[© İlyas Üzüm - KanalKultur] - Tüzüğünde ifade olunduğu üzere (Resmî Gazete, 30/4/1993 ve bazı değişikliklerle 17/08/1998) Din Şûrası'nın amacı, bilimsel yeterlikleri ve dini hizmetleriyle tanınmış olan bilim ve din adamlarının katılımıyla Diyanet İşleri Başkanlığı'nca yürütülen hizmetlerin geliştirilmesi konusunda görüş oluşturmaktır.
Tüzük gereği Şûra'ya Diyanet İşleri Başkanı ve Din İşleri Yüksek Kurul üyesi yapmış olanlarla halen bu görevde olanlar, başkan yardımcıları, hukuk müşaviri, kurul başkanları, ana hizmet birimleri başkanları, yirmi bilim ve din adamı, on müftü ve beş vaiz, bir YÖK üyesi, ilahiyat fakültelerinden birer temsilci ile çeşitli bakanlık ve resmi kurum temsilcileri katılır.
Yasa gereği beş yılda bir toplanması gereken Şûra'nın ilki 01-05 Kasım 1993, ikincisi 23-27 Kasım 1998, üçüncüsü 20-24 Eylül 2004 yılında gerçekleştirilmiştir. Bunların ilkinde "Dini konularda toplumun aydınlatılması ve dinin farklı yorumlanmasından kaynaklanan problemler ile dinlerarası diyalog", ikincisi "Din ve dünya barışı", üçüncüsü "Avrupa Birliği sürecinde Diyanet İşleri Başkanlığı'nın yurtdışı din hizmetleri ve din eğitimi" konuları görüşülmüştür.
IV. Din Şûrası 12-16 Ekim 2009 yılında Ankara'da gerçekleştirilmiştir. "Din ve Toplum: Sosyal Problemler Karşısında Din ve Diyanet" konulu Şûra, çalışmalarını dört komisyon halinde yürütmüştür.
"Din ve Toplum" başlığını taşıyan birinci komisyonun ilk ve ikinci oturumlarında "Toplumsal değişimler karşısında din", üçüncü oturumda "Toplumsal hayatta din ve dindarlık", dördüncü oturumda "Toplumsal hayatta din ve dindarlık, kitle iletişim araçları ve din", beşinci oturumda "Dinin ve değerlerin istismarı, bidatler ve dini hayat", altıncı oturumda ise "Modern dönemde din motifli eğilimler ve Türk toplumu" konularında tebliğler sunulmuş, müzakereler yapılmıştır.
İkinci komisyon "Sosyal Problemler Karşısında Din" başlığını taşımaktadır. Komisyon birinci oturumda "Cinsellik ve toplumsal hayat", ikinci oturumda "Aileden kaynaklanan sorunlar ve bunların çözümünde dinin rolü", üçüncü oturumda "Toplumsal şiddet", dördüncü oturumda "Zararlı alışkanlılar ve toplumsal hayat", beşinci oturumda "Ekonomik problemler ve sosyal hayata yansımaları" konularını görüşmüştür.
Üçüncü komisyon "Sosyal açılımlı din hizmetleri" başlıklıdır. Komisyon birinci oturumda, "Toplumun himayeye muhtaç unsurları ve Diyanet, ikinci oturumda "Aile danışmanlığı ve Aile büroları", üçüncü ve dördüncü oturumlarda "Cami dışı hizmetler, beşinci oturumda "Doğal afetler karşısında din ve Diyanet, Çevre sorunları ve Diyanet" konuları ele alınmıştır.
Dördüncü komisyon "Toplum ve din eğitimi" adını taşımaktadır. Komisyon ilk oturumda "Ortaöğretimde örgün din eğitimi", ikinci oturumda "Yaygın din eğitimi", üçüncü oturumda "Diyanet İşleri Başkanlığı hizmet içi din eğitimi", dördüncü oturumda "Yüksek öğretimde din eğitimi", beşinci oturumda "Lisansüstü eğitimde din eğitimi" konuları ele alınmış, müzakereler yapılmıştır.
Görüldüğü gibi, Şûra'da ele alınan konuların ana eksenini "Sosyal problemler karşısında din ve diyanet ve sosyal açılımlı din hizmetleri oluşturmuştur. Bu kapsamda toplumsal değişim, modernleşme, küreselleşme, kentleşme, toplumsal çözülme, din ve dindarlık, dinî değerlerin istismarı, modern dönemde dinî motifli eğilimler, ailevi sorunlar, şiddet, cinnet, intihar, zararlı alışkanlıklar, tüketim kültürü ve yoksulluk gibi sosyal konuların yanı sıra, toplumun himayeye muhtaç kesimleri, sokak çocukları, çocuk işçiler, öksüzler ve yetimler, yaşlılar, engelliler ve engelli aileleri gibi toplumun çeşitli sıkıntılar içinde olan kesimlerinin sorunları ve bu sorunlara yönelik çözüm önerileri üzerinde durulmuştur. Ayrıca Şûra'da, örgün ve yaygın din eğitimine ilişkin sorunlar ve çözüm önerileri, ilköğretimde, liselerde, imam hatip liselerinde, Kur'an Kurslarında, İlahiyatlarda din eğitimi, genel olarak irşat dili ve Aile, İrşat ve Rehberlik Bürolarının hizmetleri işlenmiştir.
80 kadar tebliğci ile 200'e yakın müzakerecinin katılımıyla gerçekleştirilen Şûra beş gün sürmüş, ilk gün açılış, protokol konuşmaları ile genel oturum yapılmış, bu oturumda başkanlık divanı, komisyon başkanlıkları ve Divan üyelerinin seçimi yapılmıştır. Komisyonlar ikinci ve üçüncü günde müstakil olarak çalışmış, dördüncü gün ise değerlendirme oturumları gerçekleştirmiştir. Beşinci ve son gün "Komisyonlardan gelen tekliflerin değerlendirilmesi ve Şûra kararlarının oluşturulması" oturumu yapılmış, ardından Şûra kararları oylanmıştır. Aynı gün basın toplantısı ile Şûra sonuç bildirgesi kamuoyuna duyurulmuştur.
Diyanet İşleri Başkanı Ali Bardakoğlu Şûra'nın kapanışında yaptığı konuşmada, öne çıkan bazı hususlara temas etmiştir. Basında gündeme getirilen "din dili" tartışmalarına değinen Bardakoğlu, ''Din dili deyince dinin anlattıklarının, muhtevasının, mesajının ve davetinin toplumun her kesimine anlayacağı şekilde ulaştırılmasını kastediyoruz. Yoksa bizim dışımızdaki odakların bizden beklediği şekliyle dini anlatmayı kastetmiyoruz'' demiştir.
Devamında Bardakoğlu, "Din her sabah kalktığımızda yeniden konuşacağımız bir konu değildir. Bu din 14 asırdır vardır ve biz dini, ana kaynaklarının ışığı altında, 14 asırlık sahih geleneğimizi de göz önüne alarak, ama günümüzde, 21. yüzyılda yaşadığımızı fark ederek anlatmak zorundayız. Başkanlık mensuplarından, ilahiyat fakültesinin ciddi öğretim üyelerinden de her sabah din konusunda yeni bir şey beklemeyin" diye eklemiştir.
Şûra'da katılımcılar tarafından ele alınan televizyon dizileriyle ilgili olarak, Başkan, "Televizyon dizilerinde ve filmlerde daha özenli davranılmasını" da isteyerek, ''Evlilik dışı ilişkileri normal gösteren ve alıştıran ahlaki yanlışları sıradanlaştıran'' filmlerden ve rol modellerden kaçınılması gerektiğini" söylemiştir. Devamında, ''Geleceği inşa ederken bu yanlışların bir çukur olduğunu ve bunlara düşersek bir daha kalkamayacağımızı bilmemiz gerekiyor'' diyen Bardakoğlu, ahlaki ve manevi değerleri korumada herkese görev düştüğünü dile getirmiş, bilhassa çocukların ve gençlerin zihnini bulandıracak rol modellerden kaçınılmasının Şûranın temennisi olduğunu bildirmiştir.
Ayrıca Şûra'da Din hizmetlerinin cami dışına çıkması için "Sosyal açılımlı din hizmeti" kavramının geliştirildiğini belirten Diyanet İşleri Başkanı çevre bilincinin oluşması, kan davalarının önlenmesi, barışın sağlanması, ağaçlandırma, çevre sağlığı, yoksullukla mücadele, kız çocuklarının okutulması, aile içi şiddetin önlenmesinde, din görevlilerinin toplumsal zihniyet dönüşümünü gerçekleştirmesi gerektiği" konusu üzerinde durmuştur.
Şûra kararları 32 madde halinde Diyanet'in sitesinde yayımlanmıştır. Diyanet İşleri Başkanı Şûra kararlarının Başkanlığın ilgili birimlerince pratiğe yansıtılacağını kaydetmiştir. [© İlyas Üzüm - KanalKultur]
* Doç. Dr., Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu Üyesi
[28 Ocak 2010]
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder