Yalın Biçimlerle, Modern Varlık ve Hiçlik Sorunu: Arik Levy - 'Etkin Doğa'

© 2012 Arik Levy - RockGrowth RG3 from Arik Levy on Vimeo.

[KanalKultur] - Galerist, Arik Levy, 'Etkin Doğa' başlıklı İstanbul'daki ilk kişisel sergisiyle 8 kasım - 7 aralık 2013 tarihleri arasında Galerist'te sanatseverlerle buluşuyor. Sanatçının günlük yaşamda varolan konulara, duygulara, sosyal kodlara ve tabulara yönelik hassasiyeti, insan yapımı doğaya doğru bir dönüşümü ortaya koyuyor. Sergi, Arik Levy'nin son dönemde ürettiği heykeller başta olmak üzere resim, desen, video ve enstalasyonlarını içeren bir seçki sunuyor.

Arik Levy, sanat ve tasarımın bileşenlerine ilişkin kavramları sorgularken, iki terim arasındaki ayrım ve sınırların bulanıklığına ışık tutuyor. Sergi, Levy'nin en son işlerini keşfetme fırsatının yanı sıra yeni materyalleri kullanım biçimi ve bu yolla aktardığı ifadeleri de değerlendirme imkanı sunuyor. Sanatçı, ahşap, kâğıt, çelik, bakır gibi malzemelerin zenginliğinden bir kimyager yaklaşımıyla faydalanırken, önümüze koyduğu yalın biçimlerle, modern varlık ve hiçlik sorununa odaklanıyor. Levy'nin yapıtları, Konstrüktivizm ya da Suprematizm gibi kült sanat tarihsel tavırlara da selam veren bir temsilin ortaya koyduğu etkileşimli atmosferiyle, izleyicinin duyularını ve bünyesini harekete geçiriyor.

Doğa ve insan doğasını şaşırtıcı bir ilham kaynağı olarak gören Levy, kalıtsal özelliklerini geliştirmek, karşılaştırmak, oluşturmak ve anımsatmak için kendi genlerini de üretiminin içine katıyor. Bilimsel kodlama ve duygusal kalıtımı merkeze alan Levy'nin işleri, zaman ve boşluğun sınırları arasında seyahat ediyor. Evrimin sürekliliği ve dönüşümü esnasında dondurulmuş hissi veren elmas görünümlü 'Rock' Serisi, aklın ve doğanın katmanları olarak vücut bulurken, deneysel form anlayışı ile malzemenin yansıtıcılığını bir arada taşıyor. Levy, kimyasal element şemalarından ilhamla ürettiği 'Love is All I Needed' ve 'Uncontrolled Muscle Makes Us Be Alive' isimli işlerinde ise katı ve soğuk malzemenin karşısına koyduğu duygusal içerik ile karşıtlıkları tek bir ifadede birleştiriyor. 'SolidLiquid' isimli yumuşak formlu, üfleme cam işleriyle doğadaki cinsiyet bilinci ve uyumuna romantik bir göndermede bulunan sanatçı, 'Etkin Doğa' isimli sergisinde nesnelerin içindeki özneyi yansıtırken, izleyicinin kendi nesnelliğini sorgulaması ve duyumsaması için büyülü zeminler hazırlıyor.

Arik Levy'nin yeni eserleri ile eskileri arasındaki etkileşim, sanatçının işlerindeki çok boyutluluk ve gelişime vurgu yaparken, geriye dönük olarak kariyerinin izini sürmeye olanak sağlıyor.

Arik Levy

Sanatçı, teknisyen, fotoğrafçı, tasarımcı ve film yapımcısı... Tasarımcı kimliğine paralel yürüttüğü sanat çalışmaları ve adeta imzası haline gelen 'Rock' Serisi heykelleriyle de öne çıkıyor. "Dünya nesnelerle değil insanlarla ilgilidir" diyor. İsviçre'deki Avrupa Sanat Merkezi'ndeki çalışmalarını takiben Endüstriyel Tasarım alanında da saygınlık kazandı. Japonya'da, sergiler için ürün ve parça üretimine dair fikirlerini pekiştirdiği bir görevden sonra çağdaş dans ve opera alanında katkıda bulunmak üzere Avrupa'ya geri döndü. Mobilya ve aydınlatma tasarımları ile dünya çapında tanınıyor; aynı zamanda hi-tech giyim koleksiyonları ve aksesuarlar yaratıyor.

1988 yılında Avrupa'ya taşınan İsrail asıllı sanatçı, şimdilerde Paris'teki stüdyosunda üretimlerini sürdürüyor. [KanalKultur]

Arik Levy - 'Etkin Doğa' / 8 kasım – 7 aralık 2013; Galerist, Meşrutiyet Caddesi No:67 K:1, Beyoğlu - 34340 İstanbul; Tel.: (0212) 252 1896

Barış Pedagojisi | Friedenspädagogik | Peace Education

[KanalKultur] - Barış pedagojisi, "şiddet kültürü"nü konu edinen; güç ve şiddet kültürü ile beslenen bireysel ve toplumsal çatışmaları ve buna uygun davranış modellerini dönüştürerek şiddetten ve şiddet kültüründen arınmışlığı, "şiddetsizliği içeren" bir pedagoji... Barış için bilinçli bir eğitimi gerekli kılıyor. Erken aşamada tüm şiddet - teşvik modellerini ve yapılarını algılamayı ve çatışmaları çözmeyi, güç ve şiddet içeren davranışları barışçıl hale dönüştürmeyi, olumsuz önyargıları kırmayı hedefliyor.

Barış pedagojisini oluşturan eğitimin, yani barış eğitiminin, içeriği ve görevleri nedir?

Öğretmenler ve ebeveynler, barış eğitimine uygun değerleri hangi iletişim kanallarıyla, nasıl oluşturabilir ve uygulayabilirler?

Modern ve post-modern toplumlar, günümüzde kültürel çeşitlilik arzediyor. Gelişmiş toplumların kalkınmalarının dinamiğini de bu oluşturuyor. Kültürel çeşitlilik, farklı kültürlerin uyumlu ve bütüncül olarak bir arada yaşayabilmeleri için, hangi entrümanları, nasıl sunuyor? Tersinden, kültürel çeşitlilik için hangi enstrümanların uyum halinde olması gerekir ki, o kalkınmanın temel dinamiklerinden biri haline dönüşsün?

Bu ve benzeri hususlar "Friedenspädagogik – Was können Schulen beitragen | Peace Education - What Schools Can Contribute?" başlığıyla 19 - 20 ekim tarihleri arasında "Der Türkisch-Deutscher Bildungsverein e.V." tarafından Almanya'da, Schwetzingen'de düzenlenen "1. Internationale Bildungskonferenz"de derinlemesine ele alındı.

Konferans moderatörlüğünü Ümit Konuray üstlendi. "Maßnahmen, Herausforderungen und Konflikte der Friedenspädagogik", "Friedensbildung/-erziehung in Bezug auf Interkulturalität", "Sprache, Handlungskompetenz und Recht" ve "Friedensbildung/-erziehung an Schulen in Deutschland" başlıklı dört oturumda 10 sunum tartışıldı:

Prof. Dr. Volker Lenhart (Heidelberg): "Situationsspezifische Differenzierung schulischer Friedensbildung" | "Situation-specific differentiation of peace education in Schools"; Prof. Dr. Gavriel Salomon (Israel): "Wie können die enormen Herausforderungen im Hinblick auf die Friedenserziehung bewältigt werden?" | "How to handle the formidable challenges facing peace education?"; Prof. Dr. Jonathan C. Taylor (Westafrika): "Die Rolle der Erziehung bei der Friedensbildung und -entwicklung in Post-Konfliktsituationen: Die liberianische Erfahrung" | " The Role of Education in Post-Conflict Peacebuilding and Development – The Liberian Experience"; Dr. Idris Hadi Salih (Irak): "Friedenserziehung zur Entwicklung der sozialen Stabilität in der irakischen Region Kurdistan (1992-2013)" | "Peace Education on Social Stability Development in Kurdistan Region of Iraq (1992-2013)"; Prof. Dr. Sanjin Kodrić (Bosnien-Herzegowina): "Bildung für Frieden und interkulturelles Verständnis: Der Fall Bosnien-Herzegowina und seine Aussichten" | "Education for Peace and Intercultural Understanding: Bosnian-Herzegovinian Case and Its Perspectives"; Agneta Ucko (Schweiz): "Learning to Live Together – Ein interkulturelles und interreligiöses Programm zur ethischen Erziehung" | " Learning to Live Together – an intercultural and interreligious programme for ethics education"; Prof. Dr. Havva Engin (Heidelberg): "Friedenserziehung in pluralen Einwanderungsgesellschaften: Welchen Beitrag kann die Transkulturelle Pädagogik leisten?" | "Peace education in pluralistic immigration societies: What contribution can transcultural education make"; Dr. René Ferguson (Südafrika): "Religion, Menschenrechte und Staatsbürgerschaftskunde als Beiträge zu interkulturellem Verständnis und Friedenserziehung: Überlegungen zu Gemeinschaftsprojekten der Lehrerausbildung in Johannesburg, Südafrika" | "Religion, human rights and citizenship studies as contributors to intercultural understanding and peace education: reflections on teacher education community projects in Johannesburg, South Africa"; Uli Jäger (Tübingen): "Friedensbildung an Schulen in Deutschland – Ansätze und Erfahrungen" | "Peace education at schools in Germany – approaches and experiences"; Dr. Jochen Thies (Berlin): "Konfliktbewältigung, Streitschlichtung und Friedenserziehung in Schulen mit deutsch-türkischer Trägerschaft – Ein Praxisbericht" | "Conflict management, dispute resolution and peace education in schools with German- Turkish sponsoring organisation" [KanalKultur]

Müslümanlaş(tırıl)mış Ermeniler Konferansı

Müslümanlaş(tırıl)mış
Ermeniler Konferansı
[Düzenleyen: Hrant Dink Vakfı]
/ 2 - 4 kasım 2013, İstanbul

[KanalKultur] - Hrant Dink Vakfı, Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü ortaklığı ve Malatya HAYDer-Malatyalı Hayırsever Ermeniler Kültür ve Dayanışma Derneği işbirliği ile 2 - 4 kasım 2013 tarihleri arasında "Müslümanlaş(tırıl)mış Ermeniler Konferansı" düzenliyor.

19. yüzyılın sonu, 20. yüzyılın başı Osmanlı coğrafyasında önemli siyasal ve toplumsal dönüşümlerin yaşandığı bir dönem. Bu dönüşümlerden bazıları bireysel ve kitlesel din değiştirme deneyimlerini içermiş, çeşitli zamanlarda ve süreçler sonucunda Müslümanlaş(tırıl)an çok sayıda Ermeni olmuştur. Özellikle de 1915-16 yıllarında Müslümanlaş(tırıl)an Ermenilerin sayısında önemli bir artış yaşanmıştır. Tam sayılarını bilememekle birlikte, Müslüman aileler tarafından evlat edinilen bazı Ermeni çocukları ve gençlerinin 1915 ölüm yürüyüşü ve katliamlarından bu yolla kurtuldukları; yetişkinler arasından da Müslümanlarla evlenerek kurtulan kadınların ve daha az sayıda olmakla birlikte, erkeklerin olduğu; daha istisnai durumlarda ise, bir ailedeki, mahalledeki, veya köydeki Ermenilerin önemli bir kısmının Müslümanlaşma yoluyla hayatta kaldığını da biliniyor. Bu şekilde hayatta kalan Ermenilerin bir kısmı – özellikle de erkekler – ilerleyen yıllarda Ermeni aileleriyle tekrar bir araya gelmiş olsalar da pek çoğu Türk, Kürt, Arap isimleri alarak / verilerek hayatlarının kalanını 'Müslüman' olarak geçirdiler, hikâyeleri kendilerinde saklı kaldı. Yakın zamana kadar hiçbir tarih anlatısı Müslümanlaş(tırıl)arak hayatta kalan Ermenilerin hikayelerine yer vermezken, son yıllarda bu suskunluk perdesi artan sayıda roman, hayat hikayesi, tanıklık ve tarihsel araştırma ile aralanmaya başlandı. Konferans, bir yandan Müslümanlaş(tırıl)mış Ermenilerin yaşadıklarını ve bugünkü toplumsal yansımalarını, bir yandan da bu konu etrafındaki suskunluk katmanlarını ve bu suskunluğun kırılma sürecini anlamayı, araştırmayı, tartışmayı amaçlıyor. Bununla birlikte, hem 1915'e dair tarihsel araştırmalara, hem de güncel etnik / milli aidiyet, toplumsal cinsiyet, sorumluluk ve adalet tartışmalarına katkıda bulunmayı da amaçlıyor. Konferansın bir diğer amacı, tarihsel ve güncel şiddet, ayrımcılık ve adaletsizlik deneyimleriyle yüzleşme sürecinin zorlu dönemeçlerinde akademik araştırmaların oynadığı veya oynayabileceği rolü tartışmak...

• Müslümanlaş(tırıl)mış Ermeniler neler yaşadılar?
• Yaşadıkları zor deneyimlerle nasıl başa çıktılar?
• Yaşadıklarını kimlerle ve nasıl paylaştılar?
• Onların deneyimleri çocuklarına ve torunlarına nasıl yansıdı?
• Yaşadıkları mekanları, yerellikleri nasıl etkiledi?
• Farklı yerelliklerde Müslümanlaş(tırıl)mış Ermenilerin deneyimleri nasıl hatırlanıyor ve anlatılıyor?
• Müslümanlaş(tırıl)mış Ermenilerin 'torunlar'ı büyükanne ve büyükbabalarının hikayelerine nasıl yaklaşıyorlar?
• Kendi kimlik ve aidiyet anlayışları nasıl şekilleniyor?
• Yaşanan siyasal gelişmeler ve gerilimler onları ve hayatlarını nasıl etkiliyor?
• Bu süreç farklı yerel deneyimlere nasıl yansıyor?
• Müslümanlaş(tırıl)mış Ermenilerin hayatlarının etrafındaki suskunluk katmanlarını nasıl anlayabiliriz?
• Neden Müslümanlaş(tırıl)mış Ermenilerin hikâyelerinden bu kadar geç haberdar olabildik ve onlara dair bildiklerimiz neden hâlâ bu kadar sınırlı?
• Bu suskunluğun toplumsal cinsiyet anlayışıyla; kadınlar, erkekler ve "neslin devamı"na dair inanışlarla nasıl bir ilişkisi var?
• Son yıllarda bu konuya ilginin artmasını nelere bağlayabiliriz?
• Müslümanlaş(tırıl)mış Ermenilerin hikayeleri soykırımlara, özellikle de 1915 soykırımına dair akademik literatüre nasıl bir katkıda bulunuyor veya bu literatürün sınırlarını ve varsayımlarını ne açıdan zorluyor?
• 'Survivor' / 'hayatta kalan' kavramsallaştırmalarını nasıl zorluyor veya dönüştürüyor?
• Osmanlı coğrafyasında geçmiş yüzyıllarda yaşanan Müslümanlaş(tırıl)ma deneyimleri ile geçmiş yüzyılda yaşanan deneyim arasında ne tür ilişkiler ve farklar var?

Konferansta bu ve benzeri sorular ele alınıyor.

Konferansın açılış konuşmalarını Rakel Dink (Hrant Dink Vakfı), Gülay Barbarosoğlu (Boğaziçi Üniversitesi Rektörü), Hosrof Köletavitoğlu (Malatya HAYDer Başkanı) ve Ayşe Gül Altınay (Hrant Dink Vakfı ve Sabancı Üniversitesi) yapıyor. Ardından Fethiye Çetin, Nebahat Akkoç ve Sibel Asna ile "Açılış Sohbeti" bulunuyor.

Keşan ve Peştemal, Aslı Özen'in tablolarında yeniden hayat buluyor

 

[KanalKultur] - Aslı (Çakar) Özen'in akrilik boya tekniğiyle yapılmış tablolarında "Keşan" ve "Peştemal" yeniden hayat buluyor.

İlk dönem resimlerinde, grafiksel anlatımı ağırlık kazanan konuları yağlı boya tekniği ile çalışan Aslı (Çakar) Özen, son dönem çalışmalarında, sosyal içerikli figüratif konuları mekan figür bağlantısı kurarak akrilik boya tekniği kullanıyor. Trabzon'a özgü yöresel dokuyu çalışmalarında konu edinen ressam, Trabzon, Ordu ve Giresun'da kadınların kullandığı; yerel tezgahlarda dokunan bir çeşit başörtüsü olan "keşan" veya  'Keşen' ile "peştemal"i, evrensel kaygılar içerisinde sanatsal ögeler kullanarak ifade ediyor.

Aslı (Çakar) Özen ayrıca kil, ahşap, hamur seramiği ve taştan da küçük boyda heykelcikler üretiyor.

Aslı (Çakar) Özen

1956'da doğdu. Trabzon'lu olan ressam Samsun Eğitim Enstitüsü Resim Bölümü'nü ve Eskişehir Anadolu Üniversitesi'ni bitirdi. Samsun Eğitim Enstitüsü'nde Adem Genç, Numan Aslan, Hüseyin Bilgin ve Fikri Cantürk'ün öğrencisi oldu. Halen Gaziantep Özel Sanko Okulları Sanat Bölüm Başkanlığı'nı ve Sanko Sanat Galerisi seçici kurul üyeliğini yürütüyor. Resim çalışmalarına özel atölyesinde devam ediyor.

Ödül: Gaziantep valiliği amblem yarışması 1.lik ödülü, 1992

Kişisel Sergileri

MTSO (Mersin Ticaret Odası) Mersin, 2010
Cemal Reşit Rey, İstanbul, 2009
Sanko Sanat Galerisi, Gaziantep, 2009
Çarşıbaşı Keşan Festivali, Trabzon, 2007
Sanko Sanat Galerisi, Gaziantep, 2007
Sanko Sanat Galerisi, Gaziantep, 2004
DGSG, Gaziantep, 1998
Arhavi Festivali, Artvin, 1983
Trabzon Fuar Sergi Salonu, Trabzon, 1981
DGSG, Trabzon, 1979 [KanalKultur]

Firuz Kutal çizdi: 'Suçlanırsam iki kurşunda işimi bitiririm.'

© Firuz Kutal çizdi:
'Suçlanırsam iki kurşunda işimi bitiririm.'

Perişan Baba

Dâr-ül-emânımız Şâh-ı Necef'den
Tarîk-ı müstakîm dervîşânıyım
Tekye-i aşk içre ders-i Aref'den
Öğreden üstâdın Câvidânıyım

Sevmişem bir lebi kand ü sükkeri
Derd ü belâsından dönmezem geri
Râhına koymuşam cân ile seri
Sanma bu sevdânın peşîmanıyım

Dâim bir mahbûbun medhinde yektâ
Olduğum bilirler ârif ü dânâ
Perîşân olduğum bilirler ammâ
Bilmezler ki kimin perîşânıyım

[KanalKultur] - Perişan Baba

Turgut Koca, Perişan Baba hakkında şunları kaydediyor: 19. yüzyılda yaşamış bir Bektaşi şairidir. Asıl adı Mehmed Ali, mahlası Perişan'dır. Selanikli Hacı Hasan Baba'dan sonra 1870'de posta oturmuş, 1884'te Hacı Bektaş Tekkesi'ne gömülmüştür. İstanbul Eryek (Erikli Baba) Dergahı'nda bir makam ziyareti vardır. (Bkz. Turgut Koca: Bektaşi Alevi Şairleri ve Nefesleri (13. Yüzyıldan 20. Yüzyıla Kadar). Naci Kasım İstanbul Maarif Kitaphanesi ve Matbaası, [İstanbul] 1990: 415 - 421)

Abdülbâki Gölpınarlı da Perişan Baba'ya değiniyor:

"Hacı Hasan Dede Baba'dan sonra bir müddet Hacı Bektaş tekkesinde dedebabalık eden Konyalı Perîşan Mehmet Dede Baba, bu makamdan ayrıldıktan sonra bir müddet sayâhatle vakit geçirmiş, bundan sonra da Yedikule'deki Bektâşî tekkesinde oturmuş ve 1875'te, Hacıbektaş'ta ölmüş, oraya gömülmüştür." (Bkz. Abdülbâki Gölpınarlı: Alevî - Bektâşî Nefesleri. İnkilâp Kitabevi, (2. Baskı) İstanbul 1992: 17)

Şevki Koca, Perişan Baba'yla igili şu ibareleri yazıyor:

"1875 yılında Selânik'li Hasan Dedebaba'nın Hakk'a yürümesi üzerine bu göreve Eryek (Erikli) Baba Dergâhı Postnişini Konya'lı olarak bilinse de aslen İşkodralı olan, Hafız Mehmed Ali Perişan Baba, dedebabalığa getirilir. Perişan Baba, Bektâşîliğin 1826'dan önceki orijinal kimliğini savunan ve dedebabalık kurumunun Osmanlı saray yönetimince denetlenip, yönlendirilmesinden oldukça rahatsız bir kişiliğe ve seyr-ü sülûk'a sahiptir. Bu aşamada saray yönetimiyle sıcak ilişkileri olan Mehmed Ali Hilmi Baba, Perişan Baba'nın dedebabalığı'nı kabul etmeyerek, Bektâşî tarîkatındaki ilk ayrılığın maâlesef temelini atar. Giderek yakın dostu II. Abdülhamid'in de saray desteğini arkasınâ alan Hilmi Baba, dedebabalık makamının kendisine verilmesini talep eder. Bu durum karşısında, Nakşibendi tandanslı bir Bektâşîliğin ortaya çıkmasından ürken Mehmed Ali Perişan Dedebaba, H. 1300 yılı sonunda; dedebabalıktan, Hilmi Baba lehine sarf-ı nazar ederek, eski mekân-ı olan Kazlıçeşme Eryek Baba Dergâhı'na yerleşir. H. 1301 yılında yeniden Hacı Bektâş-Pîrevine dönüş yapan Perişan Baba, Nevruz ayında burada Hakk'a yürür ve Hazret avlusuna defnedilir. Ancak her şeye karşın Bektâşîlik bu tarihten sonra iki ayrı tasavvufi zeminde hareket ederek, Perişan Baba izleyicileri 'Vahdet-i Mevcud' öte yandan Hilmi Baba izleyicileri ise 'Vahdet-i Vücud' prensiplerini şiar edinirler.

Bu gizli çekişme günümüzde dahi farklı bir formatta devam etmektedir. Perişan Baba ekolünde olanlara 'Harâbâtî', Hilmi Baba ekolünde olanlara 'Müteşerri' denilir." [KanalKultur]

[07 Aralık 2010; KaKuTS - KanalKultur]

Roz Kohen: Baby boomer

© Roz Kohen
- Ester Romano ve İsak Kohen
(annemle babam)
5 yıl nişanlı kaldıktan sonra,
1939'da Beyoğlu Evlendirme Dairesi'nde
evlenirler
(30 mayıs 1939).

 

© Roz Kohen
- Fani Alfandari ve Ester Kohen
eşlerini askere gönderirken.
Ester ve İsak Kohen sağdakiler,
Fani ve kocası soldakiler.
(Pendik, 15/3/1942)

Roz Kohen "Yahudi İstanbul'unu / İstanbul Yahudileri'ni" anlatıyor: İstanbul'da Yahudiler ve Yahudi Yaşamı

[KanalKultur] - Ester Romano ve İsak Kohen (annemle babam) 5 yıl nişanlı kaldıktan sonra, 1939'da Beyoğlu Evlendirme Dairesi'nde evlenirler (30 mayıs 1939). İlk fotoğraf, tam Tünel'de Beyoğlu girişinde ve Evlendirme Dairesi'nin bulunduğu köşede uzun yıllar hizmet vermiş bir fotoğraf stüdyosu olan Foto Süreyya'da çekilmiştir.

Annemin gelinliği ödünçtür. Yıllardır evlenmeyi ümit etmiş olan annem de 29 yaşındadır.

Annemle babam evlendiklerinde, Şishane'deki Melek Apartman'ına kiracı olarak taşınırlar ve 1968 yılına kadar orada yaşarlar. Keza, evlendiklerinde yeni dul kalan anneannem Roza Romano da onlarla birlikte yaşar.

İsak, IV. Vakıf Han'daki "Safra Biraderler" adlı bankerin yanında katiptir ve 33 yaşındadır.

Bu esnada II. Cihan Harbi bütün Avrupa gibi, İstanbulluların da yaşamını etkilemektedir... Karartmalı geçen geceler, sirenler, şekerin ve etin karne ile alındığı ... yıllardır bunlar...

Melek Apartman'ındaki komşuların çoğu, kendileri gibi çok dar gelirli, Bizans Yahudi kökenli esnaflardır.

Alt kattaki Madam Roza'nın, evlenmeden önce konsomatris olduğu söylenirdi. Dört odalı yan dairede ise, 3 aile bir arada otururdu. Menahem, tenekeciydi. Salamon ise, kundura tamircisi. Hepsinin işyerleri Kuledibi'ndeyken, babam Bahçekapı'da katipti. Komşularının aksine, neredeyse lise bitirmişti kendisi. Annem de Beyoğlu'ndaki Deutsche Schule'nin (Alman Lisesi'nin) 8. sınıfına kadar gitmişti...

O yıllarda evlenen Yahudi çiftler, savaşın yarattığı güvensizlik yüzünden, genellikle çocuksuzdur. Batı'da "Baby boomer" ya da "Baby-Boomer" diye bilinen fenomen, bu grup insanlara da aittir. Ve bu bağlamda ablam, 1946'da doğar. Annemle babam, çocuk sahibi olmak için tam 7 sene beklerler... [KanalKultur]

Nümizmatik ve Tarih

Toplumsal Tarih [Tarih Vakfı Yayınları]
185 (2009), 96 S., ISSN 1300-7025-9-1

[KanalKultur] - Toplumsal Tarih, 2009 yılında yayınlanan 185. sayısında "Nümizmatik ve Tarih" üzerine hazırlanmış bir dosyaya yer veriyor. Bu dosyada Oğuz Tekin, Anadolu'nun güneyinde, antik Kilikia bölgesindeki Nagidos'ta bulunan kazı sikkelerini tanıtıyor. Oya Yağız, Tekirdağ-Karaevlialtı mevkiinde yer alan Heraion Teikhos kazılarında ele geçen Thrak krallarının sikkelerini ele alıyor. Dosyada ayrıca, Ahmet Tolga Tek'in, hepimizin adını çok iyi bildiği Romalı devlet adamı Brutus'un Roma'dan çıkıp Anadolu'nun güneyine gelmesini, burada Lykialılardan para ve asker talep etmesini ve sonraki olayları anlatan bir yazısı yer alıyor.

Zeynep Çizmeli Öğün yazısında, Roma İmparatorluğu Dönemi'nde Anadolu'daki kentlerin kendilerinin önemli bir kent olduklarına vurgu yapmak için sikkeleri araç olarak kullandıklarına dikkati çekiyor ve Karadeniz bölgesindeki Neokaisareia ile Amaseia kentlerini örnek olarak sunuyor. Aliye Erol ise esas olarak bugünkü Ankara ve civarında hüküm süren Galatia Krallığı'nın son kralı Amyntas'ın sikkelerini ele alırken kralın problemli sikkeleri üzerinde duruyor. Filiz Dönmez Öztürk, özellikle Roma İmparatorluğu Dönemi'nde öne çıkan Anadolu'daki homonoia anlaşmaları üzerinde duruyor ve bu anlaşmaların nedenleri ve kentlere sağladığı avantajları sikkelerin ışığında anlatıyor.

185. sayıda, Edhem Eldem, Osman Hamdi Bey'in "Kaplumbağa Terbiyecisi" isimli tablosuna dair hem popüler hem de akademik açıklamaları eleştirip, farklı bir açıdan, yeni veriler kullanarak "Kaplumbağa Terbiyecisi"ni saran bulutları dağıtıyor.

Ramazan Çakıroğlu: Değer mi be Abi?

Ramazan Çakıroğlu

[© Ramazan Çakıroğlu - KanalKultur] - O'nu kadim bir dostluk bağının nesli olarak tanıdığımda, arkadaşım çoktan vefat etmişti. Babasının adıyla gelir gelmez, davranışlarında hep babasını aradım. Zaman zaman babasına benzer davranışlar gördüğümde; "işte kültürleme ve genetik benzerlik" diyordum. Babasına olan bu benzerlikler, sınırlı ve kısır kalıyordu. Rahmetli babası, tüm yaşamını cumhuriyete ve bu ülkeye adamıştı. Çok namuslu ve onurlu bilinen bir adamdı. Etkili ve yetkili makamlar işgal etmiş, önemli görevlerde bulunmuştu. Kırk yıldan fazla süren devlet memurluğunda, ne devletin ve ne de kimsenin bir kuruşuna bile tenezzül etmediği herkesçe biliniyor, dilden dile de anlatılıyordu…

Arada da yıllar ve on yıllar uçup gitmişti. Zaman arasına sıkışan, doğumlar yaşamı yenilemiş, ölümler ise buruklaştırmıştı. Bense, onun çocukluğunu zar zor anımsıyordum. O anlattıkça, hatırlıyor gibi oluyordum. Bir türlü, ortak bir anı da aklıma gelmiyordu. "Demek ki anlattıkları doğru" deyip, babasına olan saygıma da kusur etmek istemiyordum…

Candaş'la bu düşünceler içinde karşılaşmıştık. Karşılaşmıştık ama, sanki yerine oturmayan bir şeyler vardı. Kadınlara yaklaşımı rahatsız edici derecedeydi. Biraz alımlı bir kadın görmesin, hemen horoz gibi, gidip başına dikiliyor, yapmadığı şaklabanlık kalmıyordu. Piyasa büyümesi olduğu için de her şeyden ve her işten anlıyor, ne dersen hemen konunun önüne dolanıyor, iki puanı da alıyordu…

Çok temiz giyiniyordu. Giydiği kerataya yakışıyordu da. İki metreye yakın boya ne giysen yakışmaz!. Ayrıca; eşinden ayrı yaşadığı halde bu kadar temiz giyinebilme becerisine şaşmıştım doğrusu…

Bir hafta sonu Çukurova'dan Ankara'ya gitmem gerekti. Hafta sonu otobüse bilet almaya giderken, karşılaştım. "Abi, benim de Ankara'ya gitmem lazım. Senin arabayla gidelim. Otobüslerde sürünmeye değmez. Yolculuk paylaşmak demek" dedi… Ben de kör bir memur maaşının yakıta ve yola yetmeyeceğini çok iyi biliyordum. Bir çok nedene dayalı olarak, yoldaş bulmanın ve iyi kötü yakıt masrafını paylaşacak olmanın keyfiyle "hayır" diyemedim. Hiç olmazsa, bagaja da Ankara'dan alacağım kitaplarımı sere serpe atardım.

Necdet Subaşı: Alevi Açılımı: Konsept ve Konsensus

[© Necdet Subaşı - KanalKultur] - Alevi Açılımı çerçevesinde birer ön adım olarak değerlendirilebilecek çalıştaylar, kamuoyunda geniş bir ilgi gördü. Çalıştayların alışılmamış-denenmemiş niteliği konuya ilgi duyan çevrelerde derin bir dikkatle izlendi.

Aslında açılımın olmazsa olmaz birer parçası olarak tasarlan çalıştaylarda amaç, Alevilerin mevcut sorunlarını tam bir netlikte ortaya koymaktı. Bu doğrultuda başta Alevi toplumunun belli başlı eğilimleri olmak üzere, bütün bir kamuoyunun görüş ve düşüncelerini yansıtmak üzere yeni bir temsil alanının oluşturulmasına şiddetle ihtiyaç vardı. Sorunun bilumum paydaşlarını dinlemek gerekiyordu. Sadece Alevileri değil tüm toplumu, eşitlikçi bir müzakereye davet etmek için her şeyden önce önyargılarla şekillenmiş her tür dışlama ve ayrımcılığa karşı ortak bir sorumluluk ve kullanışlı bir dil geliştirmek gerekiyordu. Gerçekleştirilen resmi ve gayrı resmi buluşmalarda amaç, Alevilerin sorunlarının tüm toplumca kavranmasını, hatta derinlemesine hissedilmesini sağlamak ve böylece herkesin sorunun çözümüne katkı sağlamasını sağlamaktı. Çalıştayların genel karakteri içinde akademisyenler, sivil toplum kuruluşları, medya ve siyaset dünyasından temsilciler, öncelikle söylem düzeyindeki farklılaşmaları esas kabul edilerek müzakereye davet edilmişlerdi.

Çalıştayların huzur içinde sürdürülmesinde Alevi kamuoyunun katkısı her türlü takdirin üzerindedir. Adeta üzerine titrenilerek sürdürülen süreçte Aleviler, sadece Çalıştaylar içinde değil gündelik hayatın değişik kompartımanlarında da fırsat buldukları her seferinde açılıma katkı sağlamaya çalıştılar. Çalıştaylar toplumun birbirini yeterince tanımadığı, birlik ve beraberliğe çok sık vurgu yapılmasına rağmen şimdiye kadar atılan adımları geçiştirmenin ötesine gitmediğini göstermiştir. Bugün artık Aleviler kendileri için en yüksek iyi olarak tasarladıkları taleplerini her fırsatta dile getirmekten geri durmuyorlar. Bu talepler kendi içinde çeşitlilik ve farklılık barındırsa da sorunun gelip dayandığı yer demokrasi ve insan haklarında kilitlenmektedir. Bu kilidin toplumun ortak duyarlılıklarıyla aşılacağında hiç kuşku yoktur. Devletle tartışmalı ilişkiler içinde bugüne kadar varlığını sürdürmeyi başarmış tüm inanç grupları içinde Alevilerin yaşadıklarının emsalsiz olduğunu bugün artık herkes teslim etmektedir.

Genelkurmay Başkanı Orgeneral İlker Bağbuğ'un 14 Nisan 2009 Tarihinde Harp Akademileri Komutanlığında Yaptığı Yıllık Değerlendirme Konuşması

(14 Nisan 2009)

Bu Toplantıya Katılan Büyük Saygı Duyduğum Sayın Komutanlarım,

Değerli Silah Arkadaşlarım,

Değerli Konuklar,

Harp Akademilerimizin Değerli Komutan, Öğretim Elemanı, Müdavim, Öğrenci Subay ve Çalışanları,

Basınımızın Çok Değerli Mensupları,

Hepinize saygı ve sevgilerimi sunuyor, iyi günler diliyorum.

Türk Silahlı Kuvvetlerinin yarınlarına yön verecek liderlerinin yetiştiği, güzide eğitim kurumlarımızdan biri olan Harp Akademilerimizde, sizlere hitap etmenin benim için ayrı bir mutluluk ve gurur vesilesi olduğunu belirtmek istiyorum.

Bugün burada yapacağım konuşmamda güncel konulara fazla girmeden, son yıllarda sık sık gündeme getirilen sivil-asker ilişkileri başta olmak üzere, terör ve terörle mücadele, demokrasi ve laiklik gibi konulara akademik bir pencereden bakmaya çalışacağım. Güncel konulara ve bu konuşmada değinemeyeceğim diğer konulara ilişkin görüşlerimi önümüzdeki hafta yapmayı planladığım Basın Toplantısında sizlerle paylaşmayı düşünüyorum.

Değerli Konuklar ve Silah Arkadaşlarım,

Sivil-asker ilişkileri hemen hemen her ülkede üzerinde sıkça tartışılan, her zaman güncelliğini koruyan fakat, özü pek anlaşılmayan konuların başında gelmektedir. Soğuk Savaş sonrası dönemde, demokrasi, liberal ekonomi ve refah toplumu tartışmaları gündemimizde daha fazla yer almaktadır. Öte yandan millî güvenlik kavramı genişlerken; tehditler ve riskler de çeşitlenmiştir. Bu gelişmeler, sivil-asker ilişkileri konusunun farklı boyutlarda tartışılmasına neden olmaktadır. Konu, siyaset bilimi literatüründe de farklı düzeylerde ve farklı yaklaşımlarla ele alınarak tartışılmaktadır. Sivil-asker ilişkileri üzerinde oluşan akademik literatürde Samuel HUNTINGTON, Morris JANOWITZ ve Eliot COHEN gibi klasik realist düşünürlerin yanı sıra liberal teori ve yapısalcı akımların da etkisi görülmektedir. Akademik anlamda da, bilim adamları, düşünürler ve bu işin profesyonelleri arasında çeşitli uzlaşmazlık alanları mevcuttur.

Süheyla Taşçıer: Beyaz Battaniye Uçuyor

Süheyla Taşçıer

[© Süheyla Taşçıer - KanalKultur] - beyaz battaniye uçuyor

yunus
gün yükselirken
vapurda martılara simit atıyordum
... canı candan alan deprem
davudi sesiyle toprağı bölerken
kara gözlerin gibi düştü
yüreğime haber

vanlı kadınlar geldi
yaşmaklarının arasından
dün
mahçup düşen harfler
bugün
çığlıktı

türkçe bağırdı
kürtçe bağırdı
tuz gölünde billur kristaller ağladı

an
soğuk gecede
ellerini çaresiz bağlamışken
yemek oturmadı ocağa

sanala düşmüş ırkçı söylemler

insanlar düşlerini
saf sularda yıkarsa
dünya arınır mı dedi oğlum

yunus bak
gökyüzünde
beyaz battaniye uçuyor

ölümün tozu
saçlarına yakışmadı çocukların [© Süheyla Taşçıer - KanalKultur]

Gül-i Dergâh, Gül-i Muhabbet, Gül-i Sema - Bir Ebrû Ustası: Mukadder Kavas

© Mukadder Kavas - Doğum Öncesi, 35 x 100 cm.

© Mukadder Kavas - Gül-i Dergâh, 35 x 100 cm.

© Mukadder Kavas - Gül-i Muhabbet, 35 x 100 cm.

© Mukadder Kavas - Gül-i Sema, 35 x 100 cm.

© Mukadder Kavas - Mâşâallah, 35 x 100 cm.

 

© Mukadder Kavas

[KanalKultur] - "Doğum Öncesi", "Gül-i Deniz", "Gül-i Derya", "Gül-i Engin", Gül-i Bağ", "Gül-i Bülbül", "Gül-i Dergâh", "Gül-i Derin", "Gül-i Endam", "Gül-i Muhabbet", "Gül-i Raks", "Gül-i Sema", "Gül-i Sohbet"... ebrû sanatçısı Mukaddes Kavas'ın çalışmalarından kimi örnekler...

Farsça bir sözcük "ebrû". "Bulut" anlamına geliyor. Islanan kağıtların aldığı şekil "ebrinik" olarak adlandırılırken; içine konan boyalar yüzünde kalacak şekilde kitre ile hazırlanmış bir suya kapatılıp kaldırılmak suretiyle kağıt üzerine çıkan hâre, dalga, damar gibi süslere "ebrû" denmiş. Kitap ve defter kaplarında, ciltlerinde, levhalarda kullanılmak üzere bu tarzda desenli duruma getirilmiş bulut gibi hâreli ve damarlı şekillerle süslenmiş kağıt da "ebrû" olarak anılmış. Kısaca, "bulutumsu" ya da "bulut gibi" motiflerle örülmüş, renklerin ahengiyle örtüşmüş bir sanat türüne verilen bir ad olmuş "ebrû"... Üzerinde açıklı koyulu değişik renkler bulunan şeylere " ebrûlî" denmiş. Dalga dalga kızarmak anlamında, " ebrû ebrû olmak" diye deyimler üretilmiş. Diğer tarafta "kaş" anlamına da geliyor "ebrû". Bu anlamda, Âşık'a da konu olmuş: "Siyah ebrûların duruban çatma / Gamzen oklarını âşığa atma" (Kul Mehmed)... Öte yandan Antalya Elmalı'da, Muğla Fethiye'de beş nisanda esen fırtına da " ebrûl" olarak adlandırılmış...

Modernleşmeyle birlikte yavaş yavaş unutulmaya yüz tutmuş bir sanat "ebrû". Bir "Türk-İslam sanatı"... Kitabın doğal olarak popüler kültür ürünü olmasıyla, matbaada seri üretim, sanatçıyı da zor duruma sokmuş...

Mukadder Kavas, artık az sayıdaki "ebrû sanatçısı"ndan biri. 1959 yılında Isparta'nın Keçiborlu ilçesinde doğmuş.

Şunları söylüyor sanatçı:

Beyan-ı Menazil-i Sefer-i Irakeyn-i Sultan Süleyman Han, Seramiğe Konu Oldu

 

[KanalKultur] - Matrakçı Nasuh, 15. yüzyılın son çeyreği ile 16. yüzyılın ortaları arasında yaşadığı ve asıl adının Nasuh b. Karagöz olduğu ileri sürülen Osmanlı tarihçisi ve metematikçisi. Dedesinin Sarabosna'da doğduğu ve bir Yeniçeri devşirmesi olarak görev yaptığı da dile getiriliyor. Matrakçı'nın savaş eğitimi aldığı savaş oyunları ve silahları konusunda uzman olduğu, Kanuni Sultan Süleyman tarafından bu nedenle ödüllendirildiği de ifade ediliyor.

Hayatı ve eserleri hakkında henüz yeterli bilgi bulunmuyor. Aynı zamanda nesih yazı stilinde değişiklikler yapan, divanî yazı stilinde önde gelen isimler arasında yer alan ünlü bir hattat. Kendine has üslubuyla, eserlerinde var olan minyatürlerle bir döneme görsel olarak da ayna tutuyor. Eserlerinde yeryüzünün kuşbakışı görünümünü resmediyor. Buna karşın şekilleri tepeden değil, sanki karşıdan görüyormuş gibi çiziyor. Bu resimlerde kuş ve tavşan gibi hayvanlar olsa da insanlar asla belirmiyor. Şehirlerdeki binalar tek tek seçilebiliyor.[*]

Matrakçı, Mecmaü't-Tevârih adıyla Taberî Tarihi'ni Türkçe'ye çevirmiş. Kanuni Sultan Süleyman'ın Irak seferini "Beyan-ı Menazil-i Sefer-i Irakeyn-i Sultan Süleyman Han" ismiyle kaleme almış. Bilinen kitapları arasında Cemâlü'l-Küttâb, Kemâlü'l- Hisâb, Umdetü'l-Hisâb, Mecmaü't-Tevârih, Süleymannâme, Fetihname-i Karabuğdan, Beyan-ı Menazil-i Sefer-ul Irakeyn ve Tuhfet-ul Guzat bulunuyor.

Firuz Kutal çizdi: Darbezede

© Firuz Kutal çizdi: Darbezede

Son Göç: Sürülerine Otlak Arayan Göçerlerin Göçlerinin Öyküsü...

Son Göç - Yönetmen: Meryem Doğan;
Yapımcı: Meryem Doğan, TRT İzmir Televizyonu;
Metin Yazarı: Doç. Dr. Nevzat Çevik;
Danışmanlar: Musa Seyirci, Hilmi Dulkadir,
Osman Şahin; Seslendiren: Sacit Onan;
Yapım Yardımcısı: Zeynep Tokat;
Dijital Betacam; 2003; 2 x 24'

Zaman yollarda, yollar yörüklerin kirmeninde döner usul usul...
Yüzyıllar öncesinden verilmiş bir sırdır göç Anadolu'ya...

[KanalKultur] - Geleneksel Yörük göçünün son temsilciliğini yapan Sarıkeçililer, "onlar bizim tarlamız" dedikleri keçilerine / sürülerine otlak aramak için her yıl nisan ayında yola koyulur, göçerler...

Mersin, Aydıncık, Gülnar civarında kışlayan Sarıkeçili Yörükleri, her yıl nisan ayında kışlaklarından yola çıkar. Aydıncık'ta kışlayan Döne Ana, son kez yayla yoluna düşecektir. Belgeselde, yerleşiklere rağmen verdikleri yaşam mücadelesine tanık olunuyor; zorlu yayla yolları, yaylaya ulaşmaları, günlük yaşamları ve dönüşleri anlatılıyor. Okulu yarım bırakıp sürüleri götüren çocukların, yürüyemeyen her şeyin develere yük olduğu bir göç dizisi, 45 gün süren yolun bıraktığı izler...

Kilimlerin renkleri, ocakların ateşi, çadırların direkleri hep gitmek için boyanır, yakılır, kurulur. Torosların kollarında nice sevdalar, hasretlikler türkü olur. Bir daha yola çıkamayacak olmanın burukluğu, suya dökülen kurşun gibi akar yüreklerine Sarıkeçililerin. Ama elden ne gelir, gözlerin buğusunda kayboluyorsa eski göç yolları. Şimdilerde göç dizisi değil çektikleri, yürek acısı. Kilidi rüzgar kapısı etek çadırların son arayışı Sarıkeçilileri. Belgesel, sadece Sarıkeçililerin göçünü değil onlar gibi yitip giden nice rengini anlatıyor Anadolu'nun. Nice son göçü fısıldıyor Torosların rüzgarına...

Roz Kohen: Dora, Tozkoparan'da (1946)

© Roz Kohen - 1946 temmuz'unda,
babam İsak Kohen kucağında
3 aylık ablam Dora ile
Şişhane'nin yakınındaki
Tozkoparan semtinde...

Roz Kohen "Yahudi İstanbul'unu / İstanbul Yahudileri'ni" anlatıyor: İstanbul'da Yahudiler ve Yahudi Yaşamı

[KanalKultur] - II. Cihan Harbi sona ermiş, annem Ester hem anne hem babasını kaybetmiştir...

Annem 36, babam 40 yaşında çocuk sahibi olurlar.

Kış aylarında çocukluğumuzda sık sık Tozkoparan'a doğru yürür; şimdi koca bir otoparkın bulunduğu yerdeki çocuk bahçesine ve dram tiyatrosuna gidilirdi.

O yıllarda İstanbullu Yahudiler Kasımpaşa, Kuledibi, Azapkapı, Doğruyol, Tozkoparan, Beyoğlu ve Tünel civarında otururdu. Bu semtlerde çocuk ve çay bahçeleri hatta Haliç'e bakan gazino bile vardı.

Kuledibi'nde ise türlü esnaf, kasap, kırtasiye, manav gibi dükkanlar bulunur; bizimkiler tüm ihtiyaçlarını yürüme mesafesindeki bu bölgede karşılardı.

Tabii Musevi Lisesi ve Havralar da gene evden 5 dakikalık bir yürüme mesafesinde Şişhane'deki Mektep ve Büyük Hendek Caddesi'nde idi.

Çocukken hafta arasında sık sık Tünel'deki büfe ve pastahanelerde ponçik kaşarlı tost yemeğe giderdik.

Hafta sonunda ise, Beyoğlu'ndaki sinemalara gidilirdi. Sinemaların en eskileri Melek, Ar, Lüks, Saray ve Atlas'tı.

Pazar sabahları, babam bizi "Ar Sineması"na çizgi film izlemeye götürdü...

Jön Türkler ve 1908 İhtilaline Doğru Osmanlıların Paris'i

Toplumsal Tarih [Tarih Vakfı Yayınları]
180 (2008) 1300-7025-9-1

[KanalKultur] - Toplumsal Tarih 2008 yılında yayınlanan 180. sayısında, Osmanlı Bankası Müzesi'ndeki "1908 İhtilaline Doğru Osmanlıların Paris'i" sergisi üzerine Ece Zerman'ın François Georgeon ile yaptığı söyleşiye yer veriyor.

Georgeon, Jön Türklerin Paris'i medeniyetin merkezi olarak görmelerine ve 19. yüzyıl sonunda Jön Türk hareketi açısından Paris'in taşıdığı öneme karşın, Paris'in tarihinde ve coğrafyasında Jön Türklerin bıraktığı izin oldukça silik olduğundan bahsediyor. Paris polisinin Jön Türk hareketinin üyeleri hakkında tuttuğu kayıtlardan Paris Dünya Fuarı'na, Dreyfus olayından Antoine Bouvard'ın İstanbul için çizdiği proje ve planlara kadar birçok olay ve olguya değinen Georgeon, Paris ve Jön Türkler arasındaki uzun ilişkinin detaylı bir resmini çiziyor. Söyleşi, Osmanlı-Türk modernleşmesinde Paris'in bir ikon ve sembol olarak taşıdığı önemi ve Türk modernleşme sürecinin erken dönemlerindeki Batı algısını anlamak isteyenler için ufuk açıcı bir nitelik taşıyor.

Söyleşinin yanı sıra, Özgür Adadağ'ın makalesi de Jön Türkler'in Paris yıllarını konu alıyor. Adadağ araştırmasında, Ahmed Rıza'nın Paris'te Fransızca olarak çıkardığı Mechveret Gazetesi'ndeki yazıları esas alarak Temmuz 1908 olaylarının bir "barışçıl devrim" olduğunu öne sürüyor. Adadağ'ın makalesi, Jön Türklerin Avrupa kamuoyunun desteğini sağlamaya uğraşırlarken nasıl da Sultan ile uzlaşmaya hazır olduklarını da ortaya koyuyor.

180. sayıda, Nazan Maksudyan'ın Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde yükselen savaş karşıtı hissiyatı incelediği makalesi de yer alıyor. Maksudyan, ardı sıra süre giden savaşlardan tükenmiş bir toplumun içinden yükselen seslere kulak veriyor. Kemal Tahir, Nazım Hikmet ve Tevfik Fikret gibi edebiyatçıların eserlerini de inceleyen Maksudyan, yazdığı satırlarda, şimdiye kadar gizli kalmış savaş karşıtı görüşlerin izini sürüyor.

Ramazan Çakıroğlu: Pamuk Şekeri

Ramazan Çakıroğlu

[© Ramazan Çakıroğlu - KanalKultur] - Bir afeti devran olarak cümle âlemin dilinde dolaşıyordu. Herkesin dilinde bir "Pamuk Şekeri!".

Bir gün bir arkadaşıma dedim ki:

- Bu 'Pamuk Şekeri' kimdir?

O da:

- Dur sana anlatayım. Sen buralarda kaç yıldır yoksun, bilmezsin. Bir kadın var. İstanbul tarafından gelmiş. Üniversitede dil hocası. Eski ünlü güzellerdenmiş. Fakat görmelisin, bir afeti devran!

- Hayret, ben neden görmedim ki? Sonra nedir bu pamuk şekerinin özelliği?

Arkadaşım beni suçlarcasına sesini yükseltti;

- Nedir olur mu? Afeti devran diyorum. Yaklaşanlar cazibesine dayanamıyor, yörüngesine kapılıp gidiyor. Geçenlerde Pamuk Şekeri'yle uzun aşk yaşayan zengince bir iş adamı kanserden öldü. Ölmeden de Karataş'taki balıkçı barınaklarında geçirmiş son günlerini. Adamcağız borçlu gitmiş öbür dünyaya. Meslektaşları kendi aralarında para toplayıp, borçlarını kapatmışlar. Ben bunları sonradan öğrendim.

- Peki, bütün bunlarla Pamuk Şekeri'nin ne ilgisi var? Sonra senin ne işin var bu kadınla?

- Deli misin, Pamuk Şekeri diyorum sana. Bu kadının en büyük özelliği, paralı, yakışıklı ve biraz da mürekkep yalamış tipleri kendi yörüngesine çekmek ve kendi uzayında kaybetmek. Bir kere, bütün yaşamı boyunca, aşklarını hem kendi uzayında yok etmiş, hem de pamuk şekeri gibi yemiş. Bilirsin pamuk şekeri yumuşak, tatlı ve çok görünmesine karşın hiç doyurucu değildir. Yersin elinde tahta bir çubuk kalır. Onu da ilk çöp kutusuna atarsın. Olur biter.

- Vay be, diyebildim.

İlyas Üzüm: IV. Din Şûrası Üzerine

[© İlyas Üzüm - KanalKultur] - Tüzüğünde ifade olunduğu üzere (Resmî Gazete, 30/4/1993 ve bazı değişikliklerle 17/08/1998) Din Şûrası'nın amacı, bilimsel yeterlikleri ve dini hizmetleriyle tanınmış olan bilim ve din adamlarının katılımıyla Diyanet İşleri Başkanlığı'nca yürütülen hizmetlerin geliştirilmesi konusunda görüş oluşturmaktır.

Tüzük gereği Şûra'ya Diyanet İşleri Başkanı ve Din İşleri Yüksek Kurul üyesi yapmış olanlarla halen bu görevde olanlar, başkan yardımcıları, hukuk müşaviri, kurul başkanları, ana hizmet birimleri başkanları, yirmi bilim ve din adamı, on müftü ve beş vaiz, bir YÖK üyesi, ilahiyat fakültelerinden birer temsilci ile çeşitli bakanlık ve resmi kurum temsilcileri katılır.

Yasa gereği beş yılda bir toplanması gereken Şûra'nın ilki 01-05 Kasım 1993, ikincisi 23-27 Kasım 1998, üçüncüsü 20-24 Eylül 2004 yılında gerçekleştirilmiştir. Bunların ilkinde "Dini konularda toplumun aydınlatılması ve dinin farklı yorumlanmasından kaynaklanan problemler ile dinlerarası diyalog", ikincisi "Din ve dünya barışı", üçüncüsü "Avrupa Birliği sürecinde Diyanet İşleri Başkanlığı'nın yurtdışı din hizmetleri ve din eğitimi" konuları görüşülmüştür.

IV. Din Şûrası 12-16 Ekim 2009 yılında Ankara'da gerçekleştirilmiştir. "Din ve Toplum: Sosyal Problemler Karşısında Din ve Diyanet" konulu Şûra, çalışmalarını dört komisyon halinde yürütmüştür.

"Din ve Toplum" başlığını taşıyan birinci komisyonun ilk ve ikinci oturumlarında "Toplumsal değişimler karşısında din", üçüncü oturumda "Toplumsal hayatta din ve dindarlık", dördüncü oturumda "Toplumsal hayatta din ve dindarlık, kitle iletişim araçları ve din", beşinci oturumda "Dinin ve değerlerin istismarı, bidatler ve dini hayat", altıncı oturumda ise "Modern dönemde din motifli eğilimler ve Türk toplumu" konularında tebliğler sunulmuş, müzakereler yapılmıştır.

Christian Wulff: Onlar her iki toplumda da yaşıyorlar.

Almanya Federal Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Christian Wulff, Türkiye ziyareti kapsamında 19 ekim 2010 günü Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) 23. Dönem 5. Yasama Yılı Genel Kurul'unun 8. Birleşim'i 1. Oturumu'nda bir konuşma yaptı. Oturum Başkanlığını Başkan Vekili Sadık Yakut yürütüyordu ve Kâtip Üyeler Murat Özkan ile Bayram Özçelik'ti. TBMM Genel Kurul Tutanakları'nda kayda alınan konuşma metnini okurun ilgisine sunuyoruz. [KanalKultur]

* * *

BAŞKAN – Türkiye Büyük Millet Meclisinin 8'inci Birleşimini açıyorum.

Toplantı yeter sayısı vardır, görüşmelere başlıyoruz.

BAŞKAN – Ülkemizi ziyaret etmekte olan Almanya Federal Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Christian Wulff, 19 Ekim 2010 Salı günü (bugün) Genel Kurula hitaben bir konuşma yapmak istemişlerdir.

Bu hususu oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir. (...)

ALMANYA FEDERAL CUMHURİYETİ CUMHURBAŞKANI CHRISTIAN WULFF – Bayanlar ve baylar, sayın başkanlar, sayın milletvekilleri, ekselanslar, hanımefendiler ve beyefendiler; hepinizi ve büyük Türk milletini içtenlikle selamlamak istiyorum ve hemşehrilerimin de selamlarını size iletiyorum.

Bu benim için, ilk Alman Cumhurbaşkanı olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi önünde konuşmak çok büyük bir onur. Sizin davetiniz, ilişkilerimizin ne kadar yoğun ve yakın olduğunu gösteriyor ve özellikle, benim göreve geldikten sonra üçüncü resmî ziyaretimin beni Türkiye'ye getirmiş olmasından mutluluk duymaktayım. Bu, Türkiye ile Almanya arasındaki ilişkilerin önemini yansıtan bir husus. İlişkilerimiz çok köklü ve ülkelerimizin, milletlerimizin gelişimine her zaman zenginlik katmıştır. Doğu'yla Batı arasındaki diyalog çok erken zamanlarda yazarları etkilemiştir, sanatçıları etkilemiştir ve birçok alanda -ekonomide, siyasette, bilimde- çok yakın ilişkiler vardır.

Birinci Dünya Savaşının sonu iki ülkeyi farklı dönemlere getirdi. İmparatorluğu ve padişahlığı geride bırakarak parlamentonun merkezî rol oynadığı bir döneme girdik. Fakat ilk Alman Cumhuriyeti sadece on beş yıl sürdü ve diktatörlüğe girdi. Daha sonraki nasyonal sosyalist rejim döneminde birçok hemşehrim ve birçok Alman, görüşleri veya kökenleri nedeniyle takip edildiklerinden dolayı Türkiye'ye sığındılar. Takibata uğrayan bu insanlar burada izlerini bıraktılar. Örnek olarak besteci Paul Hindemith, hukukçu Ernst Reuter veya müzik pedagogu Edward Zug Mayer'i burada zikretmek istiyorum. Birçoğu Türkiye'deki üniversitelerde çalışmalara başladılar ve Türkiye'de bilim kalitesinin gelişmesine katkılarda bulundular ve bu vesileyle, Türkiye'ye bu insanları kabul etmeye hazır olduğu için teşekkür etmek istiyorum. Bunun için de size içten teşekkür borçluyuz. (AK PARTİ ve CHP sıralarından alkışlar)

Süheyla Taşçıer: Utanç

Süheyla Taşçıer

[© Süheyla Taşçıer - KanalKultur] - utanç

erkek
yasalarla
orospu dünya
halvet olurken

kurşuna dizemedikleri düşünceleri
kirli sarı kuyularda boğuyorlar

ağaçlar yıldızlara uzandı
dağlar ses verdi

öptüm
öptüm

canımı
cana verdim [© Süheyla Taşçıer - KanalKultur]

Meraklısı için: IV. Ulusal Biyolojik Antropoloji Sempozyumu Üzerine

[KanalKultur] - IV. Ulusal Biyolojik Antropoloji Sempozyumu 4 - 6 kasım 2010 tarihleri arasında Ankara'da Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde düzenlendi. Sempozyum; Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi ve Ahi Evran Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Antropoloji bölümlerinin katılımlarıyla gerçekleştirildi.

Düzenleme Kurulu Başkanlığını Prof. Dr. Metin Özbek ile Prof. Dr. Erksin Güleç yaptı. Düzenleme Kurulu üyeleri şu isimlerden oluştu: Prof. Dr. Yılmaz Selim Erdal, Doç. Dr. İsmail Özer, Doç. Dr. Timur Gültekin, Doç. Dr. Mehmet Sağır, Doç. Dr. Şakir Önder Özkurt, Doç. Dr. Başak Koca Özer, Yrd. Doç. Dr. A. Cem Erkman, Dr. Ömür Dilek Erdal, Dr. Gülfem Uysal, Araş.Gör. Ali Metin Büyükkarakaya.

Prof. Dr. Selahattin Salman, Prof. Dr. Ali Demirsoy, Prof. Dr. Galip Akın, Prof. Dr. Tuncer Korkmaz, Prof. Dr. Murat Yurdakök, Prof. Dr. İlter Uzel, Prof. Dr. Türkan Kutluay Merdol, Prof. Dr. Semra Ciğer, Prof. Dr. Haluk İşeri, Prof. Dr. Sezgin İlgi, Prof. Dr. Ercüment Çolak ile Prof. Dr. Ertunç Gündüz'ün "Bilimsel Danışma Kurulu" üyeliğini üstlendi.

4. Ulusal Biyolojik Antropoloji Sempozyumu'nda insan evrimi, iskelet biyolojisi, paleopatoloji, dental antropoloji, demografi, adli bilimler, büyüme ve gelişme, beslenme, zooarkeoloji, ergonomi, spor antropolojisi, paleontoloji, paleoekoloji, moleküler biyoloji, gerontoloji ve gömü gelenekleri gibi alanlarda yürütülen araştırmalar paylaşıldı.

Sempozyum, Prof. Dr. Metin Özbek (Hacettepe Üniversitesi Antropoloji Bölümü Başkanı), Prof. Dr. Musa Yaşar Sağlam (Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dekanı), Prof. Dr. Rahmi Er (Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dekanı), Prof. Dr. Selahattin Salman (Ahi Evran Üniversitesi Rektörü) ve Prof. Dr. Uğur Erdener'in (Hacettepe Üniversitesi Rektörü) açılış konuşmalarıyla başladı. Ardından Prof. Dr. Ali Demirsoy, "Evrim Gerçeği"ni irdelediği bir panel yapıldı.

İdeoloji ve İktidar Ekseninde Eğitim - Üniversite Reformu ve Yahudi Akademisyenlerin Mirasını Yeniden Değerlendirmek | Education in the Context of Ideology and Power - Turkish University Reform and the Jewish Academics in Perspective

[KanalKultur] - Boğaziçi Üniversitesi Atatürk Enstitüsü, Goethe Institut-İstanbul ve Avusturya Kültür Forumu 31 ekim - 1 kasım 2013 tarihlerinde Boğaziçi Üniversitesi'nde "İdeoloji ve İktidar Ekseninde Eğitim" başlıklı bir konferans düzenliyor.

Tarihçi Mete Tunçay'ın açılış oturumunda konuşma yapacağı bu konferansta, 1930'lu yıllarda yapılan üniversite reformu ve başta Nazi Almanyası'ndan olmak üzere Avusturya ve Macaristan'dan ayrılmak zorunda kalıp, Türkiye'ye kabul edilen Yahudi ve sosyalist akademisyenlerin mirası, onların Türkiye'ye gelişlerinin 80. yıldönümü vesilesiyle yeniden değerlendiriliyor.

Türk üniversite reformu ile ilgili yapılmış ve bugüne kadar üstü kapatılmış bazı araştırmalar yeniden gün ışığına çıkıyor ve "Yahudiler için güvenli liman Türkiye" klişesi sorgulanıyor. Konferansta şu sorular ele alınıyor:

• 1930'lu yıllarda gerçekleştirilen Türk üniversite reformu ile yeni bir milli kimlik ve yeni milli tarih anlatısı arasında nasıl bir ilişki vardı?
• Sürgün edilmiş olan Yahudi akademisyenlerin Türkiye'ye kabul edilmesi politikası, devletin Yahudi sığınmacılara ve Türkiye'deki Yahudi cemaatine yönelik politikalarına ne ölçüde yansıyordu?
• Geldikleri ülkelerde büyük çoğunluğu politik bir duruş sergileyen akademisyenlerin, Türkiye'deki siyasi atmosferle ilgili sessizliklerinin nedenleri nelerdi?
• Sürgündeki profesörlerin büyük çoğunluğu neden ilk buldukları fırsatta başka ülkelere gittiler?
• O dönem ortaya konan akademik çalışmalardan bugüne ne kaldı ve o zaman kurulan bazı bilim dalları gelişmeye devam ederken bazılarının yok olma noktasına gelmesinin nedenleri nelerdir?

Konferansın açılış konuşmalarını Şevket Pamuk (Boğaziçi Üniversitesi) ve Claudia Hahn-Raabe (Goethe-Institut Istanbul) yapıyor. Konferans sunum dili İngilizce.

Mete Tunçay'ın "On the Academic Interest on the University Reform and the Expelled Professors" başlıklı sunumunun ardından "State of Turkish Academia before the Arrival of Jewish Professors", "Acceptance of Jewish Professors and Turkish Politics towards Refugees", "Turkey through the Eyes of the Expelled Professors", "The Making of Modern Turkey: Jewish Professors and Defining Turkishness" ve "Jewish Professors and their Impact on the Structure of the Turkish University and Disciplines" başlıklı 5 panel düzenleniyor. Panellerde 17 sunum tartışmaya açılıyor:

Celal Necati Üçyıldız: Neşet Ertaş ve Abdallar

"Dost elinden gel olmazsa varılmaz /
Rızasız bahçanın gülü derilmez /
Kalpten kalbe bir Yol vardır görülmez /
Gönülden, gönüle Yar. Oy Yar Oy Yol gizli.." //

[© Celal Necati Üçyıldız - KanalKultur] - Bir köy vardı uzakta. Gidildi, görüldü. O köy "Kırtıllar" (Gırtıllar) köyü. Eski adı "Abdallar Köyü". Bir sel gelmiş, sonra birkaç km. öteye yeniden köy kurmuşlar. İşte ozanımız Neşet Ertaş bu köyde doğmuş. Eli saz tutan, keman tutan, zurna tutan çalmış, söylemiş. Ekmek tekneleri bunlar. Keskin'in bir köyü iken şimdilerde bir mahalle.

Açlık, yokluk. Göç etmişler: Kaman, Kırşehir, Çiçekdağı, İzmir, Ankara, İstanbul. Kaman'da belediye arsa vermiş, onları iskan etmişler. Her yıl Kaman'da "Abdallar Şenliği" yapıyorlar.

Geçen yıl katıldığım "2. Abdallar Şenliği"nde; pankart asılmıştı. Muharrem Ertaş, Hacı Taşan, Neşet Ertaş. Onlar İç Anadolu'da Dadaloğlu'nu yeniden yaşatmaya başlamışlardı. O yürekli sesleri Dalaoğlu'nun "bozlaklar"ından geliyordu. O kendilerine has; gırtlak namelerinin iç dünyasında Toroslar'da Türkmenlerin yaşamları sergileniyordu. Ağıtlar, bozlaklar İç Anadolu'dan Toroslar'a uzanıyor. Köyde, kentte yaşlı, genç onların türkülerinde kendini buluyordu.

Neşet Ertaş, don değiştirdi. Ama onun adı yaşıyor. Her kentte bir Neşet; her kente bir Ertaş var. Silifke'de Ali Topuz dostumuz, Neşet Ertaş sevgisi ile oğluna Neşet adını koydu. Gitti mahkeme kararı ile soyadını Ertaş yaptırdı. Şimdi oğlu Neşet Ertaş yaşamına devam ediyor. Onun sevgisi yüreklerinde.

Silifke demişken, bir gün Neşet Ertaş, Silifke'ye konsere geldi. Rahmi Doğanlar Sineması yeni yapılmıştı. Yaklaşık 1968-1969 yılları olmalı. Salon tıka basa dolu idi. O gece "ben otelde yatmam, beni topraklarım ile buluşturun" dedi. Say mahallesinde yaşayan Abdal hısımlarının yanına gitti. Hüseyin Say'ın (Foforlu Hüseyin) konuğu oldu. O dostlarını sevdi. Bir hafta kaldı. Akşamları oturuyorlardı; kemanını, gırnatasını alan geliyordu. Sabahlara kadar muhabbet ettiler. Sabahları kalkıyordu, Ağa'nın Kahvesi'nde kahvesini içiyor, sohbet burada devam ediyordu. Küçük Hüseyin Say onun mihmandarı idi. Yanından ayrılmıyordu. "Hüseyin oğlum, sazımı getir." Hüseyin bir çırpıda gidiyor, evden sazını alıp, geliyordu. Kahvede onlara saz çalıp, türkü çığırıyordu. Sonra birlikte eve gidiyorlardı. Bir hafta sonra Ankara'dan bir telefon geldi. "Artık gel gayri dediler" o da Ankara'nın yolunun tuttu. Sonra ne olsun biliyor musunuz? Hiç baba mesleği ile ilgilenmeyen oğul Hüseyin Say'a bir ilham geldi; saz çalıp, türkü çağırmaya başladı. Şimdi hâlâ çalıyor.

Firuz Kutal çizdi: Bizim şarkımız da sizin için!

© Firuz Kutal çizdi:
Bizim şarkımız da sizin için!

Bugünün Dünyasında Evrimden Faydalanmak - Dilin Evrimi - Sanat ve Simgeselliğin Kökenleri Üzerine

Bilim ve Teknik [Tübitak]
42 (2009) 499, ISSN 977-1300-3380

[KanalKultur] - TÜBİTAK tarafından 2009 yılında yayınlanan Bilim ve Teknik Dergisi, 499. sayısında 'Evrim Kuramı'nı konu ediniyor. Derginin yeni sayısında "Darwin'in Yaşayan Mirası: 150 Yıl Sonra Evrim Kuramı " dosyası yer alırken, dergi "Charles Darwin 200 Yaşında", "Bugünün sorunlarını anlamak için 150 yıllık kılavuz - Evrim Teorisi" manşetinin yer aldığı kapakla yayınlanıyor.

Bilim ve Teknik Dergisi'nin yeni sayısında yer alan "Darwin'in Yaşayan Mirası: 150 Yıl Sonra Evrim Kuramı" başlıklı makalede, "Bir Viktoria dönemi amatörü usulca ve titizlikle yürüteceği gözlemlerle ömür boyu sürecek bir arayışa girdi ve doğal dünya hakkında düşündü. Sonuçta 150 yıl önce, çağımızın bilim gündemine hâlâ yön veren bir kuram üretti." deniyor.

Ayrıca, "Bugünün Dünyasında Evrimden Faydalanmak" başlığıyla yayınlanan makalede de "Evrimi anlamak sağlık hizmetleri, hukuki uygulamalar, ekoloji ve her türlü iyileştirme ve tasarım sorunlarının çözümüne yönelik güçlü teknolojilerin önünü açıyor. Charles Darwin, kuşlar ve böcekler üzerinde yaptığı çalışmaların getireceği çığır açan teknolojik gelişmeleri şüphesiz öngörmemişti. Evrimin tarihini ve mekanizmalarını kavrayışımızdaki ilerlemeler, bugün pek çok farklı alanı şekillendiren etkili uygulamaların yolunu açtı." görüşleri vurgulanıyor.

TÜBİTAK Popüler Bilim Yayınları Müdürü Genel Yayın Yönetmeni Adnan Bahadır, dergi için kaleme aldığı giriş yazısında özetle şu ibareleri kaydediyor:

"Çekingen ve titiz bir dehanın günümüzden tam bir buçuk asır önce yayımladığı devrimsel eseri "Doğal Seçilim Yoluyla Türlerin Kökeni ya da Hayat Mücadelesinde Avantajlı Irkların Konumu", 20 yılı aşan yorucu ve mükemmeliyetçi bir kişisel çalışmanın sonucuydu. Charles Darwin bu eserle, türlerin evrimi ve doğal seçilim gibi iki önemli kavramı kullanarak evrim kuramının temel sistematiğini ortaya koydu. Çevremizdeki canlı çeşitliliğinin oluşumuna dair neyin nasıl olduğunu açıklamaya çalışan bu eser, aynı zamanda modern biyoloji ve yaşam bilimlerinin de kuramsal temelini oluşturdu. Evrim kuramı, sonraki yıllarda popülasyon genetiği, biyokimya, genom bilimi ve moleküler hücre biyolojisindeki gelişmelerin yardımıyla evrimsel biyoloji adını verdiğimiz bir bilim dalına dönüştü.

Şu bir gerçek ki, bilim tarihinde çok az düşünce, yaşam, doğa ve insan bilimlerini evrim kuramı kadar etkileyebilmeyi başarmıştır. Evrim kuramı günümüzde, yaşam bilimlerinin yanı sıra çevre bilimleri, biyoteknoloji, optimizasyon, bilgisayar bilimleri, dilbilim, antropoloji, psikoloji ve ekonomi gibi farklı dallarda da uygulama alanı bulmakta, evrimsel düşünce pek çok bilimsel gelişmeye yön göstermektedir. Bugünün bilimi, doğayı ve olayları anlamlandırmak ve olaylar arasında ilişki kurmak için evrimsel düşünceden sıklıkla yararlanmaktadır..."

Dergide evrimle ilgili belli başlı şu makaleler yer alıyor: "Darwin'in Yaşayan Mirası: 150 Yıl Sonra Evrim Kuramı"; "Atomlardan Özelliklere Çeşitlilik"; "Doğal Seçilimin Genetikle Testi"; "Bugünün Dünyasında Evrimden Faydalanmak"; "Sanat ve Simgeselliğin Kökenleri Üzerine"; "Dilin Evrimi"; "DNA'mızdaki Virüs Fosilleri". [KanalKultur]

Bilim ve Teknik [Tübitak] 42 (2009) 499, ISSN 977-1300-3380

Roz Kohen: İstanbul'u Yeniden Keşfetme Hürriyeti

© Roz Kohen
- Annem Ester Romano,
Sultanahmet, 9 kasım 1934

© Roz Kohen - Annem Ester Romano,
Kilyos, 4 temmuz 1935

© Roz Kohen
- Annem Ester Romano,
16 ağustos 1936

© Roz Kohen
- Babam İsak Kohen,
İstanbul, 2 şubat 1937

© Roz Kohen
- Babam İsak Kohen,
Florya, 15 ağustos 1937

© Roz Kohen
- Babam İsak Kohen,
Moda plajında, 1937

© Roz Kohen
- Annem Ester Romano, Çamlıca'da,
15 mayıs 1938

 

© Roz Kohen - Babam İsak Kohen,
Büyükada vapurunda, 4 haziran 1939

Roz Kohen "Yahudi İstanbul'unu / İstanbul Yahudileri'ni" anlatıyor: İstanbul'da Yahudiler ve Yahudi Yaşamı

[KanalKultur] - Avrupa II. Cihan Harbi'nin eşiğindedir...

Bu esnada, bizimkiler ve yeni kuşak, Türkiye'de "yeniden" keşfettikleri hürriyetin ve İstanbul'un tadını çıkartırlar.

Sosyal / kültürel değişimin etkisiyle, eskilerin 19cu yüzyılın sonunda bildikleri Haliç'teki mesire yerleri ve Kağıthane Deresi sefaları, artık İstanbul'un plaj sefalarına yerini bırakıyordu. 1950 ve 60'lara dek İstanbul'un en çok gidilen plajlarına gitme alışkanlığı, işte bu yıllarda edinilir.

Annemle babam, yaşlanana dek hafta sonlarında İstanbul'u bir uçtan öbür uca gezmeye devam ettiler. Florya'dan Kilyos'a; Boğaz'da çay sefaları, Hünkar ve Cırcır'da bahar piknikleri; Salacak'tan Moda, Bostancı, Pendik ve Kartal'a her firsatta gittiklerini ve bizleri de çocukken götürdüklerini hatırlarım.

Mali durumları kısıtlıydı; ev ve toprak sahibi değillerdi ama güzel gezmeyi ve her İstanbullu gibi şehrin her köşesine uzanmayı bilirlerdi.

Gençliklerinde Kasımpaşa'dan Polonez köye yürüyerek gittiklerini anlatırlardı. Boğazı, tabii ki çarklı vapurla kat ediyorlardı... [KanalKultur]

Başkenti Tasarlamak - Osmanlı'da Darwinizm ve Evrim Kuramlarına İlgi Üzerine...

Toplumsal Tarih [Tarih Vakfı Yayınları]
187 (2009), 96 S., ISSN 1300-7025-9-1

[KanalKultur] - Toplumsal Tarih 2009 yılında yayınlanan 187. sayısında, Ankara'nın bir başkent olarak planlanmasını ve kurulmasını Lörcher ve Jansen Planları çerçevesinde inceleyen "Başkenti Tasarlamak" başlıklı bir dosyaya yer veriyor. Dosya içerisinde yer alan, Aykut Kansu'nun "Jansen'in Ankara'sı İçin Örnek Bir 'Bahçe Şehir' ya da Siedlung: 'Bahçeli Evler Yapı Kooperatifi' 1934-1939" isimli makalesi, Herman Jansen'in Nazi Almanyası'nda oldukça revaçta olan muhafazakar ve gerici bir şehir planlama görüşünü Türkiye'de uygulama çabalarını Bahçelievler örneği üzerinden inceliyor.

Yine dosya içinde, Neşe Gurallar, Ankara'nın başkent ilan edilmesiyle birlikte, şehrin içinde devletin gücünün cisimleştiği bir Devlet Mahallesi kurma girişimlerini Lörcher ve Jansen planlarına bakarak inceliyor. Levent Uluiş ise, "Lörcher'in Ankara'sı: Anti-Modernist ve Otoriter Eğilimleri Yansıtan Bir Şehir Tahayyülü" başlıklı makalesinde, mimarlık ve şehir planlamasının, Kemalist rejim tarafından nasıl sahiplenildiğini ve nasıl etkili bir ideolojik propaganda aracı olarak kullanıldığı üzerine yazıyor.

Sevtap Işıkçıus'un Cengiz Kırlı ile yaptığı ve Kırlı'nın "Sultan ve Kamuoyu: Osmanlı Modernleşme Sürecinde 'Havadis Jurnalleri' (1840-1844)" isimli kitabını konu alan söyleşi de yer alıyor. Kırlı, Osmanlı'daki hafiyelik faaliyetlerinin gelişimini, jurnallerin içeriklerini ve tutulan bu raporların tarihsel önemini anlatıyor.

Mehmet Ö. Alkan'ın evrim kuramının Osmanlıca literatüre ilk ne zaman ve nasıl girdiğine dair bazı örnekleri incelediği "Osmanlı'da Darwinizm ve Evrim Kuramlarına İlgi Üzerine..." başlıklı yazısı da 187. sayıda yer alan yazılardan bir diğeri.

Ludmila Denisenko, "Rus Emperyalizmi: Kafkasya'nın Ruslaştırılması ve Malakanlar" başlıklı yazısında, Malakanlar'ın Türkiye'nin kuzey doğusuna kadar uzanan sürgün hayatlarını üzerinden Rus İmparatorluğu'nun emperyalist politikalarını inceliyor.