XV. ve XVI. asırlar Osmanlı'nın zirve dönemleri. Bu dönemde yöneticiler siyasî, askerî, idarî ve kültürel yenilikleri izliyor, pozitif bilimlere önem veriyor... Bu bilimler arasında haritacılığın da önemli bir yeri var.
"Sultan II. Abdülhamid Devri Harita ve Planlarında İstanbul" adlı kitapta, Sultan II. Abdülhamid'in emriyle hazırlanmış olan harita ve planlar bulunuyor. Bunların yanı sıra eser, XIX. yüzyılın başlarından itibaren İstanbul ve çevresindeki padişah mülklerini, imar faaliyetlerini, köprü ve resmi dairelerin çizimlerini, askeri yapıları ve nüfus ile ilgili haritaları ihtiva ediyor.
Koleksiyonlar arasından seçilen yaklaşık doksandört harita ve plan örneği şehrin demografik yapısı kadar, çeşitli dönemlere ait savunma hazırlıkları, imar faaliyetleri ve padişahın mülklerine ait çizimleri içeriyor.
Kitapta bulunan en eski tarihli harita 1806-1807 tarihli ve İstanbul'da yeniden inşa edilen tabyalarda yer alan topların menzillerini gösteriyor. Çalışmada yer alan en yeni tarihli harita, Küçükçekmece kazasına tabi Alibeyköyü Çiftliği'nin karton üzerine bez, renkli, el yapımı ve 1902 tarihli..
Çoğu el yapımı olan bu haritaların pek azı matbuu. Genelde özel harita kâğıdı üzerine yapılan haritaların arka kısımları atlas kumaş ile kaplı, bir kısmı karton üzerine renkli hazırlanmış.
Sultan II. Abdülhamid'in koleksiyonları içinde yer alan haritalar, onun pek bilinmeyen bir yönünü de ortaya koyuyor: O, fotoğraf albümleriyle ülkesinin her tarafındaki gelişmeleri yakından izlemiş, İstanbul ve etrafını haritalarla takip etmiş...
Bu çalışmanın en önemli özelliği İstanbul'un topoğrafik ve demografik yapısı hakkında ayrıntılı bilgi ortaya koyması. Eser, ilgilileri için son derece değerli belgeleri içeren bir kaynak.
Yaşar Koçak, Abdullah Ademoğlu, Atilla Beşli, Zekiye Eraslan, N. Yasemin Akçay [Haz.]: Sultan II. Abdülhamid Devri Harita ve Planlarında İstanbul. İBB Kültür A.Ş. Yayınları, İstanbul 2013, 326 S., ISBN : 9786054595532
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder