Kuruluş, Kuşatmalar, Kültür: Eski Çağ'da Byzantion (İstanbul)

Toplumsal Tarih [Tarih Vakfı Yayınları]
197 (2010), 96 S., ISSN 1300-7025-9-1

[KanalKultur] - Toplumsal Tarih'in mayıs 2010 (197.) sayısının dosya konusu Byzantion; sonradan İstanbul olacak olan Konstantinopolis kurulmadan neredeyse 10 asır önce kurulan, tarihi yarımadanın ucundaki kent. Editörlüğünü Oğuz Tekin'in yaptığı dosyada kentin kuruluşu, Eski Çağ'da başından geçen kuşatmalar ve kültürü ele alınıyor. Oğuz Tekin kendi yazısında ayrıca Üsküdar kazı sonuçlarına değinerek bu değerlendirmelerdeki önemli tarihsel yanlışları da ortaya koyuyor.

197. sayıdaki önemli yazılardan biri de Fatmagül Berktay'ın Hannah Arendt'in Türkçeye çevrilen kitabıyla aynı başlığı taşıyan "Kötülüğün Sıradanlığı: Eichmann Kudüs'te" başlıklı yazısı. Berktay yazısında, Arendt'in "kişinin kendisi hakkındaki hakikati anlatması daha zordur ve dolayısıyla daha değerlidir" tespitinin altını çiziyor. Bu sayıda Fatma Berktay'ın yazısı ile birlikte M. İnanç Özekmekçi'nin Eichmann'ın İsrail'deki yargılanmasının o yıllarda Türkiye'de basına nasıl yansıdığını ele alan bir değerlendirme de yer alıyor.

Keza, Tarih Vakfı'nın bastığı İlhan Tekeli'nin toplu eserlerinin onuncu cildinin yayınlanması vesilesiyle Ferdan Ergut'un yaptığı kapsamlı bir söyleşi var. Tekeli tarih anlayışından siyasete, üniversiteden Aydınlar Dilekçesi'ne kadar birçok konuda görüş ve anılarını okuyucuyla paylaşıyor.

Namık Erkal "İstanbul'da Üç Yıl, Çarşıda Bir Gün: Charles White Seyahatnamesi" başlıklı yazısında 19.yüzyılın ortalarında kaleme alınmış olan White'ın seyahatnamesini ele alıyor.

Feza Tansuğ notaya alınan ilk Mevlevî ilahisi "Ey Ki Hezar Aferin"in musiki tarihindeki yerini ele alıyor ve söz konusu ilahiyi yeniden kuruyor.

Ruben Melkonyan "Çağdaş Türk Edebiyatında İslamlaştırılmış Ermeni Kadın İmajı" başlıklı yazısında söz konusu sorunun edebiyata nasıl yansıdığını örneklerle inceliyor.

Osman Köker, I. Dünya Savaşı'nda Ermeni kadın ve çocukların Müslümanlara dağıtılmasını arşivden aldığı belgelere dayanarak ele alıyor.

Arzu Terzi, II. Abdülhamid zamanında İştar Kapısı'nın ve Babil harabeleri kazı izinlerinin Almanlara hangi şartlarda verildiğini ortaya koyuyor.

Ali Volkan Erdemir, 19. yy sonu ve 20. yy başında Osmanlı ile bilgi ve fikirleri Japonya'ya taşıyan üç Japon düşünürü tanıtıyor.

Musa Çimen, Hekimbaşı Behçet Efendi'nin Hezar Esrar kitabını tanıtıyor ve Osmanlı halk tıbbının 19.yüzyılda modern tıbba doğru değişimini ele alıyor.

Hamit Erdem Yeni Hayat‘ın "1 Mayıs Nüsha-ı Fevkaladesi" başlıklı ve 1922 tarihli sayısını tanıtıyor; Hüseyin Bozdağ da 1912 yılına ait Osmanlı İşçi ve Çiftçi Fırkası'nı kapatma belgesini değerlendiriyor.

Toplumsal Tarih'in Mayıs 2010 sayısında ayrıca Edhem Eldem "L'Illustration'dan Seçmeler", Emel Seyhan ise "Osmanlı Basınında Bu Ay" adlı düzenli köşeleriyle yer alıyor. [KanalKultur]

Toplumsal Tarih [Tarih Vakfı Yayınları] 197 (2010), 96 S., ISSN 1300-7025-9-1