Tarih Vakfı'nın Ankara Şubesi tarafından düzenlenen Ankara Tartışmaları'nda 21 mart 2014 tarihinde Doç. Dr. Nalan Turna (Yıldız Teknik Üniversitesi) tarafından "Mürûr tezkereleri: 19. yüzyıl'dan 20. yüzyıl'a Osmanlı topraklarında seyahat, göç ve asayiş belgeleri" konusu ele alınıyor.
Devletler modern öncesi dönemde de tebaalarını kontrol altında tutmaya çalışırlardı. Fakat 19.yüzyılda yaygın ve etkili bir bürokratik yapının oluşması devletlerin bu çabasını yeni bir düzleme taşıdı.
Osmanlı Devleti de bu dönemde diğer devletler gibi tebaası hakkında sistematik bilgi toplamak ve onları kontrol altında tutmak için çeşitli araçlara başvurdu. İşte bu araçlardan biri de mürûr tezkereleriydi.
Nalan Turna konuşmasında, tahakkümü elinde bulunduran iktidarın mürûr tezkereleri üzerinden hareketleri nasıl kontrol ettiğini ve bunun ne tür direnişlere yol açtığını konu ediniyor.
Konuşmada direnişin büyüklüğüne göre tahakkümü uygulayan iktidarın daha fazla kurnazlık gösterdiğinin ve bireylerin de sistemin boşluklarından faydalanarak kendilerine hareket alanı açtığının da altı çiziliyor.
Turna'ya göre devletin insanları kontrol çabası dinamik bir süreçtir ve bu sürecin tek müdahili devlet değil...
Ayrıca mürûr tezkereleri, yani Osmanlı'daki iç pasaportlar, sadece kontrol-disiplin meselesiyle alakalı değil; kimlik-tabiiyet sorunları ve ekonomiyle de yakından ilişkili.
Doç. Dr. Nalan Turna (Yıldız Teknik Üniversitesi) - "Mürûr tezkereleri: 19. yüzyıl'dan 20. yüzyıl'a Osmanlı topraklarında seyahat, göç ve asayiş belgeleri" / 21 mart 2014, 18:00-20:00; Selanik Caddesi, 82/30, Tankut İş Merkezi, 5. Kat, Kızılay - Ankara; Tel.: (0312) 424 00 50
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder