[KanalKultur] - Toplumsal Tarih'in ocak 2007'de yayınlanan 157. sayısının kapak konusu, ünlü şair Nazım Hikmet'in kaçışını aydınlatacak olan ve Rusya Devlet Sosyal Siyasal Tarih Arşivi'nden sağlanarak ilk kez "Toplumsal Tarih"te yayımlanan bir belge. Bu belgeyle Nazım Hikmet'in Plehanov gemisiyle Boğaz'dan Köstence'ye uzanan kaçış hikayesi gün ışığına çıkıyor.
Türkiye'nin Ortadoğu ve Balkanlardaki komşularında "genç subaylar" fenomeni, Anıtkabir'in inşası sırasında ve öncesinde yaşanan siyasi gerginlikler, Mohaç Meydan Savaşı ve tarihin en eski tapınakları üzerine yazılar, geçtiğimiz günlerde kaybettiğimiz tarihçi Prof. Stanford Shaw ile yapılmış bir söyleşi de Toplumsal Tarih'in 157. sayısında yer alıyor.
Ayrıca 157. sayıda, Aydan Çelik'in çizgileriyle renklenen bir 2007 takvimi hediye ediliyor.
1. Dünya Savaşı Ertesinde Endonezya Müslümanları ve Halife Sorunu - Martin van Bruinessen, Endonezya Müslümanlarının İslâm'a yaslanarak bir direniş örgütleme çabalarını anlatıyor: "Muhammadiye örgütü, halife-sultanın mağlup edilmesi ve Britanya tarafından barış koşullarının Türkiye'ye dayatılmasıyla ilgilenmişti. Mustafa Kemal'in direniş hareketi Endonezya Müslümanları tarafından sempatiyle karşılanmış, bu harekete karşı savaş ilan eden Vahdettin ise, birçok Endonezyalının gözünde kendini halife olarak yetkisizleştirmişti. İlk Tüm İslam Kongresi, Haji Agus Salim'in teklifiyle Mustafa Kemal'e zaferlerini kutlayan bir mesaj gönderdi. Son sultan ülkeden kaçtığında ve Büyük Millet Meclisi Abdülmecid'i dünyevi gücü olmayan ‘ruhsal' bir halife olarak atadığında, Kemalistlere duyulan coşku azalmadı."
Tarih Üzerine: Paradigmayı Aşmak - Ayda Arel'in kaleminden tarihi algılamak ve tarih çalışmaları üzerine bir yazı: "Tarih çalışmalarının doğasında belli bir değişebilirlik / değiştirilebilirlik payı vardır. Tarih anlatıları arasındaki farklılaşmalar sadece bilinenlere yeni veri ve belgelerin eklenmesinden ileri gelmez, aynı zamanda tarihçiler arasındaki zihinsel koşullanma farklarına da bağlı olabilir. Tarihçinin güvenirliğinin ölçüsü, kurduğu ilişki örüntüsünün denetlenebilirliğidir. Tarihçinin yaratıcılığıysa oluşturduğu örüntünün esnekliğinde, bu örüntüyü başka veri ve bilgileri dışlamayan bir tasarı olarak kurgulayabilmesindedir."
Develerle Hasta ve Yaralı Taşıma - Osmanlı Ordusu Kakule Sıhhiye Bölükleri - Nuran Yıldırım, Osmanlı ordusunda kakule yüklü develerden oluşan birlikleri ele alıyor: "Kakuleleri ilk kez Fransızlar, Kırım Savaşı'nda yaralı askerleri katır sırtında taşımak için kullandı. Fransız kakuleleri, bağlantı yerlerindeki demir üçgenlerden birbirine eklenen yelken bezlerinin çaprazlama yerleştirilmesinden oluşuyordu. İki çeşit kakule vardı. Biri, hafif yaralılar için katırın her iki tarafına yerleştirilen koltuk biçimindeydi. Diğeri yatak biçiminde olup, ağır yaralı askerlerin taşınması amacıyla katırın sırtına uzunlamasına yerleştirilirdi."
Toplumsal Tarih'in 157. sayısında Emel Seyhan'ın kaleminden "Osmanlı Basınında Yüz Yıl Önce Bu Ay", Yavuz Selim Karakışla'dan "Arşivden Bir Belge" ve Edhem Eldem tarafından hazırlanan "L'Illustration'dan Seçmeler" bölümleri de yer alıyor. [KanalKultur]
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder