[KanalKultur] - Osmanlı coğrafyasını sarsan, karantina istasyonları ve hekimlere yapılan saldırılarla doruk noktasına varan "karantina isyanları", İstanbul Emniyet Müdürü Nihat Halûk Pepeyi'nin Almanya seyahatinin perde arkası, İran Şahı Rıza Pehlevi'nin 1934 yılındaki Türkiye ziyareti, 15 - 16 haziran 1970 olaylarının nedenleri ve sonuçları üzerine Ertuğrul Kürkçü ile yapılan söyleşi, 31 Mart İsyanı'nın öyküsü, Prof. Dr. Halil Berktay'ın Fransa'da meclise sunulan yasa tasarısı münasebetiyle "Ermeni Meselesi"ne ilişkin değerlendirmeleri Toplumsal Tarih'in 2006 yılında yayınlanan 150. sayısında...
Toplumsal Tarih'in 150. sayıdaki hediyesi ise Yavuz Selim Karakışla Arşivi'nden Tarihi Kartpostal Seti...
"Karantina İstemezük!" - Prof Dr. Nuran Yıldırım, Osmanlı döneminde karantina isyanlarını anlatıyor: "II. Mahmut, ölülerin dini vecibeler yerine getirilmeden gömülmeleri gibi şeriata aykırı görülen uygulamalar nedeniyle, karantina nizamının başladığını ilan edemiyordu. Babıâli'de toplanan ve devlet ricali ile ulemadan oluşan mecliste, karantinanın tıbbi ve coğrafi yönleri şeriat açısından ele alındı. Tartışmalar sonunda, karantinanın şeriata aykırı olmadığı kabul edilip ülke genelinde bir karantina teşkilatı kurulması kararlaştırılırken, bunun bazı hoşnutsuzluklara ve ticaret hayatında zorluklara neden olacağına da dikkat çekildi. Takvim-i Vekayi'de yayınlanan bir yazıyla karantinanın yararları ve şeriata uygun olduğu anlatılarak, karantina usulünün kurulduğu ilan edildi."
"Amasya Bayezit Camii'nde kılınan öğle namazından sonra hocalar cemaatin dağılmamasını isteyip, şeriatta yeri olmayan karantinanın ve karantina hekiminin def edilmesi için bir dilekçe hazırlanacağını söyleyerek Müslümanları camiye çağırtırlar. Harekete geçen ayak takımı karantinahaneye saldırır. Rum kilisesine sığınan Dr. Paldi, kapıyı kırıp içeri girenler tarafından öldürülür."
Emniyet Genel Müdürü Almanya'dan ne getirdi? - Rıfat Bali'nin kaleminden eski İstanbul Emniyet Müdürü Nihat Halûk Pepeyi'nin Almanya ziyaretinin nedenleri üzerine bir yazı: "Pepeyi'nin göreve başlamasından yaklaşık bir ay sonra, basında, 16 Mart 1921 tarihinde Berlin'de bir Ermeni suikasti sonucu hayatını kaybeden eski Sadrazam Talât Paşa'nın kemiklerinin İstanbul'a nakledileceği haberi yer aldı. Her ne kadar İcra Vekilleri Heyeti Kararnamesi'nde Nihat Halûk Pepeyi ile Salâhattin Korkud'un Almanya gezilerinden 'meslekî tetkik' olarak söz ediliyorsa da, basın Almanya ziyaretinin Talât Paşa'nın kemiklerinin Türkiye'ye getirilmesi için yapıldığını yazacaktı. Basına göre Pepeyi, Talât Paşa'nın kemiklerini yurda getirecek heyetin başkanı olarak Almanya'ya gitmişti."
Şah Rıza'nın Türkiye Ziyareti: Ortadoğu'da Kurt ve Aslanın Dansı - Orhangazi Ertekin'den, Mustafa Kemal önderliğinde 1919'da yeni bir bağımsızlık savaşına girişen Türkiye'nin İran'la olan ilişkileri ve Şah Rıza Pehlevi'nin Türkiye ziyareti üzerine: "İran'da önce Savunma Bakanı, sonra Başbakan ve en son 1925'te Şehinşah ilan edilen Rıza Pehlevi ile ülke merkezi ve ulusal bir devlete yöneliyordu. Bu süreçte, İran 1922'de Ankara'ya bir elçi atarken, Ankara da 1922 sonbaharında kendi elçisini atamış ve 1925'te Rıza Han'ın Şah ilan edilmesine destek vermişti. İki ülke arasındaki ilişkilerde zirveyi, Kajar (Kaçar) Hanedanlığı'na son veren Rıza Pehlevi'nin Türkiye'ye yaptığı gezi oluşturur."
Dergide ayrıca, Yavuz Selim Karakışla'nın kaleminden "Arşivden Bir Belge" ve Edhem Eldem tarafından hazırlanan "L'Illustration'dan Seçmeler" bölümlerinin yanı sıra, "Rum Milletinden Yunan Devleti'ne", İstanbul St. Georg Avusturya Lisesi'nin geçmişini ele alan "Misyon Okulundan Laik Eğitime", "Mustafa Kemal Atatürk'ün Amerika'ya Mektubu", "Uzun Saçlı Kadınlar" gibi makaleler de yer alıyor. [KanalKultur]
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder