Dersaadet, Saadet Kapısı İstanbul | İstanbul, The Gate to Bliss | Déri Sé'adet ou Stamboul: Portre du Bonheur

"İstanbul! Ey ruhlar cennetinin gökten duvarlarının denizlerinde yansıyarak yaşam bulduğu yeryüzü cenneti!" (s. 75)

"Baharda, güneş ışığı ve çiçeklerin içinde, Türkiye çiganları, sıkılgan ama aynı zamanda şehvetli adımlarla köçek dansı yaptıklarında, Avrupa yakasının tatlı sularının gözler önüne serdiği bu tablo bir peri aleminden daha şendir." (s. 95)

"Musibetin renginde ateş kırmızısı iç gömleği, şalvar, yün çorap ve çarıklarını kuşanan bu felaket habercileri, başlarında miğfer, bellerinde nacak, sağ ellerinde demir mızrak, sol ellerindeyse büyük bir fenerle, soluk soluğa, terlemiş bir halde bağırarak kutsal görevlerinin coşkun akışını güçleştiren her şeyi yıkarak, şom haberi duyurmak için iehrin dört bir köşesine adeta uçarak giderler. Böylelikle Yıldız Sarayı, vilayet karakolu, polis, valilik, itfaiye, sakalar ve gece bekçilerinin hepsi yangın mahllinden haberdar olurlar." (s. 57)

Akdeniz'in doğusunda yaşayan Batı kökenli insanlar için kullanılan "Levanten" sözcüğünün İstanbul için özel bir anlamı var. Varlıklarını günümüze kadar sürdürebilen Levantenler, İstanbul Türkçesine kattıkları sözcük dağarcığı, yaşam tarzları ve İstanbul kültürü hakkında kaleme aldıkları ile toplumun önemli bir parçası.

İtalyan kökenli bir "Levanten" olan Adolphe Thalasso, İstanbul'da renkli bir hayat yaşamış, Doğulu ve Batılı pek çok edebiyatçı ve sanatçı ile dostluklar kurmuş, en önemlisi de, Osmanlı resim sanatının ve İstanbul'un, Batı'da tanıtılması için birbirinden değerli kitap ve makalelere imza atmış. Orijinali "Déri Sé'adet ou Stamboul" adıyla yayınlanan "Dersaadet, Saadet Kapısı İstanbul | İstanbul The Gate to Bliss" adlı eser, Thalasso'nun edebi metinlerinin ile Zonaro'nun fırçasıyla hayat buluyor ve Ömer Faruk Şerifoğlu'nun editörlüğünde Türkçeye kazandırılmış.

Türkçe ve İngilizce basımının editörü Ömer Faruk Şerifoğlu eser hakkında şunları kaydediyor:

"19.yüzyılın son çeyreği ile 20.yüzyılın başlarında İstanbul ve Paris arasında gidip gelmeli bir hayat yaşamış olan Adolphe Thalasso, yaşamının sonuna kadar, kendisini doğum yeri olan İstanbul'a ait hissetmiştir. Nitekim edebi eserleri dışındaki bütün eserleri Osmanlı'da resim, müzik ve tiyatro konuları üzerinedir.

Osmanlı resim sanatı ve tiyatrosu üzerine yaptığı araştırmalar bugün bile konu ile ilgilenenler için temel kaynaklar olarak kabul edilmektedir.

Adolphe Thalasso'nun hemen hepsini Fransızca yazdığı kitaplarının arasında özellikle üç tanesi kayda değerdir: 1906 tarihli Les Premiers Salons De Peinture de Constantinople (İstanbul'un İlk Resim salonları), 1908 tarihli Déri Sé'adet ou Stamboul (Dersaadet: Saadet Kapısı İstanbul), ve üzerinde baskı tarihi bulunmayan, ancak 1910-11'de yayımladığını tespit ettiğimiz L' Art Ottoman(Osmanlı Sanatı).

Elinizdeki eser, Thalasso'nun en şöhretli ve zor rastlanır eserlerinden olan Déri Sé'adet ou Stamboul: Portre du Bonheur (Dersaadet: Saadet Kapısı İstanbul),kitabının Türkçe ve İngilizce versiyonudur."

Eserde "Adolphe Thalasso ve Déri Sé'adet'i", "Şehir ve Hayat", "Kadın", "Aşk" gibi kısımlar bulunuyor. "Şehir ve Hayat" kısmında "Dua", "Gündoğumunda İstanbul", "Sabah Ezanı", "Balıkçılar", "Ramazan Gecesi", "Tulumbacılar", "Arzuhalciler", "Bayram"; "Kadın" kısmında "Mukaddime", "Kayıkta", "Düğün", "Hamam", "Çingeneler", "Kız Kulesi", "Keyif", "Bahar Bayramı"; "Aşk" kısmında "Mukaddime", "Yalnızlık", "Ayşe", "Haşhaş Rüyası", "Mezarlıklar", "Şeytan Dudu", "Terk Edilen", "Nargile Şarkısı"... konuları ele alınıyor.

Adolphe Thalasso, Fausto Zonaro: Dersaadet, Saadet Kapısı İstanbul | İstanbul, The Gate to Bliss. (Orj. Déri Sé'adet ou Stamboul: Portre du Bonheur) [Ed.] Ömer Faruk Şerifoğlu, İBB Kültür A.Ş. Yayınları, İstanbul 2009, 170 S., ISBN : 9789944370998