Savaş Döneminde Kadınların Vatandaşlık Deneyimleri: Birinci Dünya Savaşı'nda Kadınların Yazdıkları Arzuhaller

[KanalKultur] - Tarih Vakfı Perşembe Konuşmaları'nın "Birinci Dünya Savaşı" temalı 2014 bahar dönemi, 6 Mart'taki ikinci buluşmayla devam ediyor. Mehmet Beşikçi'nin seferberlik konusuna odaklanan ilk konuşmasının ardından, bu defa Zeynep Kutluata, kadınların Birinci Dünya Savaşı'nı nasıl deneyimlediklerine yoğunlaşıyor.

Birinci Dünya Savaşı boyunca Osmanlı Devleti ve vatandaşları arasındaki ilişki kırılgan / hassas bir hat üzerinde ilerlemişti. Bir taraftan savaş sonrasında nasıl bir devlet ve nüfus yapısının oluşacağı belirsizliğini koruyordu, diğer taraftan da yeni bir oluşumun sinyalleri hissediliyordu. Bu sinyaller özellikle vatandaşlık pratiklerinin toplumsal cinsiyet açısından şekillenmesinde görülmekteydi. Savaş döneminde devlet ve kadınlar arasındaki ilişki savaş sonrasında kurulacak yeni devlet yapısına, bu yapıdaki devlet vatandaş ilişkilerine ve vatandaşlığın nasıl cinsiyetlendirileceğine dair ipuçları sunmaktaydı.

Zeynep Kutluata, bu çarpıcı ama geniş araştırma konusuna özellikle kadınların savaş sırasında yazdıkları arzuhaller üzerinden yaklaşıyor:

Osmanlı kadınları hangi kadınlık kategorileri ve konularda şikayet ve taleplerini dile getirmişlerdi?

Devlet kurumlarının bu arzuhallere verdikleri yanıtlar, kadınların vatandaşlık deneyimlerini ne türden kadınlık durumları ve kimlikleri bağlamında açığa çıkarmaktaydı?

Kadınlar arasındaki etnik, sınıfsal ve dinsel farklılıklar ile annelik, zevcelik, dulluk, fahişelik gibi farklı kadınlık durumları vatandaşlık deneyimlerini nasıl etkiliyordu?

Zeynep Kutluata'nın konuşmasında bunlar gibi sorular üzerinden kadınların yazdığı arzuhalleri okuyarak savaş yıllarında hangi kadınların "makbul" vatandaş kabul edildiğinin ve savaş sonrasında da "makbul" sayılmaya devam edeceğinin izi sürülebiliyor...

Zeynep Kutluata

Lisans derecesini Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü'nde tamamladıktan sonra, Boğaziçi Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü'nde yüksek lisans yaptı. Daha sonra Sabancı Üniversitesi Tarih Bölümü'nden 2006 yılında yüksek lisans derecesini aldı. Aynı üniversitede "Birinci Dünya Savaşı ve Toplumsal Cinsiyet" başlıklı doktora çalışmasını bitirmek üzere... [KanalKultur]

Zeynep Kutluata - "Savaş Döneminde Kadınların Vatandaşlık Deneyimleri: Birinci Dünya Savaşı'nda Kadınların Yazdıkları Arzuhaller" [Tarih Vakfı Perşembe Konuşmaları] / 6 Mart 2014, Saat: 18:30-20:30; Aynalı Geçit, Meşrutiyet Caddesi, Avrupa Pasajı, No:8, Kat:2, Galatasaray - Beyoğlu - İstanbul