 |
| Tayeba Begum Lipi - Never Been Intimate | Hiç Yakın Olmadı / 1 kasım - 30 aralık 2013; Pi Artworks İstanbul |
Küvet, bebek arabası, resim çerçevesi, kadın çantası ve hatta sutyen gibi pürüzsüz, baştan çıkarıcı ve gösterişli gündelik öğeler, her biri kendi zırhıyla kaplanmışçasına, parlak, gümüş renkli metal panellerin üst üste binmesiyle şeklini alıyor. Ancak, yakından bakıldığında, ışığı yansıtan bilenmiş kenarlarıyla birer jilet olduğu anlaşılan metal paneller ölümcül bir güzelliği açığa çıkarıyor. Bu esnada, gözler soft altın örgüden bir bikiniye odaklandığında, bikininin her biri neyse ki kapatılmış çengelli iğnelerin sıkı örülü bir matrisinden oluştuğu anlaşılıyor.
Bangladeşli sanatçı Tayeba Begum Lipi'nin işleri, "The Stolen Dream" [Çalınmış Hayâl] ve "Trapped" [Kapana Kısılmış] gibi başlıklarla, hüzün ve keder havasını nöbetleşe maskeliyor. Lipi, sıradan gündelik nesneleri tüyler ürpertici güzelliğe sahip öğelere dönüştürüyor ve derin hisleri zahiren soğuk bir malzemenin içine gizlemeyi başarıyor. Sanatçı, bu durumu "Son iki yıldır gerçekten yakın olduğumu hissettiğim, ama bana yakın olmayan nesnelerle çalışıyorum." diye izah ediyor. "Nesneyle aramda bir mesafe var, ama aynı zamanda kendimi onlara yakın da hissediyorum." Jiletlerden yapılmış bir küvet olan "Let's Take a Break" [Bir Ara Verelim] benzer bir eğilime örnek teşkil ediyor – Ne sıklıkla, belki banyoda ıslakken, bir mola vereceğimize dair kendimize söz veririz ve sözümüzü tutamayız? Benzer bir şekilde, çengelli iğnelerden oluşan "Comfy Bikinis" [Rahat Bikiniler] de tenselliğinden arındırılmış bir giyim öğesi olarak betimleniyor.
Jilet imgesinin kökeni sanatçının çocukluğuna dayanıyor. Bir ailenin 12 çocuğundan biri olarak, Lipi'nin etrafı ağabey ve ablalarının genişleyen aileleriyle sarılıydı. Aileye katılacak her çocuğun doğumu sırasında bir ebe hazır bulunuyordu ve Lipi'nin hatırladığına göre her doğum için yeni bir jilet alınıyor, jiletler kaynayan suda sterilize ediliyordu. "Bu imge hafızama kazındı, beni bir hayli korkutuyordu." diyen Lipi, daha sonra Pakistan'daki bir atölyeye devam ettiği sırada semt pazarında siyah jiletlere rast geliyor. Siyah ve beyaz (gümüş) jiletleri bir araya getirme fikriyle heyecanlanıyor ve bu fikri ilk olarak "Edge" [Kenar] adlı işinde uyguluyor. "Beni çarpan, herkesin bu işe dokunmak istemesiydi. Jiletler gerçekti ve son derece keskinlerdi, ama bu parıldayan işin kışkırtıcı bir yanı da vardı." Lipi'nin işlerinde, bir malzeme olarak jiletleri kısmen kesici olmaları gerçeğinin verdiği ilhamla kadınlar için bir başka savunma aracı olabilecek çengelli iğneler izledi – anahtarlar, sivri kalemler veya raptiyeler, hepsi kadınların yanlarında taşıyabilecekleri ve parmaklarıyla kavrayabilecekleri nesnelerdi. "Bu fikir hakkında düşünmeye başladığımda aklıma hep kadınların bu nesneleri yanlarında taşıdıkları ve 'Tamam, bana dokunabilirsin, ama canın acıyacak' dedikleri geliyor."
Lipi, uzun süredir birlikte çalıştıkları sanatçı eşi Mahbubur Rahman'ın önerisiyle, işlerini farklı boyutlara uygulamasına imkân veren ve ihtiyaca göre eğilip bükülebilen kendi jiletlerini üretmeye başladı. Bu jiletleri kullandığı işler "The Bizarre and the Beautiful" [Acayip ve Güzel] başlıklı sergide, 2011'deki Venedik Bienali'nde Bangladeş Pavyonu'nda yer aldı. O zamandan beri, jiletler Lipi'nin arzularını (küvet, bikini), toplumsal gözlemlerini (kadınların çantaları ve sosyal statüleri) ve kişisel hikâyelerini (çocuklar ve aile) temsil eden öğeleri kuşatıyor. Lipi, "El çantası bilhassa yeni," diyor, "bir kadın için kişisel bir eşya olarak çantamın içinde ne olduğunu kocam bile bilmez! Yine de kadınların aşırı pahalı çantalara bir düşkünlüğü var, ben de burada oynayabileceğim zarif ve eğlenceli bir şey olduğunu düşündüm."
Pi Artworks İstanbul'daki sergi Lipi'nin son iki yılda tamamladığı yeni işlerinden bir seçki sunuyor. "The Nighty" [Gecelik], "Touch Me" [Dokun Bana], "Personal Entity" [Kişisel Mevcudiyet] gibi çağrışımlarla dolu başlıkları sayesinde aynı anda hem davetkâr hem ölümcül, hem öfkeli hem hüzünlü görünebiliyor, bir yandan aklınızı çelerken bir yandan sizi geri itebiliyor. Bu işler Lipi'nin kişisel hikâyelerinin ve gözlemlerinin birer göstergesi, yine de soğuk ve beyaz güzellikleri içinde kimsenin dokunmak istemeyeceği bir hassasiyeti barındırıyorlar.
* * *
Tayeba Begum Lipi - ''Never Been Intimate''
In Tayeba Begum Lipi's first solo show in Turkey, the Bangladeshi artist presents works that exemplify her very literally cutting-edge artistic practice. Running from 1 November – 30 December 2013, Never Been Intimate will be on show at Pi Artworks Istanbul.
Overlapping panels of shiny silvery metal take shape as everyday items, encompassing a bath tub, baby pram, picture frame, woman's handbag and even a bra in what at first appears to be a smooth, tantalising and luxurious surface – as if each item were encased in its very own suit of expensive armour. Closer inspection, however, exposes a deadly beauty as each metal panel reveals itself to be a razor blade, the light reflecting off its honed edges. Meanwhile, as the eye focuses on a bikini seemingly comprised of soft gold mesh, one finds that it is instead made up of a matrix of tightly woven safety pins, the points of each mercifully encased in the catch.
With titles such as The Stolen Dream and Trapped, Bangladeshi artist Tayeba Begum Lipi's works belie in turns an air of sadness and danger. She turns regular everyday objects into items with an unearthly beauty. Simultaneously manages to embed deep emotion within a seemingly cold material. "Over the past two years I have been working with objects that I feel to be really intimate, yet are not intimate to me," explains the artist. "There is a distance between me and the object, yet at the same time, I feel close to them." Let's Take a Break, a bathtub made of razorblades, exemplifies one such desire – how often do we promise ourselves we will take a break, maybe soak in the bath and then never manage to do so? Similarly, Comfy Bikinis, made of safety pins is rendered sterile, no longer a sensuous item of clothing.
The artist's use of the razor blade dates back from her childhood. One of 12 siblings, the young Lipi was surrounded by the growing families of her older brothers and sisters. A local midwife would attend to the impending arrival of each new addition to the family. Lipi recalls how each was accompanied by the purchase of a brand new razor blade, which would then be sterilised in boiling water. "This image has stayed with me," she says, "I was rather scared of the whole thing." It was later, as an adult at a residency in Pakistan that she stumbled upon black razor blades at the local market. Intrigued by the idea of combining black and 'white' (silver) blades, she debuted her work Edge. "What struck me was that everybody wanted to touch the work," she says. "These were real razor blades, they were incredibly sharp, yet there was something tempting about the work and its shininess. I found a strong connection with this element." Safety pins soon followed, partially inspired by the fact that they, like other sharp items, can be used as self defence items for women – keys, sharp pens, pins – these are all small items that women may carry with them or clutch in their hands. "The one thing that always comes to mind when I think of that is the idea that women are carrying these sharp objects and saying 'OK, touch me, and you are going to hurt," she smiles.
It was at the suggestion of her husband, fellow artist and long-time collaborator Mahbubur Rahman that she began fabricating her own razor blades, allowing her to work with different sizes and bend and manipulate each blade as required. The result was The Bizarre and the Beautiful, as part of the Bangladesh Pavilion at the 54th Venice Biennale in 2011. Since then, razor works have encompassed items that represent Lipi's desires (bath tubs, bikinis), social observations (women's handbags and their social status) and personal stories (children and family). "The handbag in particular is new," she explains, "as it is such a personal item for a women, not even my husband knows what's inside my handbag! And yet there is a craze for women to have extremely expensive handbags, so I thought, OK, there's something witty and fun I can play with here."
The exhibition at Pi Artworks Istanbul will showcase a selection of Lipi's new works, from 2012 and 2013, and with their evocative titles, including The Nighty, Touch Me and Personal Entity, are both alluring and deadly, angry yet sad, drawing in yet pushing away. They are a testament to Lipi's extremely personal stories and observations, and yet, in their cold, white beauty, embody a tenderness that one could never hope to hold.
* * *
Tayeba Begum Lipi
Bangladeshi artist Tayeba Begum Lip (1969) creates her iconic reflective sculptural works out of deadline items such as razor blades, imbuing her beautiful creations with a deadly undercurrent, rendering each delicate item with a darker undertone. Receiving her MFA in Drawing and Painting from the Institute of Fine Art University in Dhaka (1993), selected solo exhibitions include Parables of Our Time (2010) at Akar Prakar Gallery in Kolkata, India (2010) and Feminine at Bengal Gallery in Dhaka, Bangladesh (2007). She has exhibited as far and wide as Finland, Holland, Italy, Indonesia, Nebap and the USA, including at the Guggenheim New York with the group show No Country, curated by June Yap in 2013. Lipi's work can be found in public collections, including the Guggenheim and Devi Art Foundation, while awards include the 2004 Grande Prize at the 11th Asian Art Biennale in Bangladesh. [KanalKultur]
Tayeba Begum Lipi - Never Been Intimate | Hiç Yakın Olmadı / 1 kasım - 30 aralık 2013; Pi Artworks İstanbul, İstiklal Cad. Mısır Apt 163/4 Galatasaray - İstanbul; Tel.: (0212) 293 71 03
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder