Kitapta yer alan makaleler, Osmanlı İmparatorluğu’nun nüfus politikalarının ve toplumun farklı kesimlerini teşhis etme becerisinin, olayların gelişimindeki bağlamın, ihtimallerin ve zamanlamanın önemine vurgu yaparken, farklı milletlerden muhacirlerin oluşturduğu motivasyona dair de farklı fikirler sunuyor.
"Soykırım Meselesi —Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Döneminde Ermeniler ve Türkler", konuyu “soykırım var mı, yok mu” sorusunun, inkâr ve kabul tartışmasının ötesine taşıyor.
Türkiye'den ve dünyanın başka ülkelerinden çeşitli akademisyenlerin bir araya gelerek oluşturduğu Ermeni ve Türk Çalışmaları Atölyesi'nin çalışmaları sonucunda şekillenen kitapta Donald Bloxham’dan Fikret Adanır’a, Erik Jan Zürcher’den Fuat Dündar’a, konuya yıllarını veren uzman isimlerin makaleleri bulunuyor.
Makale çeşitliliği, 1915 üzerine Türk tarih yazımından Doğu Anadolu’daki tarım ve mülkiyet ilişkilerine, Ermeni partilerinin siyasi niteliğinden Balkan savaşlarının tehcir kararı üzerindeki etkisine, dönemin Almanya ve Rusya’sının devlet ve kamuoyunun konuya bakışından yeni kurulan cumhuriyetin meseleye yaklaşımına, Ermeni soykırımına dair kapsayıcı ve bütüncül bir taramaya izin veriyor.
Michael Bobelian'a göre, kitaba katkıda bulunanlar Osmanlı’nın müttefiki olarak Almanya’nın rolüne, Kafkas cephesinde Rusya’nın varlığına, Ermeni siyasi örgütlenmelerinin faaliyetlerine ve Süryani katliamına dair yeni bakış biçimleri öneriyor.
Ryan Gingeras içinse, çeşitli açılardan çığır açıcı bir eser ve Türkiye ve Ermenistan cumhuriyetlerini birbirinden ayıran tarihsel farklılıklara hakiki bir çözüm bulmayı amaçlayan ilham uyandırıcı bir çalışma… “Soykırım Meselesi”nin süreklilik arz eden bir teşebbüsü işaret ettiği gerçeği, müstakbel kavrayışlar ve buluşlar için kapıyı açık tutuyor.
Ronald Grigor Suny, Fatma Müge Göçek ve Norman M. Naimark (Haz.): Soykırım Meselesi — Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Döneminde Ermeniler ve Türkler. Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2015, 448 S., ISBN : 9789753333276
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder