Dergide ayrıca "Cizvitler", "Gemiler, İsimler", "1. Dünya Savaşı'nda Tıbbi Oryantalizm ve İngiliz Doktorlar", "Bir Elçi Katibinin Yasak Aşkı", "İsrail-Filistin Tarihine Bakış" gibi başlıklar altında birçok konu derinlemesine inceleniyor.
Pazarola Hasan Bey, Mezopotamya Haritası ve 20. Yüzyıl Başı Selanik Haritası gibi eklerle büyük ilgi uyandıran Toplumsal Tarih, 153. sayısında "18. Yüzyılın İlk Yarısı İstanbul Haritası"nı tüm okurlarına armağan ediyor.
Amerikan Büyükelçisi Charles H. Sherrill'in Raporu - Atatürk'ün Dine Bakışı - Atatürk'ün hep spekülasyonlara konu olan İslam dinine bakışını daha önce hiç yayımlanmamış bir belge ile kendi ağzından öğreniyoruz: Atatürk'le ilgili bir biyografi kaleme alan Amerikan Büyükelçisi General Charles H. Sherrill onunla uzun süren mülakatlar yapar, ancak sözlerinin bir kısmını kitaba almaz. Bunu da "Din konusundaki şahsi görüşleri hususunda söylediklerinin tamamına burada yer vermek hiç doğru olmaz," satırlarıyla dile getirir. Ancak Sherrill bir diplomat ve tarihçinin, tarih önünde sorumlu olduğunu unutmaz ve "sakıncalı bölüm"ü Amerikan Dışişleri Bakanlığı'na gönderdiği raporda ayrıntılı bir şekilde yer vererek tarihe mal eder...
Başka dillere ve kültürlere açık bir tarikat: Cizvitler - Ayşe Çavdar "yürüyen rahipler"i anlatıyor: Ignatius Loyola, Cizvitliğin ilkelerini konu alan kitabını Barselona'ya yaklaşık 50 kilometre uzaklıkta bulunan Manresa kasabasındaki bir mağarada kaleme aldı. Kitabın adı: The Spiritual Exercises (Ruhsal Egzersizler) idi. Kendisiyle aynı yolu izleyecek olanlardan üç konuda yemin etmelerini istiyordu: Hayat boyu yoksulluk, itaat ve bekâret. Cizvit rahiplerin olgunlaşmak için yerine getirecekleri başlıca ibadet, yürümekti. Loyola'nın, "yürüyün rahiplerim" diyerek dünyanın dört bir yanına gönderdiği Cizvit rahipleri bir yandan dünyayı keşfedecek, bir yandan da ruhsal olgunluğa erişmeye çalışacaklardı. Cizvitlerin, 16. yüzyıldan bu yana kesintisiz olarak süren yürüyüşleri sayesinde pek çok yeni coğrafi bölge keşfedilmekle kalmadı, o bölgelerdeki insanlar Batılı kralların, askerlerin ve tüccarların kendileriyle iletişim kurabileceği bir dile ve üsluba kavuştu.
Gemiler, İsimler - Hatıramdan hayalini istesen de silemezsin - Murat Koraltürk bu yazısında Osmanlı Devleti'nin 19. yüzyılın ilk yarısından itibaren işletmeye başladığı buharlı ticaret gemilerine ve Cumhuriyet döneminde kamunun sahip olduğu ve işlettiği gemilere verilmiş isimler üzerinden siyasi ve ideolojik rekabetin izlerini sürüyor.
Mısır'daki Osmanlı Esirleri - I. Dünya Savaşı'nda Tıbbi Oryantalizm ve İngiliz Doktorlar - Yücel Yanıkdağ, oryantalizmin tıp doktorları üzerindeki etkisine, yani tıbbi oryantalizme ve Said'in deyimiyle, oryantalizmin pratisyenleri ve ona inananlar arasında yarattığı körlüğe değiniyor. Dikkatlerimizi, Mısır'daki Osmanlı esirleri arasında beliren ve tıpta pellagra ve halk arasında "deri sertliği" olarak bilinen bir hastalığa ve bu hastalığı teşhis ve tedavi etmeye çalışan İngiliz doktorlarına çeviriyor.
Ayrıca, 153. sayıda Emel Seyhan'ın kaleminden "Osmanlı Basınında Yüz Yıl Önce Bu Ay", Yavuz Selim Karakışla'dan "Arşivden Bir Belge" ve Edhem Eldem tarafından hazırlanan "L'Illustration'dan Seçmeler" bölümleri de yer alıyor. [KanalKultur]
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder