Ottomatik Düşler" sergisi ile sezonu açıyor. Sergi, 26 eylül - 13 kasım 2013 tarihleri arasında..
Sanat hayatında 10 yılı demlendirmiş ve kendi düş dünyasını kurmayı başarmış genç sanatçı Can Yeşiloğlu / OnstOn, şimdi yaşadığımız ve yarattığımız gelecek içinde; dün, bugün ve yarının aynı anda buluştuğu, zamansal ve uzaysal bir kayma yaratarak geçmişin Osmanlı imgesi ile bugünün megapol İstanbul'u arasında yeni köprüler oluşturarak, bir paralel evren ve yeni köprüler kuruyor. Bu düş aleminde; yapılar hayvanlarla, makineler insan bedenleri ile iç içe girip, yeni ve mutant diyebileceğimiz formlar yaratıyor. Bu dünyanın iş makineleri etsel formalara, fesli "neo Osmanlı" beyleri ise sokak punk'larına karışıyor.
Yaklaşık 100 yıl önce gerçeküstücü sanatçılar, Freud'un psikanalizinin etkisi ile "Otomatizm" denen yazı ve resim tekniğini keşfettiler. Otomatizm en basit tanımı ile aklın her türlü oto - sansürünün ötesinde, zihnin "saf" imgelerinin yazıya ve resme dönüşme serüveniydi. Avangard sanatçı Can Yeşiloğlu; gerçeküstücü Otomatizm kavramını sürekli yeniden ürettiğimiz (ve de tükettiğimiz) Osmanlı imgesi ile birleştirip; bir neoloji yaratıyor: Ottomatik Düşler..
Can Yeşiloğlu için Otomatizm (daha doğrusu Ottomatizm); yatışmış, sakin bir bilinçdışının değil; çatışmalı, merkezsizleşmiş, mekansızlaşmış, kaotik bir bilinçdışının sözcüsü. Onun imgesinde Otomatizmin tedirgin edici, tekinsiz atmosferiyle; çocuksu düşlerin ve yetişkin ütopyaların büyüsü iç içe giriyor. Şansın resme kattığı bu cazibe ile sanatçının ince ince kurguladığı düşler portreler ile iç içe geçiyor. Ve kuşkusuz ressamın kendi şahsına münhasır bu düş dünyası, heyecan kadar meraka, kaos kadar neşeye de ev sahipliği yapıyor.
Sanat hayatında 10 yılı demlendirmiş ve kendi düş dünyasını kurmayı başarmış genç sanatçı Can Yeşiloğlu / OnstOn, şimdi yaşadığımız ve yarattığımız gelecek içinde; dün, bugün ve yarının aynı anda buluştuğu, zamansal ve uzaysal bir kayma yaratarak geçmişin Osmanlı imgesi ile bugünün megapol İstanbul'u arasında yeni köprüler oluşturarak, bir paralel evren ve yeni köprüler kuruyor. Bu düş aleminde; yapılar hayvanlarla, makineler insan bedenleri ile iç içe girip, yeni ve mutant diyebileceğimiz formlar yaratıyor. Bu dünyanın iş makineleri etsel formalara, fesli "neo Osmanlı" beyleri ise sokak punk'larına karışıyor.
Yaklaşık 100 yıl önce gerçeküstücü sanatçılar, Freud'un psikanalizinin etkisi ile "Otomatizm" denen yazı ve resim tekniğini keşfettiler. Otomatizm en basit tanımı ile aklın her türlü oto - sansürünün ötesinde, zihnin "saf" imgelerinin yazıya ve resme dönüşme serüveniydi. Avangard sanatçı Can Yeşiloğlu; gerçeküstücü Otomatizm kavramını sürekli yeniden ürettiğimiz (ve de tükettiğimiz) Osmanlı imgesi ile birleştirip; bir neoloji yaratıyor: Ottomatik Düşler..
Can Yeşiloğlu için Otomatizm (daha doğrusu Ottomatizm); yatışmış, sakin bir bilinçdışının değil; çatışmalı, merkezsizleşmiş, mekansızlaşmış, kaotik bir bilinçdışının sözcüsü. Onun imgesinde Otomatizmin tedirgin edici, tekinsiz atmosferiyle; çocuksu düşlerin ve yetişkin ütopyaların büyüsü iç içe giriyor. Şansın resme kattığı bu cazibe ile sanatçının ince ince kurguladığı düşler portreler ile iç içe geçiyor. Ve kuşkusuz ressamın kendi şahsına münhasır bu düş dünyası, heyecan kadar meraka, kaos kadar neşeye de ev sahipliği yapıyor.
1930'lardan 1950'lere İktidarın Doğu ve Dersim Algısı
Toplumsal Tarih [Tarih Vakfı Yayınları] 210 (2011), 96 S., ISSN 1300-7025-9-1 |
Dergide Taner Timur, Max Weber'in eserleri; 'kapitalist espri', 'tarihi birey', 'ideal-tip', 'protestan etiği' gibi kavramlar çerçevesinde Weber'in Marx'tan hangi noktalarda etkilendiği, Marx'ın ortaya koyduğu sorunlara nasıl farklı yaklaşımlar geliştirdiği gibi konular üzerinde duruyor.
Sezai Balcı ve Mustafa Balcıoğlu, Teşkilatı Mahsusa Başkanı Tunuslu Ali Başhamba'nın hayatına ve mücadelesine odaklanan makalenin ikinci bölümünde Başhamba'nın İstanbul yıllarını ele alıyorlar.
Juliette Dumas, 15. ve 16. yüzyıllarda Osmanlı hanedanının evlilik politikasındaki değişime odaklandığı yazısının, bu sayıda yer alan ikinci bölümünde padişah kızları için kulluktan yükselen paşaların damat olarak seçilme geleneğinin nasıl oluştuğunu anlatıyor.
Mehmet Ö. Alkan, 1909'daki ilk seçimlerden 1990'ların başına dek uzanan seçimlere ilişkin seçim kitapları, seçim anketleri, sloganlar, afişler, mizah dergileri gibi kaynaklarla çok renkli bir seçim tarihi sunuyor.
Ahmet Akşit, Fikret Adanır ile 2005 yılında gerçekleşen Ermeni Konferansı ve konferansta sunulan tebliğlerin toplandığı "İmparatorluğun Çöküş Döneminde Osmanlı Ermenileri Bilimsel Sorumluluk ve Demokrasi Sorunları" kitabı üzerine bir söyleşi gerçekleştiriyor.
24 Eylül 2013 Salı
Öğrenmek Güç Verir! / Lernen macht stark! - Dil ve Eğitim / Sprache und Bildung - 2
Öğrenmek Güç Verir! / Lernen macht stark! - Dil ve Eğitim / Sprache und Bildung - 2
Ayrıntılı bilgi için bkz. → lernenmachtstark.de
Cansu Tanpolat - Öcüler
[KanalKultur] - Mine Sanat Galerisi sezonu Cansu Tanpolat'ın "Öcüler" başlıklı sergisiyle açıyor.
Genç sanatcının ilk kişisel sergisinde yaklaşık 15 adet heykeli sergileniyor. 16- 30 eylül 2013 tarihleri arasındaki serginin Küratörlüğünü Prof. Balkan Naci İslimyeli yapıyor.
Işık Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi mezunu olan sanatcı aynı fakültede yüksek lisans eğitimini sürdürüyor...
Prof. Balkan Naci İslimyeli sergi hakkında şunları söylüyor:
"Cansu Tanpolat'ın 'Öcüleri' çocuk dünyasının derinliklerindeki el değişmemiş korkularımızdan üretilmiş biçimlerdir. Bir çocuk odasının duvarlarında geceleri düş gücüyle yaratılan gölgeler ve onların büyüyen, küçülen, çoğalan, biçim değiştiren hatta yatağımıza kadar giren uzantıları, Cansu nun esin kaynaklarıdır. Onun bu sevimli 'Öcüler'i insanın korktuğu şeylere dönüşmesini, kendisini korku öznesiyle arkadaş kılmasını, korkuyu onun aracılığıyla yenmesini dışlaştıran saf anlatımlardır... Her oyun temelde arkaik korkularımızı alt etmeye yönelik dirimsel bir savunmadır. Cansunun yarattığı canavarlarla benzersiz arkadaşlığı bu savunmayı yapıta dönüştürürken, taşıdığı sadeliği biçim malzeme ve renk kullanımınında da yineliyor.. Cansu Tanpolat'ın 'Öcüler'iyle birlikte sanat alanına taşıdığı yaramaz heykelleri, sevgi ve korkunun tek beden olduğu psikolojik derinliğiyle birlikte okunduğunda önemi daha da artan çok boyutlu oyuncaklardır. [KanalKultur]Cansu Tanpolat - Öcüler / 16- 30 eylül 2013; Mine Sanat Galerisi, Teşvikiye Mah. Prof. Dr. Müfide Küley Sok. No:1/1 Yasemin Apt. D:5, Şişli - İstanbul; Tel.: (0212) 232 38 13
Portreler: Çığlık, A'nın Portresi...
Nuri İyem - 'Çığlık', Duralit Üzerine Yağlı Boya, 55 x 45 cm., 1960 |
Sanat tarihi boyunca varolan ve her dönemde önemli bir yeri olan 'portre', salt modelin dış görünüşünü değil, aynı zamanda modelin ruhsal ve duygusal durumunu sanatçının gözünden yansıtır. Sanatçı, karşısındaki ifadeyi hem içinde yaşadığı dönemin hem de kendi iç dünyasının etkisiyle yorumlar.
Evin Sanat Galerisi'ndeki portre sergisi, farklı kuşaklardaki on ressamın kendilerine özgü üsluplarıyla ortaya koydukları portrelerinin yanı sıra Nasip İyem ve Rahmi Aksungur'un büstlerini bir araya getiriyor.
Sergide Nuri İyem'in alışılagelmiş Anadolu kadını portrelerinden farklı olarak 1953'te yaptığı ünlü besteci Beethoven portresi gibi farklı eserleri de yer alıyor.
Türk resminin yaşayan en büyük ustalarından Neş'e Erdok'un portrelerinin yanı sıra özgün portreleriyle Cansen Ercan, bilinçaltı okumalarıyla ürettiği portreler ile Temür Köran, güncel konuları irdelediği resimleriyle Hakan Gürsoytrak "Portreler" sergisinin önemli isimleri.
Neş'e Erdok - 'A'nın Portresi', Tuval Üzerine Yağlı Boya, 100 x 80 cm, 2013 |
Portreler Sergisi 28 eylül - 9 kasım 2013 tarihleri Evin Sanat Galerisi'nde.. [KanalKultur]
Evin Sanat Galerisi, Büyük Bebek Deresi Sokak No:13, Bebek - 34342 İstanbul; Tel.:(0212) 265 81 58
23 Eylül 2013 Pazartesi
Hasan Gürgenarazili: Hapı Yutmak...
Hasan Gürgenarazili |
Dünyanın en yaşlısı, aynı zamanda en genci olan yeni yetme; eski kulağı kesik "Yaşlı Adam", çok sevdiği yerde, küçük teknesi Hexagon'la Pasifik'teki o adada balık tutuyor; okyanusun açıklarında oynaşan balıkların peşine düşüyordu.
Kuşkusuz, elinde balıkçı yüzüğü olmasına karşın, bu amatör balıkçı, kılıç balığı avında değildi ama, köpekbalıklarıyla da sık sık karşılaşıyordu.
Hayatının muhakemesini yaptığı, belli bir süre için inzivaya çekildiği yerde, mutluydu mutlu olmasına ancak, geçmişle gelecek arasındaki anda akıp giden dalgalı suya, esip gelen fırtınaya çevirmeye yüz tutmuş rüzgara karşı kürek çekerken, öylece bir başınaydı...
Kıyıya ulaşıp, Hexagon'u sığınağına çekti. Yılların tecrübesiyle havanın bozmak üzere olduğunu artık anlayabiliyordu.
Kumsalda öbekleşip oturan bir grup adamın yanından kulübesine seyirtirken, rüzgarın yardımıyla artık sesleri duymaktan yorulmuş kulaklarına "hiç" yabancı olmadığı bir lisan çalınınca, "bunlar da nereden çıktı" dercesine dikkat kesildi. Öbekleşen adamları ve rüzgarı önüne alarak, belindeki deniz suyunun giremiyeceği torbasından bir çift kulaklık çıkardı ve kulaklarına takarak, altın rengine dönüşmüş kumsala oturuverdi. Rüzgar, sesleri müzik notaları gibi havada uçurup, ahengli bir şekilde kulaklıkların mekanik aksamından içeri taşıyordu...
"Evet, evet, bu seslerden ibaret lisan o" dedi, kendi kendine...
Dersim'de İnanç - Antropoloji - Teoloji
[KanalKultur] - Tunceli Üniversitesi tarafından organize edilen ve Onursal Başkanlığını üniversite rektörü Prof. Dr. Durmuş Boztuğ'un yürüttüğü "II. Ululararası Tunceli (Dersim) Sempozyumu", 20 - 22 eylül 2013 tarihlerinde Tunceli'de düzenlendi.
Sempozyum'da "İnanç - Antropoloji - Teoloji" de bir konu kümesi olarak ele alındı. Bu konu kümesinde "Dersim'de Küreselleşen Ocak - Aşiret İlişkileri" ve "Tunceli Sarı Saltık Ocağı'na Bağlı Alevilerde Uluhiyet İnancı" yoğunluklu şekilde tartışıldı.
II. Ululararası Tunceli (Dersim) Sempozyumu'nun düzenlenme amacı şu şekilde belirtildi:
Sempozyum'da "İnanç - Antropoloji - Teoloji" de bir konu kümesi olarak ele alındı. Bu konu kümesinde "Dersim'de Küreselleşen Ocak - Aşiret İlişkileri" ve "Tunceli Sarı Saltık Ocağı'na Bağlı Alevilerde Uluhiyet İnancı" yoğunluklu şekilde tartışıldı.
II. Ululararası Tunceli (Dersim) Sempozyumu'nun düzenlenme amacı şu şekilde belirtildi:
"Tunceli (Dersim), etno-politik saiklerle ve daha çok tarih ve sosyoloji disiplini bağlamında üzerine oldukça çok şey söylenen ve belli ki daha söylenecek çok şeyin olduğu bir kenttir. Tunceli'yle ilgili yazılanlar biraz yakından izlendiğinde genel olarak dil, inanç, etnisite veya kültür gibi 'sorunları' merkezine alan çalışmaların entelektüel gündemde belirgin bir biçimde etkili olduğu kolaylıkla görülür. Entelektüel gündeme egemen olan çalışmaların ağırlıkla dil, inanç ve etnisite ilişkili olması, muhtemeldir ki “sorunların yakıcılığıyla” (ya da sıcaklığıyla) açıklanabilir.
Ne var ki, bu 'içsel' sorunların tartışılmasındaki yoğunluk ve yaygınlık, başka bazı toplumsal sorunların tartışılmasındaki önceliği çoğu zaman 'zorunlu olarak' öteleyebilmektedir. Örneğin, yoksulluk, işsizlik, istihdam sorunu gibi önemli bazı sosyo- ekonomik sorunlar, yoğun ve yaygın 'içsel' sorunların belirleyici olduğu bir zeminde hak ettiği gündemi yakalayamamaktadır. Keza örnek gösterilen sosyo-ekonomik sorunlar ve diğer bazı sorunları merkezine almış çalışmaların yeterince yapılmıyor olması Tunceli'de tartışmaya değer başkaca sorunların olmadığı anlamına gelmemelidir.
İlki 2010 yılında yapılan I. Uluslararası Tunceli (Dersim) Sempozyumunun devamı niteliğini taşıyan ve 20-22 Eylül 2013 tarihleri arasında Tunceli'de düzenlenen II. Uluslararası Tunceli (Dersim) Sempozyumu, belirlenmiş olan konularla bir bakıma bu eksikliği de giderecek çalışmaları ve araştırmacıları buluşturmayı hedeflemiştir."Sempozyumda "Dersim - Alevilik İlişkisi", "Dil-Politik, Yakın Dönem Politik Tarih ve Siyaset", "Hikayelerde Dersim", "Dil - Alfabe Çalışmaları", "Sağlık ve Geleneksel Arayışlar", "Yeni Anayasa Sürecinde Aleviler ve Kürtler", "Mitoloji - Tarih - Arkeoloji", "Belgeler Tarihi", "Yakın Dönem Politik Tarihi", "Edebiyat - Söylence", "Kızılbaşlık - Alevilik - Ocak", "Belgeler - Tarih - Modernizm", "Güncel Sorunlar", "Ekonomi Politik", "İnanç - Antropoloji - Teoloji"... başlıklarında oturumlar yapıldı.
21 Eylül 2013 Cumartesi
Roz Kohen: Özel Ders | Lisyon Partikular
© Roz Kohen |
"O yıllarda birinci sınıfa başlayacak çocuklara özel öğretmen tutulur; okula başlamadan okuma yazma öğretilirdi. Şishane'nin Yahudi Cemaati arasında en çok güvenilen öğretmen Matmazel Janet'ti. Birinci sınıfa başlayacak olan ablama, köşedeki kırtasiyeciden alfabe alındığında, bana da alınmadı diye çok sinirlediğimi; Matmazel Janet özel ders vermeye evimize geldiğinde, ders sırasında masanın altından dersi izlediğimi ve Matmazel'in ayakkabısını çizdiğimi hatırlarım... O zaman, üç yaşında idim."
Çarşı
Çarşı - Bir Kemeraltı Belgeseli / Yönetmen: Nilgün Eroğlu Maktav, 2009, 30' |
Nilgün Eroğlu Maktav, belgesel için şunları söylüyor:
"Artık hamalların mesken tuttuğu metruk hanlar... Restore edilirken yeni zamanların ruhuna adapte edilmiş mekanlar... Eskimiş pasajlar, eski oteller, çoğu yıkılmış, belirsiz bir geleceği bekleyen eski konaklar... İthal malı eşyalara rağmen inatla sanatını sürdürmeye çalışan ustalar... Küresel sermayenin yeni çarşıları, markaları karşısında ayakta kalabilmek için mücadele eden eski esnaf... Daha çok varoşlara, yoksullara hitap eden ucuz ürünler... İşportanın hakimiyeti... Ve kalabalıklar... Nedir yaşlı çarşıdan bugüne kalan? Güzel zamanlarını anılarda bırakmış nostaljik mekanlardan birisi olarak mı bakacağız Kemeraltı'na? Yoksa hala başka bir hayat mümkün müdür? 'Çarşı', eğer tarihe ve hayata farklı bir yerden bakabilirsek bunun mümkün olabileceğini söyleyen bir belgesel. Walter Benjamin'in dediği gibi; 'Ezilenlerin geleneği gösteriyor ki, içinde yaşadığımız 'olağanüstü hal' istisna değil, kuraldır. Buna denk düşen bir tarih anlayışına ulaşmak zorundayız. O zaman açıkça göreceğiz ki gerçek olağanüstü hali yaratmak bize düşen bir görevdir.' Böyle bir bilinçle dolaştık Kemeraltı'nın 'neşeli ve bir o kadar da hüzünlü' sokaklarında... Gidenlerin ve kayıp yaşantıların hüznüyle, ama çok özel bir mekanda olduğumuzu hiç unutmadan...
20 Eylül 2013 Cuma
A Stranger | Yabancı, 12. Filmekimi'nde
Filmekimi, on ikinci yılında da usta yönetmenlerin son yapıtlarının aralarında bulunduğu çoğu ödüllü 40'a yakın filmi izleyicilerin karşısına çıkarıyor.
Filmekimi'nde Coen Kardeşler, Claire Denis, Asghar Farhadi, Jim Jarmusch, Alejandro Jodorowsky, Abdellatif Kechiche, Kim Ki-duk, Jean-Luc Godard, Takashi Miike, François Ozon, Paul Schrader, Onur Ünlü, Hirokazu Kore-eda ve Michael Winterbottom gibi önemli yönetmenlerin son filmleri yer alıyor.
İlk kez düzenlendiği 2002 yılından bu yana İstanbullu sinemaseverlerden büyük ilgi gören Filmekimi, 2012'de 47 bin izleyiciyle buluşmuş, salonlardaki doluluk oranı % 99'a ulaşmıştı. Filmekimi, sekiz yıl boyunca İstanbul'un eşsiz sinemalarından tarihi Emek Sineması'nda gerçekleştirilmişti. 2013'te ekim ayı boyunca Filmekimi'nin İstanbul ayağı Atlas, Beyoğlu ve Nişantaşı Citylife City's sinemalarında düzenleniyor.
12. Filmekimi sinemanın en iyi ve en güncel örneklerini sadece İstanbul'a değil, Türkiye'nin farklı noktalarına da eriştirmeyi hedefliyor. Filmekimi 2011 ve 2012'de olduğu gibi, İstanbul sınırlarını aşarak altı şehirde daha sinemaseverlere ulaşıyor ve Bursa, İzmir, Ankara, Trabzon, Diyarbakır ve Gaziantep'te gösterimler düzenliyor.
İstanbul dışındaki şehirlerde, 12. Filmekimi programında yer alan filmlerden yapılan on dört filmlik seçkinin yanı sıra, Danis Tanovic'in, nisan 2013'te yapılan 32. İstanbul Film Festivali kapsamındaki FACE İnsan Hakları Yarışması'nda Özel Mansiyon kazanan An Episode In The Life Of An Iron Picker | Bir Hurdacının Hayatı gösteriliyor.
Düşten Gerçeğe Alamut Kalesi, Dersim '38'i Araştır(ma)mak...
Toplumsal Tarih [Tarih Vakfı Yayınları] 217 (2012), 96 S., ISSN 1300-7025-9-1 |
Dr. Ebru Oğurlu, Dr. Emre Erşen, Yrd. Doç. Dr. İbrahim Mazlum, Dr. Nurşen Gürboğa, Dr. S. Gülfer Ihlamur Öner, Marmara Üniversitesi'nde çalışma arkadaşları olan Profesör Dr. Büşra Ersanlı'nın toplumsal adalet ve demokrasiye adanmış hayatını ele alan bir yazı kaleme alıyorlar. Mete Tunçay, 21 Eylül 1920'de Rusya'daki TKP İstihbaratının verdiği bir mülâkatı sunarak Türkiye solunun 1920 sonbaharında M. Kemal Paşa'ya ve Milli Mücadele'ye bakışını ortaya koyuyor.
Bülent Bilmez, Dersim 38 hakkında geçmişten günümüze yaşanan tartışmaları ve oluşan literatürü ele alırken, konuya Dersimlilerin hassasiyetlerini öne alarak yaklaşıyor. Cihangir Gündoğdu ise Haydaranlı Hıdır Ağa'nın ve Koçanlı Hüseyin Ağa'nın mektuplarını sunarak aşiret ileri gelenlerinin kendi bölgelerindeki askeri ve mülki erkânla görüşmelerini değerlendiriyor.
Bülent Genç ve Vural Genç, Alamut Kalesi'ni özellikle kazı döneminde ziyaret ederek mimarisini, çeşitli bölümlerini, uzun süren kuşatmalara dayanan depolama sistemlerini, sur duvarlarını ve kalenin genel yapısını inceliyorlar. Yenikapı kazılarında ortaya çıkarılan tekneler ve bunların konservasyonuyla ilgili çalışmaları yürüten Ufuk Kocabaş, Işıl Özsait - Kocabaş, Evren Türkmenoğlu, Taner Güler ve Namık Kılıç kaydedilen gelişmeleri anlatıyorlar.
Ölesiye - Tutkunun Hükmettiği Filmler
[KanalKultur] - İstanbul Modern Sinema 19 - 29 eylül 2013 tarihleri arasında "Ölesiye" konulu film gösteriminde, tutkunun hükmettiği hayatların geçtiği 11 filmlik bir seçki sunuyor. İrade ve yargıları aşan güçlü ihtirasların yaşandığı kara sevdalara, tutkudaki teslimiyet kavramına, tutkuyla tutsaklığın arasındaki çizginin kaybolduğu farklı kaderlere bakan programda sinema tarihinin farklı dönem ve coğrafyalarından örnekler yer alıyor.
"Ölesiye" kapsamında Tarkovski, Demirkubuz, Buñuel ve Fassbinder gibi yönetmenlerin filmleri izlenebilir.
Seçkide yer alan kimi filmler şunlar:
Solaris | Solyaris - Yönetmen: Andrey Tarkovski; 1972, 167'; Sovyetler Birliği, 35 mm, Renkli; Rusça
Solaris isimli uzay istasyonundan tuhaf sinyaller gelmektedir. Kozmonot ve psikolog Kris Kelvin bu sorunla ilgilenmek üzere oraya gönderilir. Ancak kendisi de bu büyülü, okyanusa benzer gezegende yaşanan doğaüstü olaylara maruz kalacak, yıllar önce ölmüş karısına kavuşarak kendi bilincinin en karanlık katmanlarına doğru bir yolculuğa çıkacaktır. Rus yönetmen Tarkovski, bilim kurgu yazarı Stanislaw Lem'in romanındaki bilimkurgu şablonunu kırarak insan-doğa ve hakikat kavramları üzerine kendi fikir ve duygularını aşılayarak bir başyapıt yaratmıştır. Vicdan muhasebesi üzerine derin bir gerilim filmi olan Solaris, Cannes'da hem Jüri Büyük ödülü'nü, hem de Fipresci ödülünü kazandı.
"Ölesiye" kapsamında Tarkovski, Demirkubuz, Buñuel ve Fassbinder gibi yönetmenlerin filmleri izlenebilir.
Seçkide yer alan kimi filmler şunlar:
Solaris | Solyaris - Yönetmen: Andrey Tarkovski; 1972, 167'; Sovyetler Birliği, 35 mm, Renkli; Rusça
Solaris isimli uzay istasyonundan tuhaf sinyaller gelmektedir. Kozmonot ve psikolog Kris Kelvin bu sorunla ilgilenmek üzere oraya gönderilir. Ancak kendisi de bu büyülü, okyanusa benzer gezegende yaşanan doğaüstü olaylara maruz kalacak, yıllar önce ölmüş karısına kavuşarak kendi bilincinin en karanlık katmanlarına doğru bir yolculuğa çıkacaktır. Rus yönetmen Tarkovski, bilim kurgu yazarı Stanislaw Lem'in romanındaki bilimkurgu şablonunu kırarak insan-doğa ve hakikat kavramları üzerine kendi fikir ve duygularını aşılayarak bir başyapıt yaratmıştır. Vicdan muhasebesi üzerine derin bir gerilim filmi olan Solaris, Cannes'da hem Jüri Büyük ödülü'nü, hem de Fipresci ödülünü kazandı.
Caz ve Teknoloji
"Caz sanatının yayılmasında kuşkusuz 1930'lardan itibaren kayıt tekniklerinin gelişmesi büyük rol oynadı. 1950'lerde Rock'n Roll'un moda olmasıyla elektrikli çalgılar ön plana çıktı. Bu olanak 1960'ların sonunda başta Miles Davis olmak üzere yenilik arayan caz ustalarına da çekici geldi. Oysa elektikli gitarın öncüsü Charlie Christian'dı. Demek ki cazda teknolojiye ilgi çok önce başlamıştı. Günümüze kadar son derece çabuk ilerleyen teknik olanaklardan caz sanatçılarının da yararlanması çok doğal. Çünkü caz müziğinin doğasında var yenilikçilik. Öte yandan acaba teknoloji daima cazın lehine mi işledi yoksa bazı uygulamalarda ruhunu mu öldürdü? Deneyimli radyo programcısı ve müzik yazarı Hülya Tunçağ'ın ev sahipliğinde gerçekleşecek bu panelde caz ve teknoloji arasındaki ilişkiye odaklanacağız."[KanalKultur] - 25 eylül - 12 ekim 2013 tarihleri arasında İstanbul'da 23.sü düzenlenen "Akbank Caz Festivali" kapsamında 9 ekim 2013 günü "Caz ve Teknoloji" konulu bir panel düzenleniyor. Panelin katılımcıları Baki Duyarlar (Piyanist),Yahha Dai (Saksafonist) ve Şevket Akıncı (Gitarist).
Panel: "Caz ve Teknoloji" (Artısıyla Eksisiyle) / 09.10.2013, Akbank Sanat, İstiklal Cad. No:8, Beyoğlu - 34435 İstanbul; Tel.: (0212) 252 35 00-01
18 Eylül 2013 Çarşamba
Ustanın Sırrı
Ustanın Sırrı - Yönetmen: Nesrin Aktolun, 2009, 36' |
Nesrin Aktolun'un yönettiği belgesel, ömrünü altık takı üretimine veren ustaların karanlıkta geçen üretim süreci ve o becerilerinin arkasındaki 500 yıllık geleneğe ayna tutuyor.
Nesrin Aktolun
Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı bölümünden 1986 yılında mezun oldu. 1987 yılında TRT'de Yardımcı Prodüktör olarak göreve başladı. Yönetmenliğini ve yapımcılığını yaptığı pek çok belgesel ve kültür programları hazırladı. Halen TRT İstanbul Televizyonunda prodüktör olarak çalışıyor.
Filmografi
Ustanın Sırrı (2009)
Gülün Büyüsü (2008)
Sihirli Damla (2007)
Türk Kahvesi (2005)
Bir Portre: Prof.Dr. Oktay Aslanapa (1999)
Ümmülhan (1998)
Bir Çocuk Büyüyor (1996-97)
Bilimde Damlalar (1990-91)
Bilim ve Teknoloji (1989-90) [KanalKultur]
Ustanın Sırrı - Yönetmen: Nesrin Aktolun; Görüntü Yönetmeni: Gökhan Eren; Kurgu: Özlem Türkant; Müzik: Burak Demir; Fotoğraf: Berkant Çolak; Yapım Yardımcısı: Hakan Bişkin; Kamera Asistanları: Muhammet Uyar, Recep Hocaoğlu, Tolga Dural; Grafik Tasarım: Berkant Çolak, Ayhan Bilasa; 2009, 36'
5 Nolu Cezaevi: 1980 - 84
5 Nolu Cezaevi: 1980–84 - Yönetmen: Çayan Demirel; Yapımcı: Ayşe Çetinbaş; Görüntü Yönetmeni: Koray Kesik; Montaj: Burak Bal; Özgün Müzik: Ahmet Tirgil; Müzik: Nizamettin Arıç, Serdar Can; 2009, 97' |
Belgeselin yapımı için 80'e yakın tanıkla görüşülmüş.
Dönemin askeri yetkilileri cezaevini bir 'askeri okul' olarak nitelerken tutuklular o dönemi 'vahşet yılları' olarak hatırlıyorlar. Onlara göre bu vahşetin zincirlerini kırabilmek için tek bir yol vardı; o da direnmek veya kendini feda etmek. Tutuklular zincirleri kırmak için mücadele ettiler ve "5 Nolu Cezaevi:1980–84" belgeseli neredeyse 30 yıl sonra yaşananları tanıkların ağzından bizlere aktarıyor.
Ödüller
2009 46. Antalya Altın Portakal Film Festivali En İyi Belgesel Film; 21. Ankara Uluslararası Film Festivali En İyi Belgesel Film; 42. SİYAD Ödülleri En İyi Belgesel Film
Çayan Demirel
1977 yılında İstanbul'da doğdu. İlk çalışmasında bilim felsefeci Yılmaz Öner'in biyografisi olan "Bir Bilim Adamıyla Zaman Enleminde Yolculuk" filminin yapımcılığını üstlendi. '38' adlı belgeselinin ardından gelen "5 Nolu Cezaevi:1980 - 84" yönetmenin ikinci filmi. [KanalKultur]
5 Nolu Cezaevi: 1980 - 84 - Yönetmen: Çayan Demirel; Yapımcı: Ayşe Çetinbaş; Görüntü Yönetmeni: Koray Kesik; Montaj: Burak Bal; Özgün Müzik: Ahmet Tirgil; Müzik: Nizamettin Arıç, Serdar Can; 2009, 97'
Türkiye'de Kısa Filmin Tarihi
[KanalKultur] - "Ülkemizde ne yazık ki, uzun yıllardan beri uğraş verilmesine karşın, kısa film yapısal varlığını gerçek anlamda oluşturamadı. Zaten bu sorumluluğu salt gönüllü girişimlerle ayakta tutabilmek olası değil. Kısa film, alt yapı, üretim ve dağıtım açısından, kendi başına bir sektör olarak ciddiye alınmadığı sürece bu başıboşluğun sürgit devam edeceğini söylemek hiç de zor değil... Günümüz koşullarında, nitelikli bir kısa film için gerekli olan bütçe 40.000 euro civarında. Türkiye'de bugüne dek ne kültür bakanlığının, ne televizyon kanallarının, ne de yapım şirketlerinin bu boyutta bir kısa film desteklediği duyulmadı." diyor, yönetmen Hilmi Etikan Milliyet Sanat Dergisi'ne yazdığı [534 (2003)] "Kısa Filmin Suçu Ne?" başlıklı yazısında.
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğü'nün katkılarıyla hazırlanan 2007 yapımı belgesel, Türkiye'de, 1967 yılından 2006 yılına kadar geçen sürede, gerçekleştirdiği kısa filmlerle sinemasal bir kimlik oluşturmuş ve süreklilik göstermiş yönetmenlerin tanıklığında bir döneme ışık tutuyor. Belgeselde, Artun Yeres, Ahmet Soner, Veysel Atayman, Hilmi Etikan, Nur Akalın, Nuri Bilge Ceylan, Belmin Söylemez, Ethem Özgüven, Yeşim Ustaoğlu, İlker Canikligil, Ahmet Sönmez, Alin Taşçıyan, Mehmet Açar, Belma Baş, Mustafa Altıoklar, Oktay Güzeloğlu, Ahmet Uluçay ve Tan Tolga Demirci tanıklıklarıyla yer alıyor.
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğü'nün katkılarıyla hazırlanan 2007 yapımı belgesel, Türkiye'de, 1967 yılından 2006 yılına kadar geçen sürede, gerçekleştirdiği kısa filmlerle sinemasal bir kimlik oluşturmuş ve süreklilik göstermiş yönetmenlerin tanıklığında bir döneme ışık tutuyor. Belgeselde, Artun Yeres, Ahmet Soner, Veysel Atayman, Hilmi Etikan, Nur Akalın, Nuri Bilge Ceylan, Belmin Söylemez, Ethem Özgüven, Yeşim Ustaoğlu, İlker Canikligil, Ahmet Sönmez, Alin Taşçıyan, Mehmet Açar, Belma Baş, Mustafa Altıoklar, Oktay Güzeloğlu, Ahmet Uluçay ve Tan Tolga Demirci tanıklıklarıyla yer alıyor.
Hasan Gürgenarazili: 'Uçkursuz Feylozof Meyder' Nicksiz Kalmış
Hasan Gürgenarazili |
Absurdistan vatandaşı bazı "user"ler, köyün delisinin dışında her nasılsa yokluğumu hissetmişlerki, e-posta kutuma gönderdikleri 'nâme'lerle ülkelerinin gidişatıyla ilgili, komşularının ve halet-i ruhiyelerinin ahvalleriyle ilgili havadisleri iletmeye başladılar.
'e-Nâme' adını verdiğim 'Absurdistan'ın çeşitli izahatlarını, orada gelişen olayları ve 'Absurd'larla 'Absurde'lerin psiko-analizlerini içeren e-postaları zaman buldukça sizlerle paylaşıyorum.
Bunlardan biri de bir 'zombi' tarafından kaleme alınan aşağıdaki e-Nâme.
'Satılmış Ruhlar Alemi'nin Zombisi' şunları yazıyor:
"Hiç kardeşim,
Bir süredir Absurdistan'da seni göremiyorum. Herhalde hayatla cebelleşiyorsun. Burada herşey daha da absurd oldu.
Anlatmaya nereden başlasam ki:
Absurdistan ahalisi, görülmemiş bir şekilde 'Absurd' kimliğine sahip çıkmaya başladı. Hatta 'Absurdistan'dan hikâyeler' köyü dahi kuruldu. Köyün muhtarlığına Absurdistanlı 1Absurd seçildi.
Absurdistanlı 1Absurd'un yaptığı ilk icraat, 'Absurdistan'dan hikâyeler' köyünün delisi 'DeliDivane'yi tımarhaneye attırmak oldu. En son, Akıllılar Tımarhanesi'nin 9. Hariciye Koğuşu'nda olduğu havadisini onu ziyarete giden birilerinden almıştım. O günden bugüne 'DeliDivane'den ses-seda yok. Akıbetini kimse bilmiyor, meçhul...
17 Eylül 2013 Salı
Bir Kitap - Sergi'de Feridun Oral ve Mona Lisa - Buruk Bir Tebessümün Kısa Hikayesi
Kitap-sergi, İstanbul'daki bir köy berberinde, eski bir çerçevede asılı duran, Mona Lisa'nın, yıllardır tüm sanatseverlerin aklını kurcalayan o meşhur müstehzi ve gizemli gülümsemesinin ardındaki bilinmeyenleri anlatıyor.
Feridun Oral köy berberindeki bu ilginç rastlantıdan aldığı ilhamla, Floransa (Toscana bölgesi) gezisi sonrası, benzersiz ironisiyle bunu kitap-sergiye dönüştürmüş. Bu dönüşüm, adeta 510 yıl önceki tarihe tanıklık ediyormuş gibi hissettiren benzersiz ve çok yaratıcı kurgusal bir hikaye.
Leonardo Da Vinci, Mona Lisa ve hayali kahraman Lanzi'nin adeta günümüze kadar korunarak gelmiş hissi veren eşyaları ve tasarımları, her detayı ile bizi kitaptaki olaylara inandırmayı başarıyor. Fantastik ama bir o kadar da gerçek görünen bu hikaye adeta Fİ tarihine tanıklık ediyor ve Floransa ile İstanbul arasındaki hoş benzerliklerle noktalanıyor. Bu kurgusal hikayenin yer aldığı kitabın sayfaları arasında dolaşmak ise benzersiz bir deneyim yaşatıyor.
Roz Kohen: Beyrutlu Teyzeoğlu | El Primo de Beyrouth
© Roz Kohen |
Hiç beklenmedik bir sonbahar gününde babamın en son çocukluğunda gördüğü teyzeoğlu David Haleva, Melek Apartmanı'nın kapısında belirmişti. David ailesiyle çocukluğunda Beyrut'a taşınmış ve orada yeni bir yaşama başlamış, ondan sonraki hayatını ve kendi ailesini orada kurmuştu. Akşam babam eve gelip karşılaştıklarında, ikisinin de mutluluğu gözlerinden okunuyordu.
Doğdukları ülkeden ayrılan çocuk muhacirler, bana sorarsanız, yaşamlarına çeki düzen verdiklerinde, hep eski dost ve akrabaları görmeye gelirler...
David Haleva'nın artık övüneceği çocukları, evlenme çağındaydı ve Beyrut'ta küçük bir kırtasiye dükkanı işletiyordu. İstanbul'da geçirdiği bir hafta süresince, eski mahalleleri ve mesire yerlerini dolaşırken, babamla; geçen 40 yılın arasını kapatmaya çalışıyordu. Ondan sonraki yıllarda, taşındığımız yeni ülkelerden, onun ailesiyle haberleşmeye devam ettik. Kimimiz, İstanbul'da; kimimiz Tel-Aviv'de; Stocholm'da; Nashville'de; Toronto'da ve Londra'da olsak da David Haleva'nın 1950'lerdeki bu bir haftalık ziyareti, Devora ve Estreya'nın torunlarını o gün bu gündür bir araya getirdi, getiriyor...
Sert Kesik | Rough Cut
Sert Kesik | Rough Cut - Yönetmen: Firouzeh Khosrovani; İran, Betacam, Renkli, 2007, 26' |
Ödül: Portekiz Évora Uluslararası Kısa Film Festivali "En İyi Belgesel", 2008
80'lerde mankenler mağaza vitrinlerinde görünmez oldu, İran-Irak arasındaki savaşta yeniden ortaya çıktılar. İlkin erkek mankenler, ardından da - İran kadını ve toplumuna verilen bir uyarıymışçasına - dişil niteliklerini asgari düzeye indirmek adına üretim şirketlerince değiştirilen kadın mankenler tekrar ortaya çıkar oldu. Komik ve manasız bir totemle, kurulan düzenin devam ettirilmesi amaçlandı.
Firouzeh Khosrovani
İran'da yaşayıp oradaki baskıya isyan edebilen ve bunu bir belgesele dönüştürebilen cesur bir kadın yönetmen. İkinci evim dediği İtalya'nın önemli gazetelerinden birinde köşe yazarlığı da yapıyor aynı zamanda. [KanalKultur]
Sert Kesik | Rough Cut - Yönetmen: Firouzeh Khosrovani; İran, Betacam, Renkli, 2007, 26'
Keşfin Kıyısında: Su Düşleri
Hakan Aytekin
1961 yılında Ankara'da doğdu. Ankara Üniversitesi Basın ve Yayın Yüksek Okulu Radyo Televizyon Bölümü'nde lisans, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İletişim Bilimleri Anabilim Dalı'nda yüksek lisans eğitimini tamamladı. Öğrencilik yıllarında Suha Arın'la başladığı belgesel sinema alanında senarist ve yönetmen olarak çok sayıda ürün verdi. Belgesel sinema alanında ulusal ve uluslararası yarışmalarda ödüller kazandı. İmgesel sinema alanında Nesli Çölgeçen ve İrfan Eroğlu ile birlikte yazdığı senaryoların ("Selamsız Bandosu", "İmdat ile Zarife") yanı sıra, çeşitli dergilerde yayınlanan makale, öykü ve denemeleri ile iki kitabı bulunmaktadır. Halen Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi'nde öğretim görevlisi olarak çalışıyor.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)