[KanalKultur] - Bulgar araştırmacılardan Mariya P. Nikolçovska yukarıda adı geçen Doğu Rodop Sıradağları Bölgesi'nde birçok tekke ve türbe bulunduğunu; bunların çoğunun Alevi-Bektaşilere çok azının da Sünnilere ilişkin olduğunu; Sünnilerin köylerindeki Alevi-Bektaşi tekkelerinin pek bakımsız bulunduğunu, Bektaşilere de bakım ve onarımlarına izin vermediklerini; bu tekke ve türbelerde yılın belirli günlerinde Alevi-Bektaşilerin toplanarak Nevruz'da İmam Ali'nin doğum gününü, 10 Muharrem'de İmam Hüseyin'in Kerbela'da şehit edilmesini, "Aşure günü"nü, "Hıdırellez"i, "Kasım Doksanı-Acı-Su"yu, "Yedi Kızlar Aşı"nı, "Sayacılar-Camalcılar" (erkek karnavalı) törenlerini yaparken saz çalıp, nefes söylediğini belirtiyor.
a) Mestanlı (Momçilgrad / Момчилград) Yöresindeki Tekke ve Türbeler
1. Dambala (Damla Taş) Akçeli tepe eteğinde Akçeli Baba Türbesi
2. Şifalı kaplıcalara yakın Dambala'nın Yaran Baba Türbesi
3. Çomakovo (Broş) köyü arazisinde Balım Baba Türbesi
4. Bivolyane (Mandacılar) köyü civarında Kilise Tepe'de Hüseyin Baba
5. Gorno Tozlar (Yukarı-Toz) köyü üzerinde Gedik Baba Türbesi
Yukarıdaki türbelerde yaz mevsimi cemleri yapılmaktadır.
Aşağıdaki türbelerde güz mevsimi cemleri yapılmaktadır.
6. Bivolyane (Mandacılar) köyünde Elmalı Baba Tekkesi
7. Dolna Çobanka köyü kazerler mevkiinde Kazer Baba Türbesi
8. Başka yere göçen Omurcılar köyü yanında Devintsi köyü üzerinde Omur Baba Türbesi
9. Dolna Çobanka köyünün Kedicik mevkiinde Koca Meşe Türbesi (burada Kamberler Cemi yapılmaktadır)
10. Borovo (Çam-Dere) köyü yanında Abalı Baba yahut Abalar Baba Türbesi (ünlü Gavunlar Cemi yapılmaktadır)
11. Devintsi köyü üzerinde Zeki Baba Türbesi
12. Vryalo köyü yanında İsman Baba (Kadın Baba) Türbesi buna İsman Ana da denir (burada Çalköy Cemi yapılır)
13. Tatul (Kaya-başı) köyü yanında Acı Oluk mevkiinde İbrahim Baba Türbesi
14. Gorna Çobanka (Çoban-köy) köyü yanında Kedçal mevkiinde İbrahim Baba Türbesi (burada Büyük Kedçal Cemi yapılmaktadır)
15. Sünni köyü Plenitsa çevresi Kedikçal mevkiinde Nalbant Baba Türbesi (bakımını Aleviler yapmaktadır)
16. Varbişte (Bayramlar) köyü yanında Taş Erli Baba Türbesi (Bayramlar Cemi yapılmaktadır)
17. Nanovitse köyü üzerinde Büyük-Yaran ve Küçük-Yaran Türbeleri (Aleviler tarafından saygıyla ziyaret edilmektedir)
b) Koşu-Kavak (Krumovgrad / Крумовград) Yöresindeki Tekkeler
1. Koşu-Kavak yanında Seyyid Baba Türbesi (Sünni ve Aleviler tarafından ziyaret edilmektedir)
2. Dıjdovnik (Ömer oğulları-Yağmurlar) köyü yanında Yağmur Baba Türbesi (Alevilerce ziyaret edilmektedir)
3. Doborsko köyü çevresinde Celeve ile Kran tepelerde bulunan türbeler (Aleviler ziyaret yapmaktadır)
4. Doborsko köyü arazisindeki iki türbe Alevilerce çok saygındır.
5. Yine Doborsko köyü Alevilerince Çal köyündeki eski cami yanındaki türbe de kutsal sayılmaktadır.
6. Padalo köyü arazisindeki iki türbe Doborsko ve Çuçuliga yöresi Alevilerince ziyaret edildiği gibi birine de Sünniler sahip çıkmaktadır.
7. Bubino köyü çevresinde iki türbe olup birisi Sünni din bilgini bir efendi olup diğerine Orta-Köy (İvaylovgrad / Ивайловград) ilçesi Çuçiliga köyü Alevilerince çok saygı gösterilmekte, bu köye kadar doğudaki Alevi sınırı ulaşmaktadır.
c) Kırcaali (Kırcali / Област Кърджали ) Yöresindeki Tekkeler
1. Baştino (Babalar) köyü yanında Hasan Baba Türbesi vardır, burasının Alevileri "Babaî" olup bu yöredeki diğer Alevilerin çoğu Bektaşidirler.
2. Gorna Krepost (Tekke köyü) köyündeki Hızır Baba Türbesi'nde Babailer burada "ilkbahar cemi" yapmaktadır.
3. Broş (Tekke) köyü yanındaki türbe Ali Baba'nındır. Burada cemden önce panayır yapılmakta, Aleviler Bektaşi olup mevlit okutmaktadırlar.
4. Bolyartsi köyü yanındaki Saran Baba Türbesi-Babai
5. Zvezdelina (Kaya-altı) köyü yanında Nazar Baba ve Gaip Baba adında iki türbe vardır.
6. Şiroko pole köyü yanında Alevilerce saygı gören Sürmeli Baba Türbesi vardır.
Bu bölgede kimlere ilişkin adı belli olmayan birçok türbe vardır. [KanalKultur]
[22.11.2002]
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder