Bu Blogda Ara

25 Aralık 2013 Çarşamba

Kemalistler, İttihatçılar ve Bolşevikler...

Toplumsal Tarih [Tarih Vakfı Yayınları]
159 (2007), 96 S., ISSN 1300-7025
[KanalKultur] - Toplumsal Tarih'in mart 2007'de yayınlanan 159. sayısının kapak konusu, Kurtuluş Savaşı'nda Sovyetler – Ankara hükümeti ilişkisinde İttihatçıların rolü.

Nâzım Hikmet'in Sovyetler'de karşılaştığı problemler, Sabiha Zekeriya'nın "Büyük Mecmua" dönemi, Osmanlı arkeolojisi ve Harput Kazıları, 1910 yılı İstanbul'unda işyeri konut arasındaki gündelik hareketlilik, Türk basınında ve Türk-Ermeni toplumunda Ermeni kıyımının 50. yıldönümünün yansımaları, Selçuklu çağının dinsel etkinlik merkezleri, Özbek tekkeleri, Frankfurt okulu, işgal İstanbul'undaki yabancı yardım kuruluşları, 1858 Edirne Hükümet Konağı yangını, Tıp Bayramı vesilesiyle eski tıbbiye ve kahvehanesi üzerine yazılar "Toplumsal Tarih"in 159. sayısında…

"Toplumsal Tarih" 159. sayısında, 1994 yılındaki ilk sayısından 156. sayıya kadar olan tüm yazı başlıkları, konular ve yazarları içeren, sınıflandırılmış bir dizin armağan ediyor.

Kemalist-Bolşevik İlişkilerinde İttihatçıların Rolü - Arsen Avagyan, İttihatçılar, Kemalistler ve Bolşevikler arasındaki ilk temasları ele alıyor: "Bu çalışmanın amacı, Bolşeviklerin Kemalistlerle olan ilişkilerinde Enver Paşa ve arkadaşlarını Mustafa Kemal üzerinde baskı oluşturmak ve denge kurmak amacıyla nasıl kullandıklarını ve Mustafa Kemal'in karşı adımlarını ortaya çıkarmaktır. Mustafa Kemal'e karşı Enver Paşa yanlılarını kullanmak meselesinde Bolşevik liderliğinde farklı fikirler mevcuttu. Sovyet yönetimi kendi politikasını oluşturmak ve doğru bir ittifak siyaseti izleyebilmek için Ankara ve Trabzon'daki temsilcileri aracılığıyla incelemelerde bulunuyordu. Bu çalışmalara dair belgeler Rusya Dış Siyaseti Arşivi fonlarında bulunmaktadır."

Nâzım'ın Sovyetler'de Karşılaştığı Problemler - Niyazi Dalyancı'nın kaleme aldığı bu çalışma ile Nazım Hikmet hakkında Türkiye'de bugüne kadar yayımlanmamış bir belgeyi okurlarla paylaşılıyor: "Yıl 1957. Nâzım'ın Sovyetler Birliği'ne gelişinin üzerinden altı yıl geçmiş ama Sovyet yöneticilerinin Nâzım'a kuşkulu yaklaşımları bitip tükenmemiş. Nâzım bu yüzden öfkeli. Bu duygularını dostu Boris Polevoy'a yazdığı 30 Kasım 1957 tarihli bir mektupta dile getiriyor. Polevoy da bir kapak yazısı ekleyip Nâzım'ın mektubunu SBKP Merkez Komitesi Sekreteryasından Pyotr Nikolayeviç Pospelov'a gönderiyor. Nâzım'ı öfkelendiren konuların başında Sovyet vatandaşlığına alınmaması ve 'İvan İvanoviç Var mıydı, Yok muydu?' adlı oyununa karşı Sovyet yetkililerin takındıkları olumsuz, hatta hasmane tutum geliyor."

Feminist Düşüncede Ataerkil İzler - Burcu Biçer, genç Sabiha Zekeriya'nın sosyalist fikirlerle tanışmadan önce Büyük Mecmua dergisinde yazdığı yazıları irdeliyor: "Genç Sabiha Zekeriya, Büyük Mecmua döneminde yazdığı yazılarda yer yer naif bir üslupla, esinlendiği hissedilen birinci dalga kadın hareketinin önem verdiği konuları ele almış ve yazılarında kadın-erkek eşitliği, kamusal hayata katılım, eğitimde eşitlik, seçme/seçilme ve çalışma hakkı gibi konuları işlemiştir. Yazılarında her ne kadar Batı'daki kadın hareketinin yaydığı düşüncelerden yansımalar bulunsa da, ataerkil bakış açısı varlığını hissettirmektedir. Bu çalışmanın bir hedefi de, bu açmazın izini sürmektir."

Harput Kazıları - Necla Arslan Sevin ve Veli Sevin'in kaleminden Harput Kalesi kazılarının değerlendirmesi: "Harput'ta insanların geçim kaynaklarının, küçük çaplı ipek tezgâhları dışında üretimle bağlantılı olduğuna işaret eden bir bulguya şimdilik ulaşılamamıştır. Geleneksel mimarinin özelliklerinden olan hayvan damı gibi öğelerin yokluğu, Kale Mahallesi'nin geçiminde hayvancılığın da yeri olmadığına işaret etmektedir. Değerlendirilen arşiv belgeleri, mahallede Müslüman bürokrat kesimin ailelerin yaşadığını düşündürmektedir."

"Toplumsal Tarih"in 159. sayısında Emel Seyhan'ın kaleminden "Osmanlı Basınında Yüz Yıl Önce Bu Ay" ve Edhem Eldem tarafından hazırlanan "L'Illustration'dan Seçmeler" bölümleri de yer alıyor. [KanalKultur]

Toplumsal Tarih [Tarih Vakfı Yayınları] 159 (2007), 96 S., ISSN 1300-7025

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder